کتابخانه مجازی ادبیات

بختیاری یکی از گویش‌های جنوب غربی ایران است که در منطقه‌ای در غرب و جنوب غربی ایران بدان صحبت می‌شود. این گویش، در کنار لری کهگیلویه و بویراحمد و لری لرستانی، یکی از سه گونه اصلی گویش لری را تشکیل می‌دهد. این مقاله به بررسی‌ ساختار فعل در گویش بختیاری رایج در شهرستان کوهرنگ می‌پردازد. مواد زبانی این تحقیق‌ در بهار و تابستان 4831 از شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری و از میان‌ گروهی از بختیاری‌های کوچ‌نشین ساکن در اطراف شهر چلگرد،که از طایفه آرپناهی و از شاخه هفت‌لنگ ایل بختیاری هستند، فراهم شده است. در این مقاله، مباحثی مانند ساخت‌ ماده‌های مضارع و ماضی، ساخت مصدر و صفت مفعولی، ادات فعلی، انواع فعل از نظر وجه، زمان و نمود،ساخت فعل مجهول، صرف فعل‌های خاص و تأثیر فرایندهای آوایی در صرف فعل‌ها ارائه شده‌اند. در هر بخش، مباحث نحوی مرتبط با موضوع مورد بحث نیز بررسی شده است.

زبانشناسی دانش شناخت زبان است. زبان و ماهیت و چیستی آن یکی از موضوعاتی است که اندیشه نخستین فلاسفه و دانش‌پژوهان نام‌آور جهان باستان مانند افلاطون و ارسطو را نیز به خود مشغول کرده بود و از آن دوران تا عصر حاضر، همواره توجه به زبان در میان دانشمندان به صورتی مستمر ادامه یافته و آنان را به انجام تحقیقاتی درباره زبان در زمینه‌های مختلف واداشته است. این کتاب برای دروس مقدمات زبانشناسی و زبانشناسی عمومی تألیف شده و در پایان هر مبحث پرسش‌هایی گنجانده شده تا دانشجویان بتوانند با پاسخ‌گویی به آنها خود را بیازمایند.

«تاریخ زبان» دانش نوینی است که در میان علوم عدیده انسانی موقعیت خاص و قابل توجهی یافته است. بررسی تاریخی زبان از زمان تکوین علم زبان‌شناسی نوین آغاز نشده است، بلکه در اعصار و قرون گذشته نیز به صورت‌های گذشته و پیشین زبان‌ها توجه می‌شد. به‌ویژه در اروپا از قرن هجدهم به بعد، بر اثر رواج فقه اللغه و دستورنویسی تطبیقی و مقایسه‌ای، تتبعات تاریخی زبان رواج و رونق چشمگیری یافت. این کتاب در دو بخش تنظیم شده است؛ در بخش یکم، نخست مقاطع و دوره‌های تحولی زبان فارسی از زمان قدیم‌ترین متون موجود تا زمان حاضر مشخص شده است. به عبارت دیگر با مقایسه مواد و منابع زبانی موجود، معین شده که زبان فارسی چند دوره تحولی را پشت سر گذاشته و سپس منابع و مدارک متعلق به هر دوره که بررسی‌های تاریخی زبان بر مبنای آن صورت می‌گیرد، دسته‌بندی و معرفی شده است. در بخش شدوم تحولات دستگاه صوتی و ساختمان دستوری زبان فارسی در دوره‌های تاریخی به اجمال بررسی شده است.