قيصر امين پور (1338-1386) يکي از بزرگترن و تأثيرگذارترين شاعران دوران انقلاب اسلامي ايران است. بررسي سبک شعر او با تکيه بر نوآوريهاي بلاغي، موضوع مقاله حاضر است. شعرهاي وي از جنبه بلاغي ارزش فراواني دارد و بر ظرفيتها و توانمندي زبان فارسي افزوده است. سه عنصر مهم بلاغي و سبکي در شعر امين پور عبارتند از: ايهام، متناقض نمايي و ايجاز. ايهام در شعر او انواع گوناگوني دارد که در اين مقاله بررسي شده است. بسياري از ايهامهاي او جديد است. متناقض نمايي نيز از نظر بسامد و انواع در شعر وي تحليل شده است. ايجاز در شعر امين پور عواملي دارد از جمله: ايهام، نمادپردازي، شعرهاي طرح وار و روايي کوتاه، بهرهگيري از قالبهاي رباعي و دوبيتي و کم کردن ابيات غزل. امين پور توانسته است ويژگيهاي سبکي و بلاغي شعر کلاسيک و شعر نيمايي را هم در شعر نوي خود تلفيق کند و هم در شعرهايش در قالبهاي کلاسيک. يکي از عواملي که در نهايت، باعث برجستگي سبکي اوست، نوآوري در عناصر بلاغي مذکور و درک انتظار مخاطبان امروز از شعر است.
کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا به قلم ژول ورن، داستان زندگی مردانی را به تصویر میکشد که زیر دریا در پی هیولای غولآسایی هستند اما در نهایت متوجه میشوند که که آن هیولا زیردریایی شگفتانگیز کاپیتان نمو بوده است. کتاب بیست هزار فرسنگ زیر دریا (20000 leagues under the sea dani) داستانی جذاب و مهیج را همراه با شخصیتپردازیهایی زیرکانه به نمایش گذاشته و از این طریق شما را با خود همراه کرده و به دنیایی شگفتانگیز میبرد. ژول ورن علاقهی بسیاری به سفر داشت، به همین دلیل آثار ماجراجویانهای را به رشتهی تحریر در آورده است که در عین تخیلی بودن بسیار واقع گرایانه هستند. داستان این کتاب زمانی آغاز میشود که مردم به صورت ناگهانی متوجه میشوند که هیولایی ناشناخته در اعماق دریا وجود دارد. این موضوع سبب دلنگرانی بسیاری از مردم میشود. برخی فکر میکنند کوسهای غول پیکر بوده و برخی دیگر هم معتقدند هیولایی عجیب و غریب است. اما حقیقت این است که این موجود ناشناخته ساختهی دست بشر بود. یک دانشمند که آروناکس نام دارد همراه با یک شکارچی نهنگ و یکی دیگر از دوستانشان، برای یافتن این هیولا به زیر دریا میروند. اما کشتی آنها با آن موجود عجیب و غریب غولآسا برخورد میکند و به آن آسیب میرساند. کمی بعد آنها درمییابند که این موجود یک زیردریایی است، چیزی که تا به حال شبیه به آن را ندیدهاند.
نام اصلی این داستان "دختر مونتزوما (Montezuma,s Daughter) "است که حوادث آن بر محور "انتقام "استوار گردیده است .در این داستان نوجوانی از طبقه اشراف اسپانیا بنابه سنت خانوادگی میبایست با دختر عموی خود ازدواج کند، اما این دختر هیچ علاقهای به او ندارد، از همین رو با جوان دیگری به انگلیس فرار میکند و با او پیمان زناشویی میبندد .آن جوان اشرافزاده سالها بعد به طور وحشیانه به دختر عموی خود که حاضر نشده بود با او ازدواج کند حمله میبرد و او را میکشد .پس از این فاجعه، پسرش "توماس "با خود عهد میکند که انتقام خون مادر را از آن مرد قاتل بگیرد .او در پی قاتل مادر خود حوادث بیشماری را پشت سر میگذارد و ...
متناقضنمایی از آغاز در شعر فارسی شناخته شده بود؛ اما با ورود مضامین عرفانی و تجارب روحانی در شعر قرن ششم، در شعر فارسی رواج یافت و شاعرانی نظیر سنایی، انوری، خاقانی، نظامی و عطار پیش از مولوی آن را فراوان به کار برده بودند. متناقضنمایی همواره در شعر فارسی به کار میرفته و میرود؛ اما در برخی از دورهها و شعر برخی شاعران بسامد بالاتری دارد. این مورد یکی از ویژگیهای سبکی مهم آثار مولوی است. سؤال اصلی تحقیق در این کتاب، آن است که متناقضنمایی و انواع آن چیست و جلوههای آن در غزلهای مولوی چگونه است؟
ایهام یکی از مهمترین صنایع معنوی بدیع در ادبیات فارسی است، اما علی رغم اهمیتش در تعریف و انواع آن در کتب بدیع و بلاغت دقت کافی نشده است. یکی از اهداف مقاله حاضر بازتعریف ایهام است. در این مقاله با بررسی تعریف ایهام در کتب گوناگون قدیم و جدید، سعی میشود تعریف دقیقتری از ایهام به دست داده شود. همچنین انواع ایهام در کتابهای قدیم و جدید بلاغی فارسی و عربی ـ مانند ایهام مجرده، ایهام مرشحه، ایهام مبیّنه، ایهام ذوالوجوه ـ نقل و سپس تحلیل و نقد میشود؛ و سپس با بهرهگیری از دانش زبانشناسی، تقسیمبندی تازهای از ایهام به دست داده میشود. این تقسیمبندی با استفاده از مثالهای گوناگون از متون کلاسیک و معاصر فارسی، اثبات میشود. برخی از انواع ایهام که در این مقاله مطرح و تعریف شدهاند، عبارتند از: ایهام واژگانی، ایهام نحوی، ایهام گروهی، ایهام ساختاری، ایهام مرجع ضمیر، ایهام حذف، ایهام خوانشی، ایهام زَبَرزنجیری. این مقاله، روشی نو را برای تحلیل ایهام در آثار ادبی، بهویژه شعر، مطرح میکند.