بعد از درگذشت اورنگ زیب عالمگیر، پادشاه تیموری در سال 1119 هـ. ق، اگر چه آن تشویقها و سرپرستیهای گذشته از سرایندگان، عالمان و دانشمندان زبان و ادب فارسی که در دوره تیموریان متقدم هند وجود داشت و موجب جلب و کشش آنها از ایران به شبهقاره بود، به شدت خود باقی نماند، با وجود این در دوره تیموریان متأخر دانشمندان، محققان و ادیبانی مانند خان آرزو به ظهور رسیدند که در تمام رشتههای زبان و ادب فارسی آثار بسیار ارزنده و گرانمایه به وجود آوردند. سراجالدین علی خان معروف به خان آرزو یکی از نوابغ ادبی است که از سرزمین مردخیز و ادبپرور شبهقاره پاکستان و هند برخاستهاند. وی نه تنها سراینده زبردست و ادیبی ماهر بود بلکه در فنون زبانشناسی، فرهنگنویسی، شعرشناسی، نقد ادبی و شرح متون نیز «اقتدار و دستگاه» کامل داشت.
ابوالمعانی عبدالقادر بیدل باور دارد فهم معنی بلندش در گرو فهم تند فرهنگیختگان است. زیرا «گرد ساحل باش موج» معنی طرازیاش از «محیط دیگری» است و بهصراحت خود را «ابوالمعالی» و «لسان الغیب» مینامد و بر «نامحرمی زبان» صحه میگذارد. این کتاب نگاهی در شعر بیدل است. فصل اول آیینهدار کاخ باشکوه ابوالمعانی است. تصاویر تئوریکی اشعار بیدل ماحصل این آیینهداری است. این آیینهداری شعر چندبعدی بیدل را معرفی میکند و در ابعادی فن و صناعت سخنوری ابوالمعانی را به تصویر میکشد و مبانی تئوریکیاش را ترسیم مینماید. فصل دوم مناظر متناظر است. منظرههای از قلمرو حافظ، سعدی، خاقانی، امیرخسرو و صائب برگزیده شده که ابوالمعانی به آنها توجه داشته یا اینکه کلک وقاد بیدل به ایجاد چنان فضایی مبادرت نموده که از هر جهت دینی و قابل درنگ و تأمل است.
ابوالمعانی بیدل (1054 ـ 1133 ق) متفکری است متدین که راجع به الوهیت، خلقت کاینات، نظام عالم، سعادت و خیر و بشر و ارزشهای فردی و اجتماعی حیات انسانی میاندیشد و اظهار عقیدت مینماید. متصوفی است عالیمقام که قلبش از عشق خداوند، محبت، بشر، احساس حسن و جمال در مظاهر کائنات، مملو است. شاعری است بلندپایه و ادیبی است دارای کمالات صوری و معنوی که اشعار زیبا و شاهکارهای بینظیر او، مؤید قاطعی برای این مدعاست. در این کتاب در شانزده فصل به زندگی، شعر، افکار و خصوصیات شعری بیدل دهلوی پرداخته شده و منتخباتی از آثار او آورده شده است.