چنان که آگاهیم، کتاب حدود العالم من المشرق الی المغرب قدیم‌ترین متن جغرافیایی شناخته شده فارسی از نویسنده‌ای ناشناخته در نیمه دوم قرن چهارم است. مؤلف تألیف این کتاب را در زمان حکومت امیر ابوالحارث محمد بن احمد، که احتمالا حاکم گوزکانان و از خاندان آل فریغون بوده، در سال 372 هجری آغاز کرده است. در این مقاله به نقد و بررسی این کتاب پرداخته شده است.

منابع مشابه بیشتر ...

6669b4c2969da.jpg

مجله سوره - جنگ هشتم

جمعی از نویسندگان

مجله سوره، جنگ هشتم مجموعه ایست از اشعار، نقد و بررسی، قصه، مقاله، معرفی و طرح و کاریکاتور که توسط گروهی از نویسندگان در سال 1363 تالیف شده است است

663b9e47e0193.jpg

نقد اندیشه میرزا آقاخان کرمانی

ر. پدیدار

جای افسوس است که ما از حیات مرحوم میرزاآقاخان کرمانی و تشبئات و عملیات سیاسی او چیز زیادی در دست نداریم جز آنچه چندین مولف از روی یکدیگر با فرق های جزئی استنساخ کرده و هیچ چیز تازه ای تتبع ننموده اند. بنابراین بهتر آن می دانیم که بجای اینکه در این تذکر سی ساله دوباره به نقل همان عبارات اکتفا کنیم به تشریح و تدقیق نظریات و افکار سیاسی و اجتماعی او داخل شده و بسیاری از مسایل را که در حق او تاریک است روشن نماییم. میرزا آقاخان از حیث سرنوشت نویسندگی خیلی شبیه به خیام است که آثارش بواسطه بغض و نفرت مخالفین متروک و بدون مطالعه آنها با تیر اتهامات به جهل و نادانی منسوب شده است. ولی همانطور که اینک پس از شش هفت قرن خیام میرود جای خود را در ادبیات و فلسفه مشرق و مغرب باز کند میرزاآقاخان هم روز به روز مشهورتذ می شود و یکی بعد از دیگری آثار و تالیفاتش به طبع میرسد و کم کم همان طبقات منوره که با او مخالف بودند مجبورند در اطراف او قلمفرسایی کنند...

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60e46222633c3.png

نگاهی به دو چاپ عکسی و حروفی علی نامه

مسعود قاسمی

«علی‌نامه» نخستین تجربه شعر حماسی شیعه اثنی‌عشری است، هم از نظر قدمت تاریخ حماسه‌های شیعی و هم از نظر دربرداشتن نوادر لغات و ترکیبات فارسی کهن اهمیت بسزایی دارد که تاکنون گمنام مانده و در کتب تاریخ ادبیات فارسی به آن اشاره‌ای نشده است. «علی‌نامه» را کهن‌ترین منظومه حماسی شیعی شناخته‌شده برشمرده‌اند و انتشار تصویر نسخه خطی بازمانده آن در سال 1388 با مقدمه محمدرضا شفیعی کدکنی و محمود امیدسالار منتشر و نیز متن حروفی آن نیز به تصحیح رضا بیات و ابوالفضل غلامی در سال 1389 منتشر شده است. نویسنده در این رساله نکاتی درباره مقاله دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی، نکاتی درباره متن عکسی و حروفی علی‌نامه و برخی لغات و ترکیبات آن را مورد توجه و بررسی قرار داده است.

پژوهش‌ها/پژوهش‌ در شعر و شاعران
کتاب
5884d626662c5.PNG

نقد و بررسی؛ درباره کتاب ارشاد

مسعود قاسمی

این اثر، همان‌گونه که از نامش پیداست، درباره رعایت امور اخلاقی و انسانی و شرعی، نکوهش صفات ناپسند و تأیید و تحسین صفات پسندیده، توکل و ایمان به خداوند، پند و اندرز و عموماً در دایره نوعی امر به معروف و نهی از منکر، با چاشنی‌ای از ذوق ادیبانه و عارفانه است، که با دیباچه‌ای بسیار کوتاه از نویسنده در سی و دو فصل نگاشته شده است. مؤلف با آنکه به شیوه مرسوم به صورت عربی آیات، احادیث، اشعار، ضرب‌المثل‌ها و سخنان بزرگان استناد می‌کند، در اکثر موارد، برگردان فارسی روان آنها را نیز به دست می‌دهد و جای جای، شواهدی از اشعار شاعرانی چون رودکی، ابوشکور بلخی، فرخی و چند شاعر ناشناس مانند دهقان جوزین، قانع نخشبی و منصور ابدالان و همچنین شعرهایی که نام گویندگانش ذکر نشده و در خور تحقیق است می‌آورد.

پژوهش‌ها/پژوهش‌های عمومی ادبی
مقاله