این کتاب دربردارندۀ شرح حال و آثار صفیعلی شاه اصفهانی است. مولانا حاج میرزا حسن صفیعلی شاه اصفهانی از بزرگترین مشایخ در دوره سلطنت قاجاریه به شمار میرود و به نظر آخرین شاعر بزرگ صوفیمشرب در ایران است. وی نه تنها شاعر بزرگ متصوف بوده، بلکه در نوشتن نثر جزیل فارسی نیز قدرت و مهارت داشته، چند آثار مهم صوفیانه در نظم و نثر فارسی به ظهور رسانیده است؛ از جمله تفسیری منظوم بالغ بر 32000 بیت که شاهکار ادبی و علمی او به شمار میرود و در مدت کمتر از دو سال تدوین کرده است.
در این کتاب کوشیده شده تا درباره نکاتی درباره حافظ و شعر او بررسی صورت گیرد؛ از قبیل: بیان روند زندگانی حافظ برگرفته از متون و منابع معتبر علمی و تاریخی با استفاده از اشعار شاعران نوپرداز معاصر؛ نگاهی به ابعاد و زوایای شخصیت حافظ؛ چرایی تفأل به حافظ و چگونگی تفألزدن؛ تدوین فصلی با نام فرهنگ واژگان اشعار حافظ با بیش از دوهزار واژه؛ فراهم کردن فرهنگ اشارات و تعبیرات عرفانی اشعار حافظ با بالغ بر پانصد واژه.
کتاب «کشف المحجوب» که در واقع پردهگشای اسرار حیات و درون گروهی از عاشقان و شیفتگان جمال محبوب ازلی و ابدی است، جلوهگاه ایمان و ذوق و دانش بزرگمردی است که گرچه شرح کاملی از احوال وی در دست نیست، ولی همین اثر عظیم نماینده وسعت اطلاعات او در علوم قرآنی و احادیث و عرفان است. در این کتاب خلاصهای گویا از شرح زندگی افراد مندرج در کتاب «کشف المحجوب» هجویری ارائه شده و علاقمندان و عرفانپژوهان را در شناخت هرچه بهتر مندرجات کتاب بهویژه شخصیت عارفان و مشایخ راهنما است.
نه تنها زبان بنگالی با زبان فارسی نزدیکی خویشی و شباهت دارد که تفصیل آن دراز است، بلکه شرائط جوی سرزمین بنگاله با ایالتهای گیلان و مازندران شباهات جغرافیائی فراوان دارد که بسیار جالب توجه میباشد. در زمان تحصیل خود در دانشگاه تهران، چون به گیلان و مازندران مسافرت مینمودم در آن سرزمین چنان احساس میکردم که گویا در سرزمین سرسبز و شاداب بنگاله غربی و بنگاله شرقی در طی سفر هستم. از مطالعه درامهای بنگالی و فارسی نیز میتوان در بسیاری از جنبهها به شباهتهایی به آسانی پیبرد. پیداست که دورههای نفوذ کشورهای اروپایی در ایران و بنگاله چندان اختلاف زمانی نداشته بلکه دورههای نفوذ و روابط سیاسی و تجارتی و ادبی و فرهنگی آنها همرنگ و هم آهنگ و یکجور بوده است.