مثنوي گنجينه الاسرار، اثر ماندگار عمان ساماني يکي از شاهکارهاي ادب عرفاني در حوزه ادبيات عاشورايي است. اين مثنوي گران‌سنگ، در بيش از 800 بيت و در بحر رمل مسدس محذوف با نگاهي عرفاني به حوادث کربلا به رشته نظم کشيده شده است که در اين زمينه از شهرت و اعتبار خاصي برخوردار شده است. از طرفي ديگر، مثنوي زبده الاسرار صفي علي شاه اصفهاني نيز با همين درون‌مايه و در همين وزن در بيش از 4500 بيت، اندکي پيش از گنجينه الاسرار عمان ساماني سروده شده است. با توجه به تقدم زماني سرايش زبده الاسرار نسبت به گنجينه الاسرار و تقدم ارزشمندي و ماندگاري گنجينه الاسرار بر همه آثار عرفاني عاشورايي خلق شده پيش و پس از خود؛ اين مقاله کوشيده است تا با مقايسه نگاه عرفاني و انديشه اين دو شاعر هم روزگار به موضوع واحد، اين نتيجه را اثبات نمايد که عمان ساماني در خلق اثر ماندگار و بي‌نظير خويش تحت تاثير و تقليد زبده الاسرار صفي علي شاه بوده است و در بيان هر يک از شخصيت‌هاي عاشورايي، کليت مفهوم را از صفي علي شاه وام گرفته و با زباني تازه‌تر آن را پرورانده و در نهايت ايجاز و در قالب واژگاني که رنگ و بوي مرثيه دارند، آن را باز گفته است. هم چنين اين مقاله اين نکته را با آوردن شواهد نشان مي‌دهد که عمان ساماني ضمن روايت هر شخصيت، عينا به نقل موضوع، بيت، يا انديشه‌هاي عرفاني مطرح شده در زبده الاسرار پرداخته از اشعار و انديشه صفي علي شاه، هم در لفظ و هم در معني بهره فراوان جسته است.

منابع مشابه بیشتر ...

663a2e71f004b.jpg

منظومه گنجینه اسرار به همراه بخشی از قصاید آن مرحوم

میرزا نورالله عمان سامانی

منظومه گنجینه الاسرار نوشتۀ عمان سامانی، دربردارندۀ یکی از بهترین و تأثیرگذارترین اشعار مذهبی در وصف امام حسین (ع) و حادثه عاشورا است. این اثر شامل سروده‌های شاعر مشهور عصر ناصرالدین‌شاه، میرزا نورالله بن میرزا عبدالله بن عبدالوهاب چهارمحالی ملقب به تاج‌الشعرا و معروف به عمان سامانی و مجموعه‌ای از مرثیه‌ها و سوگ‌نامه‌ها با درون‌مایه‌ای غمناک از توصیف مظلومیت شهدای حادثه کربلا است. کتاب گنجینه الاسرار به دلیل نوع و شیوه بیانش توانسته به خوبی محتوایی عرفانی را انتقال دهد و مفاهیم بزرگ واقعه کربلا را با روایتی عاشقانه به طور محسوس و ملموس به نمایش بگذارد. عمان سامانی قالب وقوع را برای سرودن و سخن گفتن از واقعه عاشورا برگزیده است. گنجینه عمان که شامل 831 بیت می‌شود را می‌توان یک سفرنامه هم دانست، سفرنامه‌ای که گزارشگرِ حرکت عارفانه و روحانی قافله یاران امام حسین در مسیر شهادت است.

60fe61ec267f4.png

تفکر یونانی، فرهنگ عربی: نهضت ترجمه کتابهای یونانی به عربی در بغداد و جامعه آغازین عباسی (قرن‌های دوم تا چهارم/ هشتم تا دهم)

دیمیتری گوتاس

این کتاب مطالعه‌ای است در باب عوامل عمده اجتماعی و سیاسی و ایدئولوژیکی که سبب‌ساز نهضت بی‌سابقه ترجمه آثار یونانی به عربی در بغداد، دارالخلافه تازه‌تأسیس سلسله عباسی در اثنای دو قرن نخست فرمانروایی‌شان شد. این کتاب از سلسله طولانی و ممتازی از کتاب‌های تاریخی و لغوی در باب تحقیقات یونانی ـ عربی یا مطالعه ترجمه‌های کتاب‌های دنیوی یونانی به عربی در قرون وسطای مسیحی یاری می‌گیرد. بنابراین نویسند می‌تواند در کوشش برای فهم و تبیین نهضت ترجمه کتاب‌های یونانی به عربی در مقام پدیداری اجتماعی و تاریخی از پرداختن به اینکه چه کسانی این نهضت را آغاز کردند و چه کتاب‌هایی ترجمه شد و چه هنگام این اتفاق رخ داد، از دیگر نویسندگان بی‌نیاز باشد و به چگونگی و چرایی آن توجه کند.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

66436ea35e667.jpg

نخلبند شعرا: مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت خواجوی کرمانی، کرمان، ... 23 الی 26 مهرماه 1370 - جلد دوم

احمد امیری خراسانی

در جلد دوم از مجموعه "نخلبند شعرا "که شامل مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت خواجوی کرمانی است 42مقاله جمع آمده که مشخصات پاره‌ای از آنها بدین قرار است" :نقد و تحلیلی بر همای و همایون خواجو/ سید محمود طباطبایی"، "پی‌ریز غزل قرن هشتم/ محمود عبادیان"، "اسطوره به روایت خواجوی کرمانی/ کتایون مزداپور"، "تقابل زبان شناختی عناصر صوری و محتوای در سبک خواجو/ مهرانگیز نوبهار"، "مروری بر غزل‌های حضریات صنایع الکمال/ عبدالوهاب نورانی وصال"، "مسافرت‌های خواجو/ سعید نیاز کرمانی "و "خواجوی کرمانی و چین/ هوی جانگ ."

کلیات/مجموعه مقالات
کتاب
66436dc11c903.jpg

نخلبند شعرا: مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت خواجوی کرمانی، کرمان، ... 23 الی 26 مهرماه 1370 - جلد اول

احمد امیری خراسانی

"نخلبند شعرا "شامل مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت خواجوی کرمانی است که از 23الی 26مهرماه 1370برگزار گردید .جلد نخست از این مجموعه متضمن 46مقاله از استادان دانشگاه و نویسندگان مختلف است که با عناوینی از این دست فراهم آمده است" .خواجوی کرمانی از نظر قصیده‌سرایی/ عبدالعلی ادیب برومند"، "طرز سخن خواجو/ حسن انوری"، "خواجگان کرمان/ محمد ابراهیم باستانی پاریزی"، "نقدی بر مثنوی گل و نوروز کمال‌الدین خواجوی کرمانی/ بهروز ثروتیان"، "عرفان خواجو/ اسماعیل حاکمی"، "خواجو و حافظ/ بهاء‌الدین خرمشاهی"، "حافظ و طرز سخن خواجو/ علیرضا ذکاوتی قراگزلو"، "کتاب‌شناسی خواجوی کرمانی/ ابوالقاسم رادفر"، "همراه خواجو بر مزار برهان‌الدین کوهنبانی/ محمود روح‌الامینی"، "تحقیق در قصاید خواجو/ سید ضیاء‌الدین سجادی "، "سام نمونه‌ای از یلان سترگ/ بهمن سرکاراتی ."

کلیات/مجموعه مقالات
کتاب