در این کتاب تلاش شده که تصویری کامل از زمانه و آثار عبید ارائه شود، اما برای پرهیز از سوء تفاهمات احتمالی از پارهای از طنزهای درخشان عبید چشم پوشی شده است. ماخذ نویسنده در این کتاب، کلیات عبید است با مقدمه زندهیاد عباس اقبال آشتیانی که در 1343 ش به کوشش دکتر پرویز اتابکی چاپ و منتشر شده است. ایشان حکایتهای عربی رساله دلگشا را ترجمه و بعضی واژهها را معنی کردهاند و سرچشمه مضامین برخی از حکایتهای عبید را بازنمودهاند. نویسنده در این رساله با استفاده از آثار عبید، چاپ تاجیکستان، نویسنده اصلی "تعریفات ملا دوپیازه" را که تاکنون ناشناخته بود، شناسانده است
فهرست شماره 14 عرفان ایران بدین قرار است: در قسمت مقالات، عید مبعث از دکتر نورعلی تابنده؛ تصوف علوی از شهرام پازوکی، فریتهوف شوئون و معنای زیبایی از سعید بینای مطلق؛ تاملی در باب معنای روحانی کار از سیدحسن آذرکار؛ کرامات اولیا در آثار مولانا از محمدابراهیم ایرج پور؛ مجموعه مزار شاه نعمت الله ولی از مهراد قیومی بیدهندی، در قسمت معرفی کتاب تفسیر بیان السعاده فی مقامات العباده از دکتر عادل نادرعلی و ترجمه حسینعلی کاشانی بیدختی معرفی شده است.
فهرست شماره 14 عرفان ایران بدین قرار است: در قسمت مقالات، مقاله رویت ماه از دکتر نورعلی تابنده؛ عید رمضان از نورعلی تابنده؛ وحدت در کثرت و کثرت در وحدت از سیدمصطفی آزمایش، چرا سنت گرا نیستم؟ از محمد لگن هاوزن، ترجمه منصور نصیری؛ خواب و تعبیرخواب: بخش دوم از سیدحسن امین، در قسمت یادنامه، به مختصری از شرح احوال حاج علی تابنده محبوب علیشاه پرداخته شده، نکات و تذکرات فقری از حاج علی تابنده؛ عشق و شهادت از حاج علی تابنده، در قسمت معرفی کتاب؟، قلب اسلام از سید حسین نصر توسط حسین خندق ابادی معرفی شده است.
در یک نگاه کلی میتوان گفت تمامی شاعران مطرح دوران مشروطیت به انگیزه نوجویی و نفس زدن در هوای تازه و رهایی از بنبست تقلید و تکرار که شعر دوران قاجار بدان مبتلا بود، به ترجمه شعر و ادب غربی که در نشریههای این دوران به فراوانی آمده، عنایت داشتهاند و از انجا که خود با زبان فرانسوی یا انگلیسی آشنا بودهاند، احتمالا از متن اصلی بهره بردهاند. در دیوان ایرج میرزا، یک قصیده، چهار قطعه و نه مثنوی وجود دارد که سرچشمه الهام و مضمون آنها منابع ادب شرقی و غربی است. این کتاب بررسی درباره این تأثیرپذیری در شعر ایرج میرزا است.
شناخت دهخدای شاعر از آنرو ضرورت دارد که نهتنها شعر استوار و پرجان و جوهری ساخته که گاه با آثار اساتید فن پهلو میزند، بلکه هم از آنروی که دهخدا یکی از معدود کسانی که است که پیش از نیما آغاز به نوآوری در شعر فارسی کردند. البته این نوآوری در نخستین نگاه، بیشتر جنبه نوآوری فکری دارد تا قالب تازه و فکر نیز بنا به اقتضای زمان یا از سیاست و جامعه و انقلاب است یا یورش به خرافه و قشریگری و دورماندگی از مدنیت و تکامل علوم مختلف. در این کتاب که با زندگینامه دهخدا آغاز میشود، بحث درباره اشعار او در ادامه آمده و سپس نمونههایی از انواع شعرهای دهخدا معرفی شده و پیش از هر شعر تعریف و توضیحی کوتاه، شأن نزول یا انگیزه سرایش نیز اغلب روشن شده است.