میرزا محمد تقی ملقب به لسان الملک و متخلص به سپهر ( 1297 – 1207 ق) از بزرگان و ادبیان دوره قاجار بوده و این کتاب را در اوان جوانی به تشویق فتحعلی خان صبا نوشته است. از میان آثار فراوان او، ناسخ التواریخ مهمترین و بزرگترین آنهاست. براهین العجم نیز کتابی در تعریف قافیه شعر و حروف آن و نشان دادن عیوب قوافی است و تلاش نویسنده بیشتر صرف استقرای کلماتی شده است که دارای واو و یاء مجهول هستند و نمی بایست با یکدیگر هم قافیه شوند چرا که هم قافیه کردن این دو نزد قدما از عیوب قافیه محسوب می شده. همچنین سپهر، ضمن بحث وسیعی درباره حروف تهجی، درباره ردف آمدن واو و یاء معلوم و مجهول به اشعار شاعران بزرگ استناد کرده است. مصصح محترم، دکتر جعفر شهیدی نیز، در تصحیح این کتاب، اشعار استشهادی را از روی نسخه های تصحیح شده و درست آورده و علاوه بر فهرست لغات و اعلام، فهرست ابیات را نیز بر اساس حرف اول بیت با ذکر قافیه مرتب کرده است. این تصحیح ارزشمند اولین بار از سوی دانشگاه تهران در سال 1351 شمسی به طبع رسید. کتاب حاضر چاپ دوم این اثر در سال 1383 است.

منابع مشابه بیشتر ...

5b6f1bd4b3e04.png

علم قافیه

حبیب یغمایی

قافیه در لغت از پی رونده را گویند و در اصطلاح کلمه‌ای است که شعر بدان تمام گردد و چون در اشعار قوافی از پی یکدیگر یا از پی اجزاء بیت درآیند، آن را قافیه نامیده‌اند. این کتاب در پنج بخش به علم قافیه پرداخته است.

571173230a0ab.jpg

گوهرکده فنون و صنایع ادبی جلد 1 و 2

محیطعلی قنبری

سرشت کمال جوی انسان،‌ او را به سوی کمال رهنمون می کند که قدرت بیان و تکلم، یکی از راه های رسیدن به آن است و لازمه این قدرت، دانستن و به کارگیری فنون بلاغت و فصاحت در کلام است. محیطعلی قنبری در این کتاب برای دست یابی فارسی زبانان به این فن، منتخبی از فنون فصاحت و بلاغت و دیگر صنایع ادبی را به زبان ساده و به اختصار گنجانده است. کتاب حاضر، شامل دو جلد گوهرنامه است که در جلد اول آن فنون معانی، بیان، بدیع، قافیه و پاره ای اطلاعات در ادبیات اروپایی آمده و در جلد دوم نیز علم عروض به شیوه علمی و جدید و مطالبی درباره شعر نیمایی بیان شده است. لازم به ذکر است که مطالب این کتاب در کلاس های آموزش فنون شعر در زنجان تدریس می شده است. این کتاب در سال 1368 شمسی با حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی زنجان به زیور طبع آراسته شد.