کتابخانه مجازی ادبیات

«فلسفه آموزش و پرورش» یکی از دانشهای میان‌رشته‌ای است که با دو قلمرو «فلسفه» و «آموزش و پرورش» (یا علوم تربیتی) در ارتباط است و تحصیل آن نیز مستلزم اطلاع قبلی از مبانی و مباحث فلسفه از یک سو و دانستن مبانی دانش‌ آموزش و پرورش از سوی دیگر است. در ایران، تا آغاز دهه 1340، فلسفه آموزش و پرورش دانش مستقلی تلقی نمی‌شد و تنها برخی از مباحث آن نخست در درسی به نام «اصول آموزش و پرورش»، و سپس در درسی با عنوان «فلسفه و اصول آموزش و پرورش» تدریس می‌شد. از این دوره به بعد و با ورود دانش‌آموختگان دوره‌های عالی علوم تربیتی از دانشگاههای آنگلوساکسون، رفته‌رفته کتابهایی ـ هر چند معدود ـ با عنوان «فلسفه آموزش و پرورش» ترجمه و تألیف و منتشر شد و به موازات آن، درسی به همین نام نیز در برنامه دوره‌های تحصیلی تازه تأسیس شدة علوم تربیتی پدید آمد.

دفتر حاضر طرحهای پژوهشی دانشگاه جندی شاپور در رشته های علوم تربیتی، علوم، ادبیات و علوم انسانی، کشاورزی و پزشکی در سال تحصیلی 1353 – 1354 است که در فروردین ماه 1354 توسط دفتر معاونت پژوهشی و برنامه ریزی منتشر شده است.

کتاب، مجموعه‌ای متضمن معنی کلیه لغات و ترکیبات مشکل و مهجور ترکی، مغولی، عربی و فارسی، شرح اعلام، ترجمه آیات و احادیث و اشعار و امثال عربی کتاب "تاریخ جهانگشای جوینی "است که براساس نسخه علامه قزوینی فراهم آمده است .این مجموعه در 8بخش سامان یافته است1 : "مقدمه‌ای درباره جوینی و تاریخ جهانگشا "مشتمل بر شرح حال عطاملک و معرفی اثر او از نظر ادبی و ویژگی‌های سبکی آن، 2 "مروری بر تاریخ مغول "که تقریبا اجمالی است از آنچه در تاریخ جهانگشا به تفصیل آمده، به انضمام مطالب افزون‌تری درباره سلسله ایلخانان ایران، دین و اعتقادات مغولان و اوضاع علمی و ادبی ایران در آن دوران، 3 لغات و ترکیبات و اصطلاحات (در این بخش مجموعه‌ای از لغات و ترکیبات و اصطلاحات ترکی، مغولی، عربی و فارسی فراهم آمده و معنای متناسب با متن آنها ذکر شده و جمله یا جملاتی از جهانگشا به گونه شاهد و با ذکر شماره جلد و صفحه و سطر، آمده است ;همچنین تلفظ دقیق لغات و ترکیبات با حروف لاتین مشخص شده است)4 . آشنایی با نام‌ها، جای‌ها، طوایف و فرق با توضیحاتی متناسب و در حد اطلاعات موجود و به دست آمده، 5 ترجمه عبارات عربی اعم از آیه و حدیث و شعر و مثل و...به ترتیب جلد و صفحه و سطر، 6 ترجمه و توضیح و تطبیق امثال و حکم در دو بخش امثال و حکم فارسی و عربی و به ترتیب حروف اول آنها، 7 فهرست‌های راهنما شامل فهرست‌های آیات، احادیث، ابیات عربی به ترتیب صدور ابیات، فهرست ابیات عربی، مصرع‌های عربی به ترتیب حروف اول، مصرع‌های عربی به ترتیب حروف آخر، فهرست ابیات فارسی، 8 پیوست‌ها شامل تصویر بعضی از نقشه‌ها و شجره‌نامه‌ها و اضافات بخش‌های مختلف کتاب، و فهرست منابع و ماخذ .

جلد اول کتاب حاضر در مورد ادبیات در دوره بازگشت، با کمی تسامح سال‌های بین سقوط صفویه تا استقرار مشروطه را دربرمی‌گیرد که در این کتاب تاریخ ادبیات این دوره بررسی شده است. این دوره شامل دوره ناآرام افشاریه و دوره خواب آلوده و به ظاهر آرام زندیه و دوره استعمار و استقراض قاجاریه که منجر به بیداری ایرانیان شد را دربر می‌گیرد. دو فصل پایانی این کتاب به بررسی نثر و نظم نویسندگان و شاعران در این دوره پرداخته که در واقع قسمت اصلی کتاب را شکل می‌دهد. در دیگر بخش‌های کتاب به مباحثی چون تاریخ و اوضاع سیاسی و اجتماعی، اوضاع دینی و مذهبی، تصوف و عرفان این دوره، فرق و مذاهب دیگر پرداخته شده است. جلد دوم کتاب شامل این عناوین است: نثر و نثرنویسان؛ انشا و منشیان؛ تاریخ و تاریخ نویسان؛ تذکره و تذکره نویسان؛ روزنامه و روزنامه نگاران؛ ترجمه و مترجمان؛ سفرنامه و سفرنامه نویسان؛ نمایشنامه و نمایشنامه نویسان؛ شعر و شاعران؛ و..