کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب در واقع شیوه‌نامه‌ای است درباره چگونگی انجام تحقیقات ادبی و روش‌های تدوین یک پژوهشنامه. دکتر شوقی ضیف که خود صاحب آثاری در زمینه ادبیات و نقد ادبی است، در چهار بخش اصلی این کتاب به تعریف پژوهش ادبی، معرفی شیوه‌های گوناگون تحقیق، چگونگی برخورد با متون کهن و روش استفاده از منابع پرداخته است. در معرفی روش‌های تحقیق ابتدا شیوه قدما یعنی راویان شعر و حدیث توضیح داده شده و سپس به تفصیل از رویکردهای امروزی تحقیق و شیوه‌های نقد سنت بوو، لانسون، کنت برک و دیگران سخن به میان آمده و دیدگاه‌های مختلفی که می‌توان از منظر آنها به یک اثر ادبی نگاه کرد بررسی شده است.

این کتاب اثر ماکسیم گورکی، متنی است با ادبیت تمام در قالبی داستانی امّا سراسر نظریه و نقد؛ که با همنشینیِ تصویرهای تمثیلیِ زیبا در کنار معانی دقیق، می‌خواهد نگاهی پرسش‌گرانه درباره هدف ادبیات و رابطه نویسنده و خواننده را به مخاطب عرضه کند. ماکسیم گورکی، چهره سرشناس ادبیات روسیه و جهان، در این اثر تخیّلی و داستان‌وار ابتدا با گفتمانی بینِ نویسنده ای نسبتاً مغرور با شخصی ناشناس به نمایندگی از خوانندگان آثارش آغاز می کند و مباحث این گفتگو را پیرامون ماهیت ادبیات و ابعادِ اجتماعی یک متن ادبی، به صورتِ نقد و نظری بسیار موشکافانه به پیش می‌برد.