فرهاد يکي از معروف‌ترين و محبوب‌ترين شخصيت‌هاي داستاني در نزد فارسي زبانان است که همواره نمادي از عاشق پاکباخته و واقعي بوده است. با وجود اين، شخصيت او در هاله‌اي از ابهام قرار دارد و اطلاع درستي از او در دسترس نيست. به نظر مي‌رسد فرهاد، نمادي اشکاني باشد که براي دفاع از فرهنگ اشکاني در برابر ساسانيان، در دنياي قصه قدم نهاده است؛ محبوبيت او در ذهن ايرانيان باعث شده که حتي تاريخ‌نويسان نيز او را شخصيتي تاريخي بپندارند. در اين مقاله شخصيت افسانه‌اي و يا واقعي «فرهاد» با توجه به منظومه خسرو و شيرين نظامي و منابع تاريخي موجود بررسي شده است.

منابع مشابه بیشتر ...

6404b7a6e06f6.jpg

دو گنجینه سکه اشکانی در موزه ایران باستان

ملکه ملکزاده بیانی

در چند ماه اخیر دو گنجینه سکه اشکانی یکی در شمال و دیگری در غرب ایران کشف گردید که از لحاظ تصادف پیدایش آنها در یک زمان معین در دو محل مختلف باعث تعجب است. البته نام گنجینه آنهم سکه خاطر را متوجه افسانه های کهن که خمهای لبریز از طلای ناب است می‌سازد. در صورتیکه این دو گنجینه از حیث ارزش مالی و کمیت مورد علاقه نمی‌باشد بلکه ارزش علمی انها و کمک موثری که به تاریخ گذشته ایران و آثار هنری و توسعه علم سکه شناسی می‌نماید جالب است. بعلاوه هر دو قسمت از یک سری منظم از سکه های مشخصی نیست بلکه محتوی سکه های سلاطین متعدد با ضربهای متنوع و اوزان مختلف می‌باشد که طرز ضرب و علامات و مشخصات آن بسیار ممتاز است. محل اصلی پیدایش آنها را بطور صحیح و یقین نمی‌توان تعیین نمود چون متاسفانه این سکه ها بطرز منظمی بدست ما نرسیده بلکه کاشف آن رعایت قانون عتیقات را ننموده و فقط به فروش آن پرداخته و از آن طریق بدست ما رسیده است ولی آنچه که محقق است دسته اول که محتوی سکه های دوره اول اشکانی است بانضمام سکه های دوره آخر سلوکی در گرگان نزدیک گنبدقابوس پیدا شده و دسته دوم که از سکه های اواسط دوره اشکانی تا نزدیک به آخر دوران آن سلسله می‌باشد در کرمانشاه نزدیکی پل ذهاب بدست آمده است.

634d4117b76cb.jpg

نظامی، امیرخسرو دهلوی و داستان خسرو و شیرین

زهره صادقی منش

این پایان نامه بررسی کوتاهی است در زندگینامه نظامی و امیرخسرو دهلوی و همچنین اشعار خسرو و شیرین و شیرین و خسرو. در این رساله دویست بیت از خسرو و شیرین نظامی و دویست بیت از شیرین و خسرو امیرخسرو دهلوی در دو داستان مشابه انتخاب و به بررسی صنایع ادبی آنها پرداخته شده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60acf323bb86c.jpg

اصطلاحات و مفاهیم عرفانی دیوان شمس

سیده مریم ابوالقاسمی

هدف از تدوین کتاب حاضر بررسی اصطلاحات عرفانی دیوان شمس و تاملی در افکار و اندیشه‌های مولاناست. با مطالعه این اثر می‌توان با سیر تفکرات و ابتکارات ذهنی و زبانی مولانا آشنا شد. از آن جا که این اثر دربرگیرنده افکار و دیدگاه‌های عرفای مشهور قبل و بعد از عصر مولاناست، برای خوانندگان امکان مقایسه تفکرات مولانا با دیدگاه¬های سایر عرفا به راحتی امکان‌پذیر خواهد بود. اصطلاحات و مفاهیم عرفانی دیوان شمس به شیوه فرهنگ با نظم الفبایی تدوین شده است و دربرگیرنده کلیه مفاهیم و اصطلاحاتی است که در عرفانی بودن آن ها شک و تردید نیست و عرفا آن ها را در ردیف اصطلاحات حتمی و مسلم خویش به کار گرفته‌اند و واژه‌هایی را که به گونه‌ای مستقیم و غیر مستقیم با مفاهیم عرفانی ارتباط تنگاتنگ دارند، نیز شامل می‌شود. شماره‌گذاری اشعار متن بر اساس نسخه دیوان کلیات شمس اثر بدیع الزمان فروزانفر صورت گرفته است و معانی و توصیفات تمامی اصطلاحات عرفانی از متن کتب معروف و مستند عرفانی انتخاب شده است.

کلیات/فرهنگ ها
کتاب
56cfffabedb54.PNG

بررسي مضامين طنزآميز در شعر قيصر امين‌پور

سیده مریم ابوالقاسمی

در ميان انواع ادبي، «طنز» متعهّدترين نوع ادبي است و هنگامي در اثر يک شاعر يا نويسنده به ظهور مي‌رسد که در انديشه او بن مايه‌هايي از تعهّد و مسئوليت‌پذيري وجود داشته باشد. در ادبيات معاصر، «قيصر امين پور» از جمله شاعراني به شمار مي‌آيد که اغلب مضامين شعري او، در خدمت اجتماع و مسائل مربوط به آن است؛ از اين رو گاهي از طنز، به منزله ابزاري هنري براي بيان انديشه‌هاي خويش و واداشتن جامعه به تأمّل و اصلاح ناهنجاري‌هاي اجتماعي بهره مي‌گيرد. تحوّلات اجتماعي و فرهنگ عامّه، از مهم‌ترين اسباب رواج اين شگرد هنري در شعر قيصرند. در اشعار او طنزگويي (همانند طنز در دوره سبک هندي) تنها در مفردات و برخي از ابيات برگزيده نمود مي‌يابد که محصول تخيل شاعر و بازي‌هاي زباني است. اين امر از جمله دلايلي است که به صميميت اشعار او نزد مخاطب مي‌افزايد. در اين مقاله، جلوه‌هاي طنز در اشعار قيصر امين پور در زمينه‌هاي گوناگون طبقه‌بندي شده است. موضوعات طنز در اشعار او عمدتاً دربردارنده انتقادات اجتماعي اوست. صورت طنزهاي وي نيز اغلب حاصل گرد آمدن عناصر متناقض نما، کنايه، استفاده از امکانات زبان محاوره و بازي‌هاي زباني است. در اين مقاله، شيوه‌ها و موضوعات طنز آفريني در شعر قيصر امين پور مورد بررسي و تأمّل قرار گرفته است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله