کتابخانه مجازی ادبیات

ترجمه دعای کمیل در سیاق نثر-دررشته نظم از نصیرالدین امیرصادقی در سال 1373 انجام شده است.

سید احمد بهشتی شیرازی، در کتاب شرح جنون: تفسیر موضوعی دیوان خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، در پی آن است تا با معرفی فرهنگ ادبی که حافظ شیرازی از متن آن برخاسته است و مطالع تطبیقی مضامین اشعار او و دیگر شعرای نامور فارسی‌، نقبی به کنه شعر او بزند. کتاب شرح جنون یکی از کتاب‌های نایاب و قدیمی است که به تفسیر موضوعی غزلیات حافظ می‌پردازد. (متاسفانه به دلیل عدم موجود بودن بخش پیشگفتار و مقدمه، این نسخه بدون صفحات ابتدایی منتشر شده است و محتوا مطابق نسخه نمونه آغاز می‌شود.) درباره لسان‌ا‌لغیب و مشرب او، در تفسیر شاهکارهای شعری وی دو شیوه وجود دارد. عده‌ای رندی‌های او را ظاهری می‌دانند و شراب و شاهد و ساقی او را ظاهری تلقی می‌کنند و عده‌ای از آنچه او گفته تعابیر باطنی دارند. سید احمد بهشتی شیرازی از جمله گروه دوم است.

چنان که آگاهیم، کتاب حدود العالم من المشرق الی المغرب قدیم‌ترین متن جغرافیایی شناخته شده فارسی از نویسنده‌ای ناشناخته در نیمه دوم قرن چهارم است. مؤلف تألیف این کتاب را در زمان حکومت امیر ابوالحارث محمد بن احمد، که احتمالا حاکم گوزکانان و از خاندان آل فریغون بوده، در سال 372 هجری آغاز کرده است. در این مقاله به نقد و بررسی این کتاب پرداخته شده است.

این اثر، همان‌گونه که از نامش پیداست، درباره رعایت امور اخلاقی و انسانی و شرعی، نکوهش صفات ناپسند و تأیید و تحسین صفات پسندیده، توکل و ایمان به خداوند، پند و اندرز و عموماً در دایره نوعی امر به معروف و نهی از منکر، با چاشنی‌ای از ذوق ادیبانه و عارفانه است، که با دیباچه‌ای بسیار کوتاه از نویسنده در سی و دو فصل نگاشته شده است. مؤلف با آنکه به شیوه مرسوم به صورت عربی آیات، احادیث، اشعار، ضرب‌المثل‌ها و سخنان بزرگان استناد می‌کند، در اکثر موارد، برگردان فارسی روان آنها را نیز به دست می‌دهد و جای جای، شواهدی از اشعار شاعرانی چون رودکی، ابوشکور بلخی، فرخی و چند شاعر ناشناس مانند دهقان جوزین، قانع نخشبی و منصور ابدالان و همچنین شعرهایی که نام گویندگانش ذکر نشده و در خور تحقیق است می‌آورد.