هنرهای زیبا نشانه جنبش و زندگی است و خوشا به روزگار آنها که به زیبایی دست یافتند و در مساعی برای پیشبرد عالم انسانیت سهمی دارند. دوره حکومت تیموریان بابی است از تاریخ حیات علمی و هنری کشورهند. نظر به توجه فوقالعاده آنها به هنرهای زیبا، باید معتقد باشیم که پادشاهان این دودمان شاهی موسیقی، شعر و نقاشی و دیگر هنرهای زیبا را نمودار جلوههای زندگی تلقی میکردند و بنابراین با وسایل هنگفتی که در اختیار آنها بود، ادبا و شعرا و هنرمندان را نه تنها از گوشه و کنار قلمرو خود بلکه حتی از ایران و نواحی دیگر جهان به دربارخود جلب کردند. بعضی از آنان خود شاعر یا هنرمند بودند و درباره هنرهای زیبا اطلاعات زیادی داشتند.
عظیمترین شاهکار تاریخی که در عصر مغول به رشته تألیف درآمده و بزرگترین آثار ادبیات ایران کتاب «جامع التواریخ» تألیف خواجه رشیدالدین فضلالله است که شامل خصوصیات زندگانی و احوال مغول و عصر تسلط اینان است. این کتاب به امر غازانخان و اولجایتو در تحت سرپرستی وزیر معروف همدانی در سال 710 هـ.ق فراهم آمده و شامل سه مجلد است: جلد اول در تاریخ مغول، جلد دوم در تاریخ عمومی و عالم بنام اولجایتو، جلد سوم در جغرافیا. جلد سوم گویا از بین رفته یا تألیف نشده است.
«لُغَتِ فُرس» یا فرهنگ اسدی نام واژهنامه مهم و قدیمی است که اسدی طوسی شاعر سرشناس سده پنجم هجری آن را تألیف کردهاست. اسدی در این کتاب برای شرح غالب لغات، شاهد یا شواهدی از شاعران میآورد. ترتیب واژههای این واژهنامه بر پایه حرف آخر آنها است. اسدی همانگونه که خود گفته، این کتاب را برای آن نوشت تا شاعران و نویسندگان پارسیزبان سرزمینهای غربی ایران که با برخی از واژههای بهکاررفته در خراسان و فرارود آشنایی نداشتند بتوانند مشکلات لغوی خود را به یاری این کتاب رفع کنند. این کتاب کهنترین لغتنامه فارسی است که در قرن پنجم قمری تألیف گردیده است. آنچه درباره این کتاب قابل توجه است، این است که دستهبندی لغات در این کتاب به شیوهای است که نشان میدهد هدف از تألیف آن راهنمایی شاعران بوده تا اگر در قافیه شعر محتاج کلمهای شدند و معنی آن را ندانستند، در این کتاب بیابند و استفاده نمایند.
در این کتاب برخی از مقاله های سید امیر حسن عابدی (1921-2011) نسخه شناس و استاد ادبیات فارسیِ هندوستان به زبان اردو آمده است. فهرست کتاب: «مقدمه- از: شریف حسین قاسمی»؛«شاهنامه فردوسی و هندوستان»؛ «ترجمه از زبان های دیگر به فارسی»؛ «حیاتی گیلانی و تغلق نامه»؛ «دو غزلِ اردو در دوره همایون و اکبر»؛ «کامی شیرازی»؛ «نوعی خبوشانی»؛ «کلیات ساعی»؛ «پَندَت زنده رام موبد کشمیری»؛ «نظیر اکبر آبادی و سبکِ هندی»؛ «جلیس المشتاق»؛ «ادبیاتِ اجتماعی و انقلابیِ ایران»؛ «بنیانگذارِ شعر نو در ایران»؛ «افغانستان و هندوستان».
«عبرت الغافلین» اثر میرز محمدرفیع متخلص به سودا رسالهای است که باید آن را نمونهای ارزشمند نقد ادبی خواند. میرزا محمد سودا شاعر معروف زبان اردوست که در قرن دوازدهم هجری در هند میزیست. او افزون بر دیوان اردو، دیوان مختصر فارسی را هم به جای گذاشته است. این کتاب که تاریخ تألیفش معلوم نیست، پاسخ به خردهگیریهای میرزا فاخر مکین بر کلام شعرای برجسته فارسی است.