مقاله حاضر با توجه به اهمیت زبان به عنوان یکی از گنجینههای پرارزش بشری، به نقش زبان در ایجاد تنوع فرهنگی در جوامع مختلف میپردازد. پس از ذکر مطالبی درباره اهمیت و لزوم جلوگیری از زوال زبانها، علل گوناگون زوال تدریجی زبانها و گویشهای محلی، از آن جمله گویش ترکی قشقایی، در کشورمان بررسی شده است. به این منظور،210 نفر از گویشوران ترکی قشقایی انتخاب شدند و به 18پرسش پاسخ دادند. پرسشها در مورد استفاده از زبان ترکی در حوزههای مختلف خانوادگی، دوستانه، آموزشی و اداری مطرح شد. با تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از پرسشنامهها، روند تدریجی زوال گویش ترکی قشقایی در حوزههای مختلف بررسی شد. نتایج به دست آمده نشان میدهد که گویش ترکی قشقایی در حوزههای آموزشی و اداری به تدریج کاربرد خود را از دست میدهد و بیشتر در محیطهای خانوادگی و غیررسمی استفاده میشود. این مقاله در نهایت از کارشناسان و استادان زبانشناسی درخواست میکند که برای جلوگیری از روند زوال گویشهای محلی ایران بکوشند.
زبانهای ترکی در منطقه وسیعی از شمار آسیا، شمال و غرب چین تا غرب آسیا، بخشهایی از خاورمیانه، سواحل مدیترانه، آسیای مرکزی و اروپای شرقی استفاده میشوند. طوایف مختلف قشقایی در سالهایی دورتر به سرزمینهای جنوبی مهاجرت کرده و در این سرزمین به صورت عشایر در حال کوچ بودهاند. در این کتاب واژههای مشترک ترکی قشقایی و استانبولی جمعآوری شده است. برای سهولت کار و درک بیشتر کلمات، واژههای ترکی قشقایی و معادلهای فارسی، انگلیسی و ترکی استانبولی آنها در کنار هم چیده شده و واژههای قشقایی با سه زبان دیگر مقایسه شده است و سعی شده لغات و اصطلاحات ترکی اصیل استفاده شود.
گویشهای موجود در کشورمان بازمانده همان زبانهای کهن است که قابل شناسایی هستند؛ بنابراین گویششناسی شاخه ای از علم زبانشناسی است که به بررسی ماهیت و پراکندگی گونههای زبانی میپردازد. در این کتاب به بررسی دستور تطبیقی گویش شوشتری با فارسی دری پرداخته شده است. گویش شوشتری یکی از گویشهای جنوب غربی در استان خوزستان محسوب میشود. بین این گویش و برخی از گویشهای موجود نظیر لری، بختیاری، دزفولی و دیگر لهجهها ارتباط زیادی وجود دارد و علت این ارتباط باید در تاریخچه مهاجرت آریاییان به ایران جستجو کرد. این کتاب شامل شش فصل به بررسی موضوعات گوناگونی مانند جغرافیای تاریخی شهرستان شوشتر، آثار باستانی، تحولات آوایی گویش شوشتری و دستور تطبیقی گویش شوشتری با فارسی دری پرداخته است.