این جستار بر آن است آن گروه از آرایههای ادبی در دیوان خاقانی را که هم بسیار پرکاربرد و هم عناصر اصلی سازنده آنها بر تکرار واکها استوار است، واکاوی و بررسی کند. در آغاز مقاله بر این نکته تأکید شده است که تمامی آنچه را که آرایههای لفظی خوانده میشود، در حقیقت گونههایی از تکرارهای هنری یا واجآرایی است. زیرا وجه مشترک همه آنها چیزی جز تکرار واکها نیست که شاعران با شگردهای ویژهای آنها را در گونههای بسیار متنوع به کار بردهاند. در آرایههای "توزیع و تکرار" شاعر واکها را با آزادی کامل در هر کجای مصرع و بیت که بخواهد تکرار میکند. اما در جناسها، قلب، اشتقاق، تصدیر، تسمیط و ... واکها را با قانونمندی ویژهای به گونههای خاص یا در جاهای ویژهای از مصرع و بیت به کار میبرد. برای نمونه در جناس، واکها در واژههای قرینه تکرار میشوند، در اشتقاق و باژگونگی یا قلب با جابهجایی به کار میروند، در تصدیر به صورت واژههایی در جاهای خاصی از ابیات تکرار میشوند و در تسمیط واکهای خاص در جاهایی ویژه به صورت واژههایی خاص به کار میروند. خاقانی با چیرگی شگفتانگیزی که بر حوزه زبان و واژگان دارد، به شیوهای بسیار هنرمندانه و با بسامد بالا از همه شیوهها و شگردهای تکرار، برای آفرینش مضامین و آرایش مظاهر سخن خویش بهره برده است و گفتنی است که هماهنگی بسیاری از این شیوهها با بافت کلی فضای عاطفی بیت، در خور توجه است و هرچه بیشتر موسیقی درونی و معنوی آن را تقویت میکند.
موضوع کتاب زیباییهای سخن اثر سید محمود خیری شامل انواع شعر و زیباترین صنایع و بدایع در اشعار و شرح حالی از شعرای نامی و نمونه ای از آثار و گفتار و اشعار زیبا و تالیفات آن است که برای همه علاقمندان به شعر و ادبیات پارسی به ویژه دانش آموزان و دانشجویان رشته ادبی در دبیرستانها و دانشکده ها و طالبان کنکور مناسب است
این کتاب با عنوان بدیع (بر بنیاد آثار سعدی) از سه بخش مجزّا تشکیل شده است که عبارتند از: بخش اول؛ شامل بدیع لفظی که در این بخش سی و هفت آرایه بدیعی لفظی آمده است. بخش دوم؛ بدیع معنوی که در این بخش چهل و شش صنایع بدیعی معنوی آمده است. بخش سوم؛ تکمله: با توجه به اینکه بعضی از صنایع بدیعی در آثار سعدی به کار نرفته لذا برای کامل شدن آرایه های بدیعی کتاب چند آرایه بدیعی در بخش سوم با عناوین: تشریح-توجیه (محتمل الضّدّین)-توشیح-حذف-لغز-مادّه تاریخ-و معمّا آمده است.
خواجوی کرمانی جزء دستهای از شاعران است که غزلهای آنان در سلسله تحول غزل میان سعدی و حافظ قرار داشته، یعنی آنکه قسمتی از غزلهایش مضامین عرفانی و اندرزی و حکمیات را همراه با مضامین عاشقانه و آمیخته با آنها، شامل بوده است. یکی از منظومههای برجایمانده از خواجوی کرمانی، مثنوی «گل و نوروز» است. این مثنوی داستانی عاشقانه است مربوط به نوروز شاهزاده ایرانی با گل دختر پادشاه روم. خواجو این مثنوی را به پیروی از کتاب خسرو و شیرین نظامی سروده و به جز وزن و ترتیب، بسیاری از ابیات خسرو و شیرین با اندکی تفاوت در این مثنوی آمده است و خواجو نیز به شاگردی نظامی اقرار کرده است. در این کتاب این مثنوی با تلخیص و بازنویسی آورده شده است.
این پژوهش برآن است تا بر پایه نظریه «خواننده نهفته در متن» از ایدن چمبرز، دو داستان از تازهترین آثار احمدرضا احمدی، پروانه روی بالش من به خواب رفته بود و دخترک، ماهی، تنهایی را بررسی کند. چمبرز، برای شناخت خواننده نهفته و ویژگیهای او، بررسی چهار عنصر سبک، زاویه دید، طرفداری و شکافهای گویا را پیشنهاد میکند؛ عناصری که در کتابهای کودک اهمیت بسیار دارند و نویسنده به یاری آنها میتواند با خواننده ارتباط برقرار کند و او را به درون متن فرابخواند. یافتههای پژوهش نشان داد، خوانندگان نهفتهی آثار احمدی، کودکانی اندیشمند و توانا با تخیلی ناب و روحی کنجکاو هستند که میتوانند از زیباییهای متن لذت ببرند و به کشف مفاهیم نهفته در آن بپردازند. همچنین عمق و ژرفای آثار او میتواند نوجوانان و بزرگسالان را نیز به خواندن داستانهای او برانگیزد و لذت مخاطبان سنین دیگر را به دنبال آورد.