کتابخانه مجازی ادبیات

این مجموعه شرح، حاصل تحقیق و تتبع فراوان و گسترده در بسیاری شروح معتبر و برجسته مثنوی و آثار ارزشمند تصوف و کلام و فلسفه و فقه و تفسیر و ادب پارسی و عربی است. از مزایای دیگر آن می توان از به دست دادن مآخذ داستان های مثنوی و تعریف فراخور شرح از اصول مهم و عمده تصوف و فلسفه و کلام و فقه و شرح لغات و تعبیرات و مصطلحات و حرکت گذاری بر روی کلمات دشوار و نیز شرح اعلام آن یاد کرد. اشتمال این کتاب بر بسیاری فواید علوم عقلی و نقلی و ادبی راهنمای بس سودمندی است در کار مطالعات و پژوهش بعدی خواننده علاقه مند به تصوف و عرفان اسلامی و ادب فارسی. در این مجموعه، مرحوم استاد فروزانفر دفتر اول را تا جزو سوم شرح کرده اند، و ادامه شرح را تا پایان دفتر ششم، استاد دکتر شهیدی به عهده گرفته اند. جلد ششم، اختصاص به شرح دفتر پنجم دارد و دربردارنده مطالبى همچون پاک كردن آب همه پليدى‌ها را؛ عطاى حق متوقف بر قابليت نيست؛ قصه اياز؛ قصه حيله روباه براى كشيدن الاغ به‌سوى شير و... است.

این مجموعه شرح، حاصل تحقیق و تتبع فراوان و گسترده در بسیاری شروح معتبر و برجسته مثنوی و آثار ارزشمند تصوف و کلام و فلسفه و فقه و تفسیر و ادب پارسی و عربی است. از مزایای دیگر آن می توان از به دست دادن مآخذ داستان های مثنوی و تعریف فراخور شرح از اصول مهم و عمده تصوف و فلسفه و کلام و فقه و شرح لغات و تعبیرات و مصطلحات و حرکت گذاری بر روی کلمات دشوار و نیز شرح اعلام آن یاد کرد. اشتمال این کتاب بر بسیاری فواید علوم عقلی و نقلی و ادبی راهنمای بس سودمندی است در کار مطالعات و پژوهش بعدی خواننده علاقه مند به تصوف و عرفان اسلامی و ادب فارسی. در این مجموعه، مرحوم استاد فروزانفر دفتر اول را تا جزو سوم شرح کرده اند، و ادامه شرح را تا پایان دفتر ششم، استاد دکتر شهیدی به عهده گرفته اند. جلد پنجم، اختصاص به شرح دفتر چهارم مثنوى دارد و شامل مطالبى همچون منظور از سميع و بصير بودن خدا؛ قصه بناى مسجدالاقصى؛ قصه ابراهيم ادهم و... مى‌باشد.

هفت پيکر نظامی از دل‌انگيزترين منظومه‌هاي ادبيات غنايي فارسي است که از منظر ساختارگرايي شباهت‌هاي بسياري به قصه‌هاي پريان دارد. نگارندگان تحليل شباهت‌ها و اختلاف‌هاي ساختاري قصه شاه سياه‌پوشان با ساختار قصه‌هاي پريان را بر اساس خويش‌کاري‌ها، تقابل و دوگانگي آنها، شخصيت‌هاي ثابت يا متغير و توالي و نظم منطقي ساختار روايت انجام داده‌اند. با بررسي نتايج حاصل به اثبات می‌رسد که اين اثر افسانه‌اي با الگويي که پراپ از قصه‌هاي پريان نشان می‌دهد، همچنين با ساختار روايت اين قصه‌ها تا حدود زيادي مطابقت دارد، زيرا از سي‌ويک خويش‌کاري قصه‌هاي پريان بيست‌و‌اندي از آنها در قصه روز شنبه هفت‌پيکر ديده می‌شود و نيز اين قصه نظم و توالي مورد نظر پراپ را داراست. اين نظم و توالي به دليل وجود نظام تقابلي و دوتايي در کل روايت شکل گرفته است.

تهران مخوف اثر مشفق كاظمي اولين رمان اجتماعي ايران دانسته شده است؛ در اين مقاله تلاش كرده‌ايم نشانه‌هاي اجتماعي اين رمان را از منظر علم نشانه‌شناسي تبيين كنيم و به اين پرسش‌ها پاسخ دهيم كه نشانه‌هاي اين رمان به چه نظام‌هاي طبقاتي دلالت دارد؟ و آيا اين نشانه‌ها ايدئولوژيكي هستند؟ به اين منظور ابتدا به تعريف علم نشانه‌شناسي و نشانه‌شناسي اجتماعي پرداخته‌ايم و سپس جلوه‌هاي مختلف نشانه‌هاي اجتماعي تهران مخوف را در حوزه‌هايي همچون نشانه‌هاي هويت، آداب و معاشرت بررسي كرده‌ايم و به اين نتايج رسيده‌ايم كه كاظمي به عنوان نويسنده رمان اجتماعي دوره اوليه، به خوبي از نشانه‌ها بهره گرفته و با به‌كارگيري درست آنها توانسته ضمن نمايش اوضاع نابسامان اجتماعي نظير اختلاف طبقاتي، نظام دوقطبي، ضعيف‌كشي و ... مفهوم ايدئولوژيكي اين نشانه‌ها را به وضوح نشان دهد و همچنين با تقابل دو نظام نشانه‌اي متفاوت فقير و غني جنبه‌هاي خوفناک تهران اواخر عصر قاجار را به نمايش بگذارد.