مهم‌ترين انديشه نهفته در شعر «مانلي» نيما و «رکسانا» شاملو، جسجوي جهان آرماني در آن سوي واقعيت، نگرش بدبينانه و نفرت‌انگيز به جهان واقعي و تلاش براي آفرينش و القاي دنيايي پر از آرامش و کامراني است تا روح از اضطراب و آشفتگي و درد و رنج اين جهان بياسايد. از آنجا که نيما در اشعار خود، متاثر از سمبوليست‌هاي قرن نوزدهم فرانسه است نگارندگان برآنند که وي در اعتقاد به جهان آرماني و جنبه سمبوليسم متعالي نيز نمي‌تواند از آنان متاثر نبوده باشد. اين نوشته به بررسي و مقايسه دو شعر مذکور از نظر پيوند و شباهت ميان آنها و چگونگي نگرش شاملو و نيما به دنياي واقعيت، جهان آرماني و خلق آن در شعر خويش و نيز پيشينه اين اعتقاد و علت پيدايش آن مي‌پردازد، در پايان نيز نشان مي‌دهد که نيما در کار خود مصمم‌تر و اميدوارتر است و در جهان آرماني‌اش پا مي‌نهد اما شاملو در آن ترديد دارد و در تلاش خود براي رخنه در فراسوي واقعيت شکست مي‌خورد.

منابع مشابه بیشتر ...

630a222642f13.png

فرهنگ اساطیر و داستان‌واره‌ها در ادبیات فارسی

محمدجعفر یاحقی

این کتاب بر آن است تا به شیوه‌ای تحقیقی و مستند به منابع و مدارک مربوط، نشان دهد اولا فرهنگ و شعر و ادب فارسی، در ورای اشارات و تلمیحات و رموز و مظاهر گوناگون، بر چه پشتوانه سرشاری از اندیشه و ادراک تکیه دارد، دوم اینکه روشن کند درک ابعاد هنری و غنای فرهنگی آن بدون اطلاع از این اشارات و کنایه‌ها و اسرار و رموز ممکن نیست. بسیاری از علاقمندان به ادبیات هنگام مطالعه داستان و شعر با شخصیت‌ها، روایت‌ها و مکان‌هایی که در اثر آمده آشنا نیستند؛ به همین دلیل شاید نتوانند به لایه‌های عمیق‌تری از درک داستان دست پیدا کنند. بنابراین مطالعه آثاری همچون این کتاب می‌تواند روایات نهفته و اصطلاحات ناشناخته را به مخاطب بشناشاند. کتاب به شکل الفبایی طراحی شده و هر توضیح و مرجع موردنیازی به صورت مدخل ارائه شده است. در هر مدخل، مثال‌هایی از اشعار و متون ادبی ارائه شده تا درک موضوع راحت‌تر و شیرین‌تر شود.

619f76849d73e.jpg

نماد در فرهنگ بختیاری

حسین مددی

در این نوشتار مبنا بر شناخت قسمتی از زندگی فرهنگی ایل تاریخ‌مدار بختیاری قرار دارد و سعی شده تا ریشه‌های پیدایش نوع نماد یعنی خاستگاه آنها و همینطور بررسی تطبیقی آنها با مذهب، باورها و انگاره‌هایی که در زندگی ایل بختیاری جاری بوده و سرچشمه بسیاری از امور نظری و عملی بوده است مورد کنکاش قرار گیرد. همه نمادها شاید کاربرد امروزی نداشته باشند و یا در همه مناطق بختیاری نشین قابل مشاهده نباشند، اما اگر زندگی بختیاری‌ها را در گذشته‌های دور و مکان های اصیل عشایری بررسی کنیم کاربرد نمادها را بهتر و بیشتر به روستائیان و یا شهرنشینان بختیاری می‌توانیم بیابیم. کتاب حاضر تالیف حسین مددی در سال 1386 توسط انتشارات مهزیار منتشر شده است.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

57b780575dae2.PNG

چنار يا خيار؟ (بازخواني دو بيت از حديقه سنايي بر اساس يک باور عاميانه)

رضا صادقی شهپر

باورها و فرهنگ و معتقدات عوام بازتاب چشمگيري در متون ادب فارسي به ويژه در آثار منظوم ما دارند و شاعران پارسي‌گو به شکل‌هاي مختلف از آنها بهره گرفته‌اند. از اين‌رو در نظر داشتن اين موضوع، گاه در تصحيح يک متن و تشخيص يک ضبط مرجح، کارگشا خواهد بود. اين مقاله چنين ديدگاهي را دنبال مي‌کند و نگارندگان بر همين اساس و بنا بر يک باور عاميانه ديرين، دو بيت از حديقه الحقيقه سنايي را بررسي کرده و نظر پيشنهادي خود را درباره آن ارائه داده‌اند. همچنين براي مستند شدن گفتار، با طرح بيت‌هايي چند از شاعران ديگر در پيوند با همين باور عاميانه، صورت مرجح آنها را پيشنهاد کرده‌اند که مي‌تواند در آينده در تصحيح‌ها، گزيده‌ها و شروح حديقه مورد توجه واقع شود.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله
57744b1160ac0.PNG

كانون روايت در الهي‌نامه عطار بر اساس نظريه ژرار ژنت

ناصر علیزاده خیاط

تحليل و بررسي كانون روايت و شگردهاي روايي در آثار داستاني، استعدادها و قابليت‌هايي را باز مي‌نماياند كه به كشف ساختار منسجم و دقيقي از روايت اثر منتهي مي‌شود؛ از اين رو تشخيص گوناگوني كانون‌هاي ديد، شكل‌هاي مختلف ارتباط راوي با كانون‌ساز و زاويه ديد از اهميت فراواني برخوردار است. يكي از انواع تكنيك‌هاي روايي كه مي‌توان بر اساس آن توانمندي‌هاي داستان‌پرداز را در شكل‌دهي به ساختار و نظام‌روايي اثر داستاني سنجيد، نظريه كانون روايت ژرار ژنت است كه در آن به بررسي دو مقوله وجه و لحن روايت پرداخته مي‌شود. سنجش كانون روايت در الهي نامه عطار به عنوان يكي از متون روايي ارزشمند كه از گوناگوني و تنوعي مطلوب برخوردار است، ما را به هنر داستان‌پردازي عطار و غناي متون روايي كهن فارسي رهنمون مي‌سازد. در اين پژوهش كه به شيوه استقرايي به بررسي گونه‌هاي مختلف كانون ديد از نظر ژرار ژنت پرداخته مي‌شود، به تغيير متناوب زاويه ديد كه ناشي از انتخاب كانون‌هاي روايت متنوع، تاثير ساختار داستان در داستان و نيز برجستگي عنصر گفتگو در الهي‌نامه است، پي‌برده و با انواع كانون ديد آشنا مي‌شويم.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
مقاله