آشناییزدایی اصطلاحی است که نخستین بار، شکلوفسکی منتقد شکلگرای روسی آن را در نقد ادبی به کار گرفت. بعدها مورد توجه دیگر منتقدان فرمالیست و ساختگرا مانند یاکوبسن، تینیانوف و... قرار گرفت. یان مورکاروفسکی اصطلاح "برجستهسازی یا فورگراندینگ" را در این معنی به کار برد. آشناییزدایی دربرگیرنده تمام روشهایی است که مؤلف از آن سود میجوید تا "جهان متن را به چشم مخاطبان، بیگانه بنماید" و موضوع و محتوای متن ادبی را چنان جلوه دهد که گویی از این پیشتر وجود نداشته است. این روشها موجب به تأخیرافتادن و گسترش معنای متن و در نتیجه لذت و بهرهوری بیشتر خواننده از آن میگردد. آشناییزدایی باید با مبنای زبان هنجار و زمان بهکارگیری ترفندهای ادبی توسط مؤلف، سنجیده شود. در تاریخ شعر معاصر ایران، سبکی به نام حجمگرایی توسط یدالله رؤیایی، شاعر و منتقد معاصر به وجود آمد که یکی از ویژگیهای برجسته آن، آشناییزدایی است. در این مقاله اشعار یدالله رؤیایی بر مبنای نظریههای فرمالیستی به عنوان روش کار تحلیل و بررسی میشود.
برای ترجمه اشعار، شعرها به تمامی از متن اصلی آنها به زبان آلمانی به فارسی برگردانده شده است. شیوه مترجم بدانگونه بوده است که جوهر کلام شاعر در قالب شعر فارسی ریخته شود. و این او را ناگزیر کرده که ضمن وفاداری به متن اصلی تغییراتی را متناسب با شعر فارسی بپذیرد. زیرا اگر شعر شاعران غیرفارسی را عینا واژه به واژه به فارسی برگردانیم چیزی خواهد شد خشک و چه بسا که زیبایی کلام شاعر و گاه حتی خود مفهوم نیز در ترجمه رنگ خواهد باخت...
مجموعه شعر چهل کلید سروده سیاوش کسرایی است. او در سال ۱۳۰۵ در اصفهان متولد شد. وی سرودن شعر را از جوانی آغاز کرد.بسیار زود به همراه خانواده اش به پایتخت آمد. او در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران درس خواند و علاوه بر فعالیتهای ادبی و سرودن شعر، عمری را به تکاپوهای سیاسی (حزب توده ایران) گذراند. اما سرانجام، ناگزیر از مهاجرت شد و دوازده سال پایانی زندگی اش را ابتدا در کابل و سپس در مسکو بسر برد. وی سالهای پایانی عمر خویش را دور از کشور خود و در تبعید در اتریش و شوروی گذراند؛ وی در سال ۱۳۷۴ به دلیل بیماری قلبی در وین، پایتخت اتریش در سن ۶۹ سالگی بر اثر بیماری ذات الریه زندگی را بدرود گفت و در گورستان مرکزی وین (بخش هنرمندان) به خاک سپرده شد.
درس تاریخ زبان فارسی یکی از موضوعهای اصلی رشته زبان و ادبیات فارسی است که در صورت توجه به آن میتواند کمک مؤثری به دانشجویان در درک بهتر و شناخت بیشتر زبان فارسی باشد. در این اثر ابتدا به موضوع زبانهای هندواروپایی و سیر تحول زبانهای اشاره شده و اشارهای گذرا به بینالنهرین و سپس پیشینه زبان فارسی در سه دوره باستان، میانه و امروز بررسی شده است. در ادامه به تاریخچه خط اشاره شده است.
فراهنجاری دستوری، هنجارگریزی، نحوستیزی، کژتابی، عدول از هنجار، برجستهسازی و ... اصطلاحاتی است که طی چند دهه اخیر به محافل ادبی و متون نقد ادبی، راه بافته است. این پژوهش بر آن است که با تعریف این اصطلاحات وارائه نمونهها و مصداقهای عینی از دو شاعر صاحب سبک ایران، کارکردهای این پدیده را به شیوهای توصیفی ــ تحلیلی به نمایش گذارد. احمد شاملو به عنوان شاعری فرانیمایی (جزو شاعران مدرنیست متعارف) و رضا براهنی به عنوان نظریهپرداز و شاعری پست مدرن جهت انجام این تحقیق در نظر گرفته شدهاند. از مقایسه و نقد و نظر دیگران نیز به فراخور موضوع استفاده گردیده و سرانجام تئوری این نظریهپرداز (براهنی) با شعر وی انطباق داده شده است.