رساله حاضر درواقع بندهایی برگزیده و دستکاری شده از اوایل جزء اول کتابالحیوان عمرو بن بحر جاحظ است به خط کاتبی به نام علی بن هلال که برخی از نسخهشناسان وی را ابن بواب، خوشنویس نامدار سده چهارم و پنجم هجری، پنداشتهاند. نسخه منحصربهفرد این«رساله گونه» در موزه آثار ترک اسلام(ش 2014) نگهداری میشود و ظاهرا تاکنون تصحیح، تحقیق و ترجمه نشده است. عنوان«فی مدح الکتب و الکث علی جمعها»که در برگ آغازین این نسخه آمده، احتمالا نامی است که کاتب خود بدان داده است، زیرا کتابالحیوان جاحظ در اصل (برپایه نسخ موجود) فاقد هرگونه عنوان و فصلبندی است و عناوین موجود در چاپ «دار الجیل» (1416 ق1996/ م) از افزودههای مصحح فاضل کتاب (عبد السلام هارون) است. این گزیده در شکل فعلی آن اختلافاتی از نوع تصحیف، سقطات و جابهجاییها با متن چاپی کتابالحیوان دارد که برخی از آنها را میتوان اختلاف ضبطهای نسخهای از کتابالحیوان یا «رساله گونه»ای بهشمار آورد که در اختیار کاتب بوده است و برخی را هم از سنخ نقل غلط یا تغییر عمدی (ذوقی و فکری) کاتب بوده است و برخی را هم از سنخ نقل غلط یا تغییر عمدی (ذوقی و فکری) کاتب دانست. بهرغم اغلاطی که در حرکات و اعراب کلمات و نیز تصحیفات آشکاری که در متن رساله وجود دارد، معدودی از ضبطهای این نسخه را رساله میتواند به عنوان نسخه بدلهای صحیح جایگزین ضبطهای نسخههایی شود که در چاپ فعلی کتابالحیوان از آنها استفاده شده است.
مرکز آمار ایران در تعقیب هدفهای خود در معرفت بر احوال جامعه از دیدگاههای مختلف، با تعیین سال 1972 به عنوان سال کتاب از طرف یونسکو (سازمان تربیتی و علمی و فرهنگی سازمان ملل) مناسبتی به دست آورد تا در زمینه کتاب و مطبوعات مطالعه ای به عمل آورده و نتایج آنرا برای سنجش ظرفیت و ساخت فرهنگی جامعه در اختیار سازمانهای مربوط، علاقمندان و اهل کتاب قرار دهد. نشریه حاضر حاصل کوشش مرکز آمار ایران در نیل به چنین هدفی می باشد.
مجموعه حاضر مشتمل بر یازده مقاله و گفت و گو درباره نشر و ویرایش کتاب در ایران است" .عبدالحسین آذرنگ "در این مجموعه بر جنبههایی از اقتصاد نشر، سیاستها و برنامههای مربوط به کتاب، نیاز و مخاطب، اهمیت تولید کتاب در صنعت فرهنگی و روند فکری و فرهنگی کشور تاکید کرده بر آن است .مخاطبان را با بسیاری از مشکلات نشر کتاب در ایران، آشنا سازد .عناوین مقالات و گفت و گوهای گردآمده بدین شرح است" :کتاب و نشر از دیدگاه منافع ملی و عمومی"، "گمشده نشر چیست و کیست؟"، "نکتههایی چند در فروش کتاب"، "کتاب آمایی"، "نشریه ویژه کتاب"، "اقتصاد دستخوش تحول کتاب"، "اقتصاد نشر کتاب در ایران"، "نشر الکترونیکی"، "جنبههایی از نشر کتاب"، "مبانی نظری ویرایش "و "درباره ویرایش ."
تاجُالمصادر نوشتهٔ احمد بن علی بیهقی یک فرهنگ لغت دوزبانهٔ عربی به فارسی که در آن بیشتر مصدرهای عربی و مخصوصاً مصدرهای قرآنی با ترجمه آمدهاست. این فرهنگ نخستین بار در سال ۱۳۰۱ ه.ق. در بمبئی هند به کوشش میرزامحمد شیرازی بهصورت چاپسنگی در ۲۲۹ صفحهٔ کوچک منتشر شد. هادی عالمزاده جلد نخست آن را بعد از بازبینی، در سال ۱۳۶۶ توسط مؤسسهٔ مطالعات و تحقیقات فرهنگی در تهران منتشر کرد و جلد دوم که شامل مصادر ثلاثی مزیدٌفیه، رباعی مجرد و مزیدٌفیه و ملحقات میشود، در سال ۱۳۷۵ توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد. تاجالمصادر مشهورترین اثر احمد بن علی بیهقی است که مؤلف نزدیک به ۱۷٬۰۰۰ مصدر عربی و برابرهای فارسی آن را گردآوری کردهاست و منبعی غنی و معتبر برای فرهنگنویسان فارسی بودهاست. بیهقی، به گفتهٔ خودش، برای تألیف این کتاب، از قرآن و احادیث و نیز افعال پرکاربرد دیوانهای عرب استفاده کردهاست و برای شرح و معانی آنها از چند کتاب نظیر دیوانالادب فارابی، صحاحاللغة جوهری، تهذیباللغة ازهری، الغریبین هروی و المصادر زوزنی استفاده کردهاست.
تاجُالمصادر نوشتهٔ احمد بن علی بیهقی یک فرهنگ لغت دوزبانهٔ عربی به فارسی که در آن بیشتر مصدرهای عربی و مخصوصاً مصدرهای قرآنی با ترجمه آمدهاست. این فرهنگ نخستین بار در سال ۱۳۰۱ ه.ق. در بمبئی هند به کوشش میرزامحمد شیرازی بهصورت چاپسنگی در ۲۲۹ صفحهٔ کوچک منتشر شد. هادی عالمزاده جلد نخست آن را بعد از بازبینی، در سال ۱۳۶۶ توسط مؤسسهٔ مطالعات و تحقیقات فرهنگی در تهران منتشر کرد و جلد دوم که شامل مصادر ثلاثی مزیدٌفیه، رباعی مجرد و مزیدٌفیه و ملحقات میشود، در سال ۱۳۷۵ توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی منتشر شد. تاجالمصادر مشهورترین اثر احمد بن علی بیهقی است که مؤلف نزدیک به ۱۷٬۰۰۰ مصدر عربی و برابرهای فارسی آن را گردآوری کردهاست و منبعی غنی و معتبر برای فرهنگنویسان فارسی بودهاست. بیهقی، به گفتهٔ خودش، برای تألیف این کتاب، از قرآن و احادیث و نیز افعال پرکاربرد دیوانهای عرب استفاده کردهاست و برای شرح و معانی آنها از چند کتاب نظیر دیوانالادب فارابی، صحاحاللغة جوهری، تهذیباللغة ازهری، الغریبین هروی و المصادر زوزنی استفاده کردهاست.