می‌توان به آسانی، صدها نعریف از «ساخت» و «صورت» در نوشته‌های ناقدان و فلاسفه علم‌الجمال معاصر، گردآوری کرد و نشان داد که چه مایه تناقض بنیادی میان سخنان ایشان وجود دارد تا بدانجا که ممکن است ما را وادار به رها کردن این بحث و جستجو کند. این وسوسه رها کردن بحث و جستجو چندان زیاد است که می‌توان یکی دیگر از نشانه‌های فروماندگی زبانی، در مدنیت عصر ما، بشمار آید. شاید تنها بدیل این نومیدی، درین راه، انتخاب «فلسفه تحلیلی» باشد که بوسیله جمعی از فیلسوفان بریتانیایی ملهم از ویتگن اشتاین، فیلسوف اطریشی، پیشنهاد شده است. اینان برآنند که فلسفه و در خلال آن علم‌الجمال، چیزی نیست جز «آزمون راه‌های کاربرد زبان» و از رهگذر تحلیل‌های صبورانه منجر به چیزی می‌شود که شبیه است به مجموعه‌ای از تعاریف قاموسی. پیش ازین بسالها، فیلسوف پدیدارشناس لهستانی، رومن اینگاردن، بحثی روشنگر، درین باره، عرضه کرده است و در آن کوشیده است که تمایز میان 9 معنی از تقابل‌های صورت و محتوی را نشان دهد. اما من، درین بحث، هدفی متواضعانه‌تر دارم و با چشم‌اندازی متفاوت به موضوع می‌نگرم: من می‌کوشم که تفاوت‌های آشکاری را که مفاهیم ساخت و صورت، در کاربرد ناقدان برجسته روزگار ما دارد، نشان دهم و ازین رهگذر به توصیف بعضی گرایش‌های اساسی موجود در قرن بیستم بپردازم.

منابع مشابه بیشتر ...

65918792e6cd5.jpg

مغناطیس عشق (بحثی در باب سبک هندی و بررسی و مقایسه اشعار نظیری نیشابوری و عرفی شیرازی)

سیدخلیل الله قافله باشی

مولف در این کتاب اشعار نظیری و عرفی را با هم مقایسه کرده است و برای نشان دادن این که دو شاعر هم زمان و هم سبک در حالی که شباهتهای فراوانی با هم دارند چقدر می توانند با یکدیگر تفاوت داشته باشند و این مقایسه که بین دو شاعر سبک هندی به وجود می آید، جذاب و شیرین به نظر می رسد. نویسنده در ضمن مقایسه، به بررسی و نقد شعر هر دو شاعر هم پرداخته است .

65818ffa7895c.jpg

انتقاد از دوهزار و پانصدسال شاهنشاهی ایران

محمدجعفر طاهری

محمدجعفر طاهری میگوید: دورنمای جشن دوهزار و پانصد ساله ایران آنچنان نظرم را به خود جلب نمود که لازم دانستم حقیقت را که در یک عمر طولانی از طریق الهامات و تجربیات و اطلاعات صحیح بدست آورده برای بیداری هم میهنان عزیز و آیندگان بی خبر از واقعات در این دفتر به رسم یادگار به رشته تحریر در آورم و به دلیل جشن دوهزار و پانصد ساله بنام کورش کبیر درصدد برآمدم بدانم این شخص کیست و این همه تشکیلات و غوغای عظیمی که برای او فراهم نموده اند چیست؟ ....

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

635409486b892.jpg

چشم اندازی از ادبیات و هنر

رنه ولک

ادبيات پهنه ي گسترده اي است در برگيرنده ي گذشته و حال و با جمع و تلفيق اين دو بر آن است تا آينده را شكل و جهت بخشد و معنا و هدف خود را در اين نكته بيابد. شعر، رمان، متون مختلف نظم و نثر و ديگر گونه هاي ادبي، ابزار ايجاد اين معناست. از اين رو افزون بر جاذبه ها و انگيزه هاي زيباي فكري و روحي كه ادبيات براي آدمي مي آفريند مي توان به سرشت اجتماعي بودن و مسئوليت آفريني آن نيز پي برد و رمز شيفتگي و فريفتگي همه ي ملت هاي بزرگ و دليل شيدايي و سرمستي جان هاي سترگ را نسبت به آن دريافت. هنر چيست؟ هنر، انتقال عواطف و احساسات هنرمند به انسان است. هنرمندان چيره دست، قادر بوده اند در آثارشان، عواطف و تجربيات خود را به صورتي آشكار كنند كه باعث برانگيخته شدن احساسات مخاطب شود و با ايجاد عواطف مشترك با مخاطبان، ارتباط و پيوندي معنوي برقرار كنند. هنرمندان، با خلق آثار بديع، آنچه را كه افراد عادي از درك آن عاجز بوده اند، براي همگان، قابل فهم كرده اند. عكاسي، نقاشي، مجسمه سازي، آهنگ سازي، فيلم سازي، تئاتر، معماري، طراحي، طراحي كاريكاتور و...، امروزه ديگر از بخش هاي ثابت و جذاب زندگي جوامع انساني شمرده مي شوند. تولستوي مي گويد: هنر، يك فعاليت انساني است و مقصدش انتقال عالي ترين و بهترين احساساتي است كه انسان ها بدانها دست يافته اند». ادبيات چيست؟ در ماهيت ادبيات، گفته شده كه: ادبيات، عبارت است از آن گونه سخناني كه از حد سخنان عادي، برتر و والاتر بوده است و مردم، آن سخنان را در ميان خود، ضبط و نقل كرده اند و از خواندن و شنيدن آنها دگرگونه گشته و احساس غم و شادي يا لذت و اَلَم كرده اند». شاعران، با لطف طبع و احساسات دقيق، و نويسندگان چيره دست، با قدرت انديشه و نيروي تخيل و به كارگيري بديع زبان، جلوه و معناي خاصي به كلام بخشيده اند و با نفوذ در فكر و جان خواننده، آنان را در غم ها و شادي هاي خود شريك كرده اند و گاه با ارائه آثار ادبي متنوعي چون: شعر و ترانه، فيلم نامه، داستان، رمان و نمايش نامه، علاوه بر عاطفه و احساس، آگاهي ها و افكار و تجربيات خود را نيز منتقل كرده و جامعه را همدل و متحد ساخته و موجب پيشرفت هاي بزرگ مادي و معنوي شده اند؛ بدين طريق، گاه چنان تأثير ماندگاري به جا گذاشته اند كه موجب دگرگوني و تعالي اخلاق و فرهنگ نسل ها شده اند...

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی
کتاب
60059933c4ee9.png

مفهوم رمانتی‌سیسم در تاریخ ادبی

رنه ولک

این کتاب ترجمه یک فصل از کتاب «مفاهیم نقد ادبی» نوشته رنه ولک است. کتاب «مفاهیم نقد ادبی» از مهم‌ترین کتاب‌های رنه ولک است که به بحث درباره مفاهیم و جریان‌های عمده ادبی در سده‌های گذشته می‌پردازد. اما این کتاب که ترجمه یکی از بخش‌های اصلی این کتاب است، مروری است بر تاریخچه «رمانتی‌سیسم» به منظور نشان دادن خاستگاه مشترک جنبش رمانتی‌سیسم و اثبات وحدت و کلیت آن در تمامی کشورهای اروپا.

پژوهش‌ها/نقد و نظریه ادبی
کتاب