کتابخانه مجازی ادبیات

براي شناختن بزرگان وسرشناسان فرهنگ و ادب ، گذشته از نوشته های خود آنان اطلاع از آنچه ديگران درمورد آنان گفته اند و نوشته اند نيز بايسته و سودمند است . انگيزه ي گردآوردن اين دفتر نيز همين بوده است وآنچه درآن جمع آمده آثاري است كه در طول ساليان به طور پراكنده در مطبوعات و نشريات و كتب گوناگون درباره ي شهريار و شعر و زندگي او نوشته شده و چه بسا دسترسي به آنها براي آيندگان جز در مجموعه هايي از اين گونه ناممكن مي بود.

مثنوی تفسیر قرآن کریم است. مولانا در مقام همدلی و فهم باطنی قرآن، مثنوی را تصنیف کرده است. حتی اگکر ظاهراً در ابیات مثنوی تصریحی به آیات قرآن نشده، باز هم مولانا در جان خویش به قرآن توجه داشته و متذکر معانی و لطایفش بوده است. سرچشمه این کتاب ابیات مثنوی و کلیات شمس است که نویسنده به تناسب معنای آیات در یک ماه رمضان (احتمالاً حدود سال 1330 شمسی) در حاشیه قرآن مجید نوشته بود. این کتاب افزون بر اینکه فضل تقدم در تطبیق ابیات مثنوی با قرآن دارد، از چند جهت دیگر نیز حائز اهمیت است: یکی اینکه تنظیم و ترتیب مطالب بر اساس قرآن است نه مثنوی، یعنی در واقع ابیات مثنوی با قرآن تطبیق داده شده است. دیگری اینکه اشعاری از کلیات شمس نیز در این تطبیق آورده شده و آخر اینکه ابیاتی در آن آمده که ازحیث ظاهری انطباقی با آیات قرآن ندارد ولی معنا چنین است.

این کتاب که به صورت دو جلد در یک مجلد گردآوری شده، افزون بر گذری بر زندگی ایرج میرزا، به اشعار او نیز پرداخته است. بخش‌هایی از اشعار چاپ‌نشده، اندرزهای ایرج، مرآت الجمال، شعرهای انتقادی ایرج، وصف الحال شاعر، شعر و نثر شاعران، عارف‌نامه، تجلیل ایرج از شاعران و بزرگان معاصر، مطایبات و .... بخش‌هایی هستند که در این کتاب به آنها پرداخته شده است.