موضوع «سان و رژه» و بحث پیرامون پیشینه آن، گرچه از مسائل ویژه سازمانهای ارتشی است؛ ولی چون ارتش خود فی حد ذاته یکی از عوامل متشکل اجتماع در هر کشور و پژوهش درباره آن بخشی از تاریخ اجتماعی و فرهنگی آن کشور است، بحث درباره پیشینه سان و رژه هم ناگزیر جزئی از این تاریخ خواهد بود. بخش نخست شامل دوران باستانی ایران تا عصر ساسانیان توسط یحیی ذکاء، قسمت دوم از روزگار ساسانی تا آشوب تاتاران (مغول) توسط سیدمحمدعلی امام شوشتری و بالاخرین آخرین بخش متضمن پیشینه سان و رژه در هفت سده اخیر یعنی از ایلخانان تا زمان پهلوی توسط جهانگیر قائممقامی نوشته شده است. در این کتاب به طور کلی درباره پیشینه سان و رژه در ادوار گوناگون و متوالی تاریخ ایران و نیز درباره مفهوم و ریشه واژه سان و رژه و تطورات آن و همچنین راجع به مکان، زمان، انگیزهها و بالاخره موارد چگونگی برگزاری سانها و رژهها سخن رفته است و افزون بر اینها خواننده در خلال سطور بخشهای مختلف این کتاب، با رسوم، آداب و سنتهای ویژه سپاهیان سدههای گوناگون ایران آشنا میشود.
نویسنده در این کتاب کوشیده که به داستان پیدایش نوروز با دیدی نوین نگریسته و با بررسی در متنهای کهن که سخنانی درباره نوروز در آنها یاد شده است، بنیاد راستین و انگیزه برپاداشتن آن را از میان نوشتهها و افسانهها بیرون کشیده و نیز همبستگی آن را با بنیادنهادن کاخهای شهر آیین تخت جمشید در فارس و کارهای داریوش بزرگ در این زمینه روشن سازد و چون شاهنامه فردوسی یکی از کهنترین و نخستین منابعی است که میان داستانهای آن از نوروز و جمشیده سخن رفته است، از اینرو در نخستین گام از آن گفتگو شده و سپس به نوشتههای دیگر پرداخته شده است.
اسناد دولتی و اداری و همچنین نامههای تاریخی یکی از سرچشمههای معتبر نگارش تاریخ است که ارزش وجودی آن بر تاریخپژوهان و نویسندگان پوشیده نیست. در این کتاب 150 سند تاریخی و اصیل گردآوری شده که هر برگ از آن، گوشهای از تاریخ ایران را روشن میکند و بخشی از کتاب فرهنگ و تمدن شکوهمند ایران را روشن میسازد. این اسناد درباره تاریخ، فرهنگ، تمدن و هنر ایران از دوره جلایریان تا پهلوی است که ابتدا توسط برخی از محققان با حواشی و توضیحاتی در شمارههای متوالی مجله «بررسیهای تاریخی» درج شده بودند و در این کتاب به طور مستقل و جداگانه انتشار یافتهاند. چاپ کتاب بر اساس ترتیب ادوار تاریخی و تاریخ صدور فرمانها و نامهها گذارده شده و نیز کوشش شده از روی اصل و نسخ منحصربهفرد آنها عکسبرداری یا رونویسی شود.