ازجمله کتب بسیار مهم و کلیدی در زمینه مانویت، کتاب کفالایا است که در اصل به زبان قبطی نوشته شده است. مسیحیان شمال آفریقا که به این دین جدید گرویده بودند، این کتاب را به زبان قبطی و به نوعی از زبان مانی حیّ، که در این کتاب با عناوینی چون «فرستاده» و «پیامبر» از او یاد می‌شود، نوشته‌اند. هرفصل، جلسات وعظ مسیح را می‌ماند؛ که شاگردان از او چیزی را می‌پرسند و پاسخ را از پیامبر خود دریافت می‌کنند. خلقت همواره نقطه عطف و لحظه آغاز هر چیزی است. خلقت بشر همواره بخش افسون‌کننده و جذاب ادیان به شمار می‌آید، به ویژه در مانویت که برگرفته از افکار تلفیقی ِبودایی، مسیحی و گنوسی است. داستان آفرینش آدم، به صورت دقیق تنها در فصل 64 کفالایای قبطی عنوان شده. چنین بیان می‌شود که آدم را در سه چیز برتر و بهتر از سایر موجودات مرکّب در آسمان و زمین می‌دانند و اینکه دیوان به خاطر هفت ویژگی‌اش او را به وجود آوردند. از این رو از لحاظ اسطوره‌شناسی و تحقیق در این زمینه، این فصل حائز اهمیت است.

منابع مشابه بیشتر ...

603664bf1942d.jpg

دیوان اشعار محمدتقی بهار، ملک الشعرا، جلد اول، قصاید، مسمطات، ترکیب بندها، ترجیع بندها

محمدتقی بهار

اشعار ملک الشعرای بهار حاوی کلیه قصاید و ترکیب بندها و مسمطات و دوبیتی ها می‌باشد و غرض از دوبیتی ها قصایدی است که به سبک نوین سروده شده و هر دو بیت آن دارای یک قیافه است با قوافی دوبیتی های دیگر فرق دارد. همچنین در این دفتر به زندگی ادبی و سیاسی بهار هم پرداخته شده است . کتاب دیوان اشعار بهار در دو جلد آماده شده است که این کتاب بخش اول آن می‌باشد.

5ff1bf1a6b29b.jpg

(محاکمه شاعر) و 25 قطعه دیگر

ح. پژمان بختیاری

کتاب "محاکمه شاعر" 25 قطعه دیگر، اشعاریست از دیوان پراکنده ح. پژمان که در سال 1313 به طبع رسیده است

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

619f8a20b8872.jpg

ماتیکان یوشت فریان

محمود جعفری دهقی

کتاب ارزشمند ” ماتیکان یوشت فریان”، از شگرفترین و دلچسب ترین یادگارهای نیاکان ماست که به زبان فارسی میانه و در زمان کشورداری ساسانیان نوشته شده است. “یوشت”، پسر یا شاید از نوادگان “فریان” بود. فریان همان بزرگمردیست که به “زرتشت”، پیامبر ایران باستان؛ یاوری هایی داده و زرتشت در ” گاتهای جاودانه خویش از او نام برده و از خداوند خواهان برکت و بزرگی این شخص و بازماندگان او شده است. داستان چنین است که جادوگری به نام “اخت” به شهر “پرسش گزاران” آمده و کوشش میکند تا این شهر را نابود کند. اما از آنجا که این شهر (شاید بخاطر دعای زرتشت برای خاندان فریان تحت حمایت فر ایزدی و فرشتگان خداست، هیچ نیرویی توان نابودی آن را ندارد مگر نیروی نادانی و نبود دانش. اخت با این آگاهی وارد شهر شده و از داناترین جوان شهر که یوشت فرزند (یا نواده) فریان است، سی و سه پرسش را مطرح میکند. کافیست که یوشت تنها یکی از آن پرسشهای شگفت انگیز را نتواند پاسخ دهد تا فره از شهر دور شده و اخت با یاری سپاهیانش شهر را به نابودی بکشاند. این پرسشها گاه فلسفی، گاه زرتشتی، گاه از گروه اندرز و اخلاقی، گاه از اطلاعات عمومی، گاه از علوم فیزیک و ریاضی و گاه پرسشهایی بچه گانه است. با پیروزی یوشت بر اخت، یوشت جاودانه شده و در روایات بعدی ایرانیان از او به عنوان یکی از یاوران سوشیانت (منجی) در آخرالزمان نام برده می شود. این ماجرا هشتاد سال پس از مرگ زرتشت روی میدهد…

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی
کتاب
576afdaaa5a32.PNG

بررسي سرانجام جمشيد، پادشاه اساطيري در ماخذ گوناگون

محمود جعفری دهقی

جمشيد شخصيتي اسطوره‌اي است که به دليل ارتکاب به گناهي که ماهيت آن دقيقا مشخص نيست در بيشتر روايات ايراني، قدرت، پادشاهي، فره و جاودانگي خويش را از دست مي‌دهد، در جهان سرگردان و سرانجام بوسيله ضحاک ديو کشته مي‌شود. در منابع آمده است که فرمانروايي جم عموما دوراني به شمار مي‌رفته که در آن سعادتي مطلق عاري از آميختگي حکمفرما بوده است، اما اين شکوه و قدرت جاويد بر اثر ارتکاب به گناه ناگهان از بين مي‌رود و چهره درخشان جمشيد که به عنوان يکي از بهترين پادشاهان اساطيري قلمداد شده بود، تاريک مي‌گردد و دوران طلايي فرمانروايي اش به پايان مي‌رسد. روايات به جا مانده از سرانجام او و علت هبوطش تصويرهاي بسيار متفاوتي از او ارائه مي‌دهد. در يک روايت او و خاندانش يزدان پرست معرفي مي‌شوند و در روايت‌هاي ديگر پادشاهي کامجو و نافرمان؛ که گناه او دو گونه است: يکي خوردن و خوراندن گوشت و ديگري ادعاي خدايي و سرکشي از بندگي اورمزد. در اين مقاله سعي شده است تا گوشه‌هاي تاريک سرانجام اين پادشاه آرماني کهن بازسازي شود و روايت‌ها در منابع گوناگون با يکديگر مقايسه و بررسي شود و ريشه اين تفاوت‌ها به دست بيايد. همچنين اين مساله که آيا حقيقتا جمشيد مرتکب گناه شده است نيز به چالش کشيده شود و با کنار هم گذاشتن روايات منابع و نظرات گوناگون به بررسي آن پرداخته مي‌شود.

فرهنگ و تمدن/اسطوره و فرهنگ
مقاله