حافظ کسی است که باید او را بیشتر شناخت و بهخصوص در برابر و نگاه آنان که به فطرت نزدیکترند، به او اشاره کرد. باید در حجرهها و دالانهای مبهم اندیشه حافظ چراغی کاشت و از رازهایی که غالبا زمان کشفشان مصادف است با لحظه میلاد تارهای سپیدمو، پرده برداشت تا نسل جوان پیشتر بماند و رهپیمای ناپیمودهها در مسیر ادراک اندیشه حافظ باشد. این کتاب تلاشی است برای این کار. بعد از مقدمهای درباره زندگی حافظ و اوضاع شیراز در زمانه حافظ، در مطلبی به شناخت شعر حافظ پرداخته شده است. در ادامه نویسنده 26 غزل از غزلیات حافظ را انتخاب کرده و پس از ذکر غزل، یادداشتهایی درباره آن و واژههای مبهم آن را شرح داده است.
این کتاب دارای چهار فصل و مجموعا دربرگیرنده زندگی و آثار ۲۲۷ نفر از پارسی سرایان قفقاز است. هر فصل به شاعران یک منطقه قفقاز (آران، ارمنستان، داغستان، گرجستان) اختصاص یافته است. نخستین شاعری که زندگی و احوالش در این مجموعه معرفی شده، «ابوالعلای گنجه ای» متوفی به سال ۵۵۴ ه.ق و آخرین آنها، «ناظم ایروانی» متولد سال ۱۳۴۲ ه. ق است. در پایان کتاب نیز فهرست ماخذ و منابع به ترتیب الفبایی تخلص یا نام مولفان آمده است.
سالهای سال است ایرانیان، پیرو جوان و خرد و کلان هر آنگاه که مشکلی یا غمی دارند، عزیزی در سفر، امر خیری در پیش یا قصد انجام کاری، از دیوان حافظ استشاره میکنند و بدان تفال میزنند.متاسفانه در بین عامه مردم و گاه در میان دانش آموزان و دانشجویان چه بسیار بوده و هستند که حافظ را میخوانند، ولی در فهم پاره ای کلمات و مفاهیم آن در می مانند و منبعی که آنان را در حل مشکل یاری کند وجود ندارد و برای همگان هم امکان دسترسی به مآخذ گوناگون و عمده یا مراجعه به حافظ شناسان و حافظ فهمان نیست و جای فرهنگی اختصاصی که بتواند مددکار این خوانندگان باشد خالی بود. کتاب حاضر به همت و کوشش شخصی تهیه شده که به قول خود، از اوان کودکی و نوجوانی با قرآن و بوستان سعدی و دیوان حافظ آشنا و مانوس بوده است و طی مراجعه به ماخذ گوناگون و مسافرت به بلاد مختلف و مطالعه در آثار فرهنگی و اسلامی، حاصل یادداشتهای خود را در اختیار خوانندگان قرار داده است.
این کتاب در زمینه بررسی ارزشها و ویژگیهای زبان و شعر پرشوکت و مفاهیم غنایی و فلسفی غزل حافظ است که خود رکن اساسی شعر و زبان فارسی است. در این کتاب، نویسنده با چشماندازی تازه کیفیت و بهرهوری و تأثیرپذیری حافظ از شاعران دیگر و چگونگی سیر تکاملی غزل در زبان فارسی تا عصر حافظ که اوج شکلپذیری غزل از نظر مفهوم و کلام است را مورد مطالعه قرار داده است. در این بررسی بیآنکه ارج و اهمیت کار شاعران دیگر نادیده گرفته شود، عظمت و والایی سخن متعالی حافظ نشان داده شده است.