کتابخانه مجازی ادبیات

بوستان، همتای جاودانه‌ی گلستان، با این تفاوت که منظوم است. این منظومه‌ی چهارهزار بیتی همانند گلستان داستان به داستان و مواعظ شیرینی در آغاز یا انجام هر داستان در آن آمده است. وزن این منظومه، همانند شاهنامه‌ی فردوسی (بحرمتقارب) است. این اثر درخشان هم‌مانند گلستان مخاطب عام و خاص دارد و مطبوع هر طبعی است، و بیش از هفتصد سال است که در اقلیم فارسی زبان (علاوه بر ایران، شبه قاره‌ی هند، افغانستان و آسیای میانه به ویژه سمرقند و بخارا و تاجیکستان) در مکتب‌خانه‌ها و سپس در عصر جدید در آموزشگاه‌ها و مدارس عالی و دانشکده‌ها کتاب درسی آموزشی است و مهمترین درسی که می‌دهد درس زندگی است. بوستان مشتمل بر 10 باب است : 1. در عدل و تدبیر و رای 2. در احسان 3. در عشق و مستی و شور 4. در تواضع 5. در رضا 6. در قناعت 7. در عالم تربیت 8. در شکر بر عافیت 9. در توبه و راه صواب 10 .در مناجات و ختم کتاب.

زبان مجموعه ای قراردادی از سمبل های صوتی است و چیزی نیست که به طریقی ناگهانی به وجود آمده باشد. تکامل زبان با تکامل خود انسان همگام بوده و تحقیق در پیدایش آن با تحقیق در زندگی انسان توام است. بسیاری براین باورند که همه زبانها از یک زبان اصلی منشعب گردیده و به تدریج شباهت خود را به زبان مادری از دست داده است. همه کسانی که با زبان یا آموزش آن سروکار دارند به احتمال زیاد این داستان کتاب مقدس را شنیده اند که: وقتی تمامی ساکنین کره زمین از یک زبان واحد چند کلمه ای استفاده می کردند انسانها در یک دشت بزرگ گرد هم آمدند و گفتند: بیایید برای خود شهر و برجی به بلندای آسمان بسازیم، و بدین ترتیب برای خود نامی باقی گذاریم. آنگاه خداوند به شهر و برج آنها درآمد و گفت"اگر انسان با داشتن یک زبان واحد بتوان برای اولین بار این چنین کار خطیری را انجام دهد بی شک بعدها نیز می تواند هر تصمیم دیگری را نیز عملی نماید. از این رو زبانشان را در هم و برهم می کنم تا قادر به درک گفتار یکدیگر نباشند".و آنگاه خداوند آنها را به سراسر کره خاکی پراکند تا بدین ترتیب آنها از ساختن شهر خویش صرفنظرکنند. این برج را برج بابل نامیدند. زیرا خداوند زبان آنها را درهم و برهم کرده بود...

علی دشتی (1276 – 1360 شمسی ) پژوهشگر، نویسنده، اندیشمند، مترجم، منتقد ادبی، روزنامه ‌نگار و سیاستمدار ایرانی بود. آثار مختلفی بالغ بر ۴۰ جلد کتاب از وی بر جای مانده است. علاوه بر زبان فارسی، عربی و فرانسه، ارتباط وی را با فرهنگ عربی و اروپایی، به خصوص از طریق ترجمه کتاب‌های پرطرفدار، برقرار می‌ کردند. نوشته‌ها و ترجمه‌ های دشتی بازتاب اندیشه او در بررسی مسائل روز و باورهای مذهبی و سیاسی است و نگرش او به تاریخ، ادبیات و عرفان ایرانی را نشان می‌ دهد. کتاب پیش رو مجموعه ای از چندین داستان کوتاه به قلم اوست. عناوین این داستان ها عبارت است از: فتنه، ماجرای آنشب، دو نامه، دفتر ششم، مرگ مادر، آخرین ملجأ، سکوت و نگاه تو، اعصاب مریض، آخرین نامه، چشمان او و نامه یک زن. این کتاب که چاپ اول آن در سال 1323 منتشر شده بود، تا سال 1351 به چاپ هشتم رسید.

نویسنده در این کتاب به دنبال آن است که مولوی را به عنوان یک انسان استثنایی که با نبوغ و مجاهدت خود به مقامی والا رسبده است معرفی کند. به همین دلیل اعتبار بسیاری از داستان‌ها و افسانه‌هایی را که درباره مولوی نقل شده زیر سؤال می‌برد، به ویژه داستان ملاقات او با شمس. او معتقد است که شمس، مولوی را زیرورو نکرد، بلکه او را از پله‌ای به پله بالاتر برد. هدف دیگر این کتاب بیان تفاوت‌های عظیم مثنوی با دیوان شمس است. مولوی در مثنوی یک عارف متشرع است که از قرآن و حدیث دم می‌زند و در دیوان شمس یک عاشق تمام عیار که همه احساس و ادراک خود را از آنچه که یافته است در دریای مواج موسیقی جاری می‌کند. همچنین کتاب نمونه‌های جالبی از غزلیات کلیدی دیوان شمس را به خواننده نشان می‌دهد. فهرست مطالب کتاب بدین ترتیب است: موسیقی دیوان شمس، نخستین برخورد با مولانا، قالب بی روح، مبدع تعبیرآفرین، عرفان در سیمای عشق، کوزه ادراک‌ها، اشراق به جای دلیل، طوفان و آرامش و روح پهناور.