در اواخر دوره تيموريان با روي کار آمدن سلطان حسين بايقرا، هرات به عنوان مرکز علمي و فرهنگي، مامن بسياري از نويسندگان و عالمان شد. دربار هرات با حضور اميرعليشيرنوايي، وزير دانشمند و ادب پرور تيموريان شکوه و عظمت بسياري يافت. از جمله کساني که در اين دوره باشکوه به عرصه هستي قدم نهاد و آثار ارزشمندي از خود به يادگار گذاشت، مولانا کمال الدين حسين واعظ کاشفي است. اين دانشمند پرکار در زمينه‌هاي گوناگون تاليفاتي دارد؛ روضه الشهدا يکي از آثار وي است. اين کتاب واقعه کربلا را با بياني اديبانه و داستاني به تصوير کشيده است. در اين مقاله ضمن بازنگري اطلاعات مربوط به احوال و آثار کاشفي، متن روضه‌الشهدا از نظر ادبي و عناصر داستاني نقد شده، نوآوري‌ها و تازگي‌هاي نثر داستاني آن نشان داده مي‌شود.

منابع مشابه بیشتر ...

5fb8e9cea58c9.png

مقدمات زبانشناسی

مهری باقری

زبانشناسی دانش شناخت زبان است. زبان و ماهیت و چیستی آن یکی از موضوعاتی است که اندیشه نخستین فلاسفه و دانش‌پژوهان نام‌آور جهان باستان مانند افلاطون و ارسطو را نیز به خود مشغول کرده بود و از آن دوران تا عصر حاضر، همواره توجه به زبان در میان دانشمندان به صورتی مستمر ادامه یافته و آنان را به انجام تحقیقاتی درباره زبان در زمینه‌های مختلف واداشته است. این کتاب برای دروس مقدمات زبانشناسی و زبانشناسی عمومی تألیف شده و در پایان هر مبحث پرسش‌هایی گنجانده شده تا دانشجویان بتوانند با پاسخ‌گویی به آنها خود را بیازمایند.

594687a55c453.png

تاریخ حاتم طائی

ملاحسین واعظ کاشفی

این کتاب یکی از بهترین نمونه‌های نثر فارسی سده نهم هجری است که به خامه حسین بن علی کاشفی سبزواری نگاشته شده است. وی در علوم مختلف تألیفات عدیده‌ای دارد که عموماً به زبان فارسی فراهم آمده است. این رساله یکی از رسائل ادبی و اخلاقی و تاریخی است که کاشفی بر نام سلطان حسین بایقرا نگاشته و به‌طوری که در آغاز این رساله می‌نویسد پادشاه مزبور مثال داد که کاشفی آنچه از اخبار و آثار و سرگذشت حاتم را که در کتابی دیده یا از عزیزی شنیده به فارسی در قید کتابت آورد تا بر احوال حاتم وقوفی تام و اطلاعی تمام حاصل آید؛ بنابراین این رساله را در سال 891 هجری قمری نگارش نمود و تقدیم آن پادشاه کرد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

585ae3506c269.PNG

تصاویر خیال در شعر پروین

حکیمه دبیران

یکی از ستارگان رخشنده آسمان شعر و ادب فارسی و خورشید فروزان سپهر اخلاق و فضایل انسانی پروین اعتصامی است، پروین برای بیان معانی لطیف و مضامین عالی، گاه از قصاید بلند و کوتاه مدد می‌گیرد و گاه گوهر ثمین سخن را در سلک مثنوی و قطعه به رشته نظم می‌کشد. قصاید غرای پروین اعتصامی یادآور سبک و شیوه هر یک از اساتید سخن که باشد، یارای مقابله با آن را دارد و در نهایت شیوایی و در کمال زیبایی است. تصویرآفرینی شعر پروین، اگر چه در قطعات و مثنوی‌ها بیشتر به چشم می‌خورد و اغلب به صورت مناظرات و محاورات گوناگون است، ولی به حکم وجود عاطفه لطیف و استعداد خداداد در ایراد تمثیل‌ها، این تجسم مفاهیم و صحنه‌پردازی‌ها در ضمن ابیات حکیمانه و عارفانه قصاید هم دیده می‌شود.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله
580f03f39688b.PNG

لطائف تعبيرات عرفاني در ديوان شيخ محمد علي گيلاني (حزين لاهيجي)

حکیمه دبیران

علامه ذوفنون «شيخ محمد علي حزين لاهيجي» عالم، عارف، شاعر و مبارز خستگي ناپذير به سال 1103 هـ.ق در اصفهان زاده شد، و در سال 1180 به لقاءاللّه پيوست و در آرامگاهي كه از قبل در محله «فاطمان» بنارس براي خود در نظر گرفته بود به خاك سپرده شد. حزين با سفر به شهرهاي مختلف ايران و شبه قاره و حجاز و عراق، از هر خرمني خوشه‌اي چيد تا علاوه بر آثار ارزنده ادبي، تاريخي، مذهبي و عرفاني، ديواني كه هر ورقش دفتر معرفتي است فراهم آورد. وي علاوه بر اينكه بااداي احترام نسبت به والدين و استادان خود، توفيقات خود را مديون زحمات ايشان مي‌داند، بركت يافتن وقت، اشتياق به مطالعه بويژه مطالعات سحر گاهي و اهتمام در ترك لذات را از عنايت الهي و مايه اصلي توفيق خود مي‌شمارد و بدين نعمت شكر گزار است. گويي اين وسعت وقت با وسعت نظر وي توام شده كه بر اثر سير و سفرها و زندگي پر ماجرا در محيط هند و مشاهده همزيستي فرقه‌هاي مختلف، بدور از تعصب معتقد است كه هر كس راهي به خدا راهي به خدا دارد و به حكم «الطرق الي الله بعدد انفس الخلايق».

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عرفانی پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
مقاله