ادبيات فارسي اقيانوس بيکراني از موضوعات و مفاهيم بلند آرماني و انساني است و در ميان ادبيات ملل به همين دليل از اهميت ويژهاي برخوردار است و از انواع ادبي حماسه، غنا، مرثيه، مدحيه، وصفيه و بسياري از نوعهاي ديگر بهرهمند است. يکي از مهمترين ارکان ادب فارسي پرداختن به مسائل انساني و آرماني است که ادب نفس از مهمترين آنها به شمار ميرود. اخلاقيات که ريشه در باورهاي تاريخي ـ اعتقادي دارد همواره مورد توجه و عنايت بسياري از شاعران و نويسندگان بوده است ولي نوع پرداخت و نحوه بيان در آنها يکسان نيست و موضوعات نيز به دليل تنوعي که در اين مقوله وجود دارد بسيار است. همچنين نوع قالبهاي شعري نيز در پرداختن به مسائل اخلاقي و معرفتي مهم است. اين مقاله ميکوشد تا موضوع اخلاق را در شعر بيدل بررسي نمايد، موضوعي که کمتر بدان پرداخته شده است، بويژه در غزلهاي بيدل که همواره به پيچيدگي زباني و معنايي مشهور است.
سخنان مرد اخلاص و عمل و علم، امام علی (ع) از همان قرنهای اولیه تاریخ اسلام همواره پشتوانه فکری نویسندگان و شاعران بوده است و گذشته از بهره هایی که محققان و مولفان نامبردار ما از این سرچشمه غنی و گنجینه گران مقدار برده اند آثار درخشان و عظیمی از جمع و تالیف و شرح و ترجمه این سخنان پدید آمده است. بخش کوچکی از این آثار کتب و رسایلی است که صاحبان ذوق و شاعران فارسی زبان با به نظم درآوردن مضمون سخنان آن امام همام ساخته و پرداخته اند. رساله حاضر را نیز باید از زمره این سلسله محسوب داشت. نویسنده در جستجویی که در پیرامون سخنان علی (ع) در متون فارسی داشت در گیرودار کار "مطلوب کل طالب من کلام علی بن ابی طالب" رشیدوطواط و جستن دستنوشته های موجود آن، به نسخه ای از این رساله رسید و آن را مطلوب خود و رساله ای دلنشین یافت و از این رو در صدد تصحیح آن برآمد ...
کتاب حاضر سی مقاله درباره بیدل است که به کوشش محمد سرور پاک فر گردآوری در سال 1365 در کابل گردآوری شده است. عناوین بعضی از مقالات آ ن عبارتند از: شاعر و فیلسوف شرق/ ترجمه محمدیعقوب خان؛ سبک هند و مکتب بیدل/ پوهاند عبدالحی حبیبی؛ بیدل از افغانستان است/ طاهر بدخشی؛ بیدل شناسی در اتحاد شوروی/ اسدالله حبیب؛ بیدل و رابطه ادبی افغانستان و هند/ غلام حسن مجددی؛ و ..
سلمان ساوجی از قصیدهسرایان بزرگ ادب فارسی است. قصیدههای طولانی و با این وجود، متحد و منسجم و تصویرگریهای زیبا و مضمونآفرینیهای وی جالب توجه است. صناعات شعری در قصاید او جایگاه خاصی دارد و به عقیده وی، قدرت شاعری در توانایی بهکارگیری صناعات ادبی در شعر است. بیشتر قصاید سلمان در مدح سلاطین و وزرا و اندکی نیز در موضوعات اخلاقی، دنیاگریزی و نعت پیامبر و ائمه است. این کتاب، متن مصحح دیوان کامل اشعار او با ارائه نسخهبدلها بدون دخالت دادن ذوق شخصی و اتکا به نسخه اساس است.
ازبکستان تاریخ درخشانی در ساحت ادبیات فارسی دارد و میراث گرانمایه ای از نامداران این سرزمین چون رودکی، عروضی سمرقندی، سیدای نسفی و ... بر جای مانده است. دانشنامه الفبایی پیش رو به زندگی و آثار شخصیتهای برجسته ادبی، شاعران، دانشمندان و نویسندگان ادبیات فارسی ازبکستان و وضعیت ادبی این کشور در قرن بیستم می پردازد. همچنین محققان و مترجمانی که در تحقیق، پژوهش و معرفی ادبیات فارسی در ازبکستان نقش داشته اند، مورد توجه قرار داده و اطلاعات سودمندی در رابطه با محافل ادبی، تذکرهها، مراکز، بنیادها، نشریات ادبی و گزیده های شعر فارسی ارائه می کند. این کتاب که توسط جمعی از نویسندگان و به سرپرستی عباسعلی وفایی تدوین گردیده است، در سال 1385 توسط انتشارات بینالمللی الهدی منتشر گردید.