زيرساخت هر اثر ادبي يا هنري را مجموعه روابط معنايي پنهان و چندسويه ميان عناصر مختلف سازنده آن تشكيل مي‌دهد. اين روابط در سطح اثر بعد زيبايي‌شناختي آن را مي‌آفرينند، اما مفاهيم بنيادي و معاني نمادين اثر را بايد در سلسله روابط پيچيده دروني آن جست و جو كرد. شاهنامه از آن جمله آثار ادبي است كه ژرفاي غني و عميق و روابط زير ساختي پيچيده و وسيعي دارد. تنوع و تعدد عناصر سازنده اين اثر آن را از زواياي گوناگون مستعد پژوهش و تحليل مي‌كند. اين مقاله سعي دارد تا از ميان عناصر مختلف به كار رفته در ساخت شاهنامه دو عنصر رنگ سراپرده و نگاره درفش را در بخشي از داستان رستم و سهراب بكاود تا با آشكار ساختن روابط پنهان ميان اين دو عنصر پركاربرد شاهنامه، گوشه‌اي از دنياي رنگين و رازآلود اين اثر را بازشناساند و نشان دهد كه چه ميزان از مفاهيم گوناگون و معاني گسترده آن تنها از طريق اين دو عنصر منتقل شده‌اند.

منابع مشابه بیشتر ...

65772db43954d.jpg

حماسه رستم و سهراب

منصور رستگار فسایی

رستم و سهراب یکی از داستان‌های غم انگیز شاهنامه است و داستان مرگ سهراب جوان را به تصویر می‌کشد که بر اثر جنگ با رستم، به دست پدر کشته می‌شود. سهراب پهلوان افسانه‌ای در شاهنامه است که پدرش رستم و مادرش تهمینه دختر شاه سمنگان است. سهراب با سپاه تورانیان به نبرد ایران آمد و در جنگی تن‌به‌تن با رستم کشته شد، درحالی‌که همدیگر را نمی‌شناختند. تراژدی رستم و سهراب، تراژدی بی‌خبری است. کتاب حاضر شامل این عناوین است: فصل اول: حماسه ها، ساختار حماسه، خصوصیات عمده شعر حماسی فصل دوم: مختصات شاهنامه، دوره اساطیری، دوره پهلوانی، دوره تاریخی، حماسه سرایی پس از فردوسی فصل سوم: اسطوره چیست؟ حماسه و تراژدی، حماسه ها و اساطیر بابلی و سومری، حماسه گیل گمش، مهابهاراتا (حماسه ای از هند)، رامایانا، هومر و ایلیاد و اودیسه، انه اید (حماسه ای از روم)، دیگر حماسه های اروپایی، اعراب و حماسه فصل چهارم: سه دیدگاه بر حماسه رستم و سهراب، 1.دیدگاه استاد منوچهر مرتضوی، 2.دیدگاه استاد زرین کوب، 3.دیدگاه استاد مینوی، متن داستان رستم و سهراب.

64a56706a9b58.jpg

فرهنگ اساطیر یونان

ف. ژیران

کتاب اساطیر یونان اثری است از ف. ژیران به ترجمه دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور و چاپ انتشارات مکتوب. کتاب حاضر به معرفی اسطوره های یونانی که موجوداتی فرازمینی با ویژگی های شگفت آور بودند می پردازد و تحلیلی از تاثیراتی که این اسطوره ها بر فرهنگ بشری و ادب و هنر یونان و جهان برجای گذاشته اند ارائه می دهد. “اساطیر یونان” مطالبی درباره چگونگی پیدایش ایزدان و اطلاعاتی پیرامون ایزدان زمین، ایزدان قهرمان و اسطوره هایی چون آتنا، هرا، آپولن، هرمس، آرس، آفرودیت، پوزئیدون، ایزدبانوی جهان زیرین و… در اختیار می گذارد و داستان ها و افسانه هایی را که پیرامون آن ها وجود دارد ارائه می دهد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

6125b6351af16.png

خردنامه پارسایان: روایتی دیگر از شاهنامه فردوسی

محمدکاظم یوسف پور

این کتاب گزارشی فشرده از تمامی شاهنامه فردوسی است. در میان گزیده‌ها و خلاصه‌های بسیاری که از شاهنامه فردوسی ساخته و پرداخته‌اند، آنچه همچنان وجود این دفتر را توجیه می‌کند کوتاهی، فراگیری و سادگی بیان آن است. کوشیده شده تا این کتاب زبانی گویا و رسا اما نه‌چندان آسان داشته باشد. نثر این دفتر آمیزه‌ای از زبان شاهنامه فردوسی و شیوه گفتار امروزیان است. از روش سره‌نیوسی پرهیز شده، اما همچون آفریدگار شاهنامه به ضرورت واژگان عربی به کار برده نشده است.

مشاهیر ادبیات فارسی/فردوسی/پژوهش درباره فردوسی
کتاب
604cc4ece8aa8.png

از پانزده دریچه: نگاهی به فردوسی و شاهنامه او

در گفتارهای این کتاب از پانزده دریچه به فردوسی و شاهنامه او نظر شده است. مباحثی که در این کتاب مطرح شده، عبارتند از: تاریخ تألیف شاهنامه و زندگی فردوسی، ترکیب شاهنامه، مدارک و پیشینیان فردوسی، فردوسی و دقیقی، اقتباس‌ها، استطراد غنایی، جهانی‌بینی و ایمان فردوسی، میهن، شاه و فرّ، پهلوان و پهلوانی، جنگ، پندارها و رفتارها، برخی از ویژگی‌های هنری شاهنامه، همانندی‌های شاهنامه با ادبیات جهان.

مشاهیر ادبیات فارسی/فردوسی/پژوهش درباره فردوسی
کتاب