این کتاب در سه بخش تنظیم شده است. بخش اول شامل هشت مقاله است در زمینه شناخت سعدی و آثار عربی او با زیرنویسهای مستقل. در بخش دوم متن مصحح و معرب اشعار عربی سعدی با شرح و حواشی لازم دیده میشود و بخش سوم به ترجمه فارسی شعرهای اختصاص یافته است.
این کتاب در سه بخش فراهم آمده است: بخش اول، شامل کلیه آثار منثور فروغ فرخزاد، اعم از مصاحبهها، مقالات، نامهها و خاطرهنگاریهای اوست. در این بخش بسیاری از اندیشههای شاعرانه فروغ در جایجای نثر روشن او خود را مینمایاند. همچنین در نامهها وخاطرهنگاریهای او میتوان دنیای اندیشگی او را باز شناخت و از این شناخت در توضیح و تفسیر اشعار او بهره جست. نیز این بخش اسناد دست اولی از زندگانی فروغ به دست میدهد که با قلم و بیان خود او رقم خورده است. بخش دوم کتاب به مقالاتی که از دیرباز تاکنون درباره فروغ و هنر شاعری او نوشته شده اختصاص یافته است. در این بخش مقالاتی درج گردیده که میتواند گوشهای از هنر شاعری و با زندگانی شاعر را روشن سازد. بخش سوم کتاب به سرودههای شاعران محاصره درباره فروغ اختصاص یافته و کوشش شده تا مجموعه کاملی از مرثیهها و ستایشهای شاعران معاصر درباره افول زندگانی فروغ شعر معاصر درباره افول زندگانی فروغ شعر معاصر در این بخش درج گردد.
عده ای از دوستان دکتر عبدالحسین زرین کوب که در آبان ماه سال گذشته (2533) همزمان با برگزاری هشتمین جشن فرهنگ و هنر به دعوت اداره کل فرهنگ و هنر استان لرستان به خرم آباد سفر کردند تا در مراسم بزرگداشت وی که از طرف فرهنگ و هنر استان ترتیب یافته بود شرکت جویند مقالاتی بخاطر این مجلس تهیه کردند که اکنون به عنوان ارمغانی برای زرین کوب در مجموعه حاضر منتشر می شود. مجموعه حاضر در حقیقت تنها شامل مقالات آن عده از دوستان اوست که دعوت فرهنگ و هنر استان لرستان را توانسته اند اجابت نمایند...
این کتاب صورت بازبینی نوشتههایی از نویسنده است که نخست در مجلههای ادبی و سپس در کتاب «شناختی تازه از سعدی» آمده است. در این کتاب شواهد فراوانی در گفتارها افزوده شده و تمام شعرهای عربی به فارسی ترجمه شده است. عناوین نوشتارها بدین ترتیب است: از سعدی چه میدانیم، مضمونگیری سعدی از شاعران عرب، امانت سعدی، تأثیر قران و حدیث و شعر عربی بر آثار سعدی، مثلثات سعدی، جایگاه سعدی در شعر تازی، آثار عربی سعدی و اغراض آن، مقدمه پرفسور احسان عباس بر شعرهای عربی سعدی.
چندی پیش چاپ دوم «دره نادره» اثر معروف و گرانسنگ میرزا مهدی خان استرآبادی، منشی نادرشاه افشار با تجدید نظر در دسترس ادیبان و مورخان و دوستداران انشاء مصنوع قرار گرفت. آن که چاپ اول این کتاب را دیده باشد و اکنون چاپ دوم را پژوهشگرانه بنگرد، درخواهد یافت که بیست و پنج سال فاصله دو چاپ، به مصحح و شارح دانشمند «استاد دکتر سیدجعفر شهیدی» فرصت داده است تا با سعی شخصی و بهرهجویی از نظر دانشورانی که به یاری ایشان برخاستهاند (آقای دکتر احمد مهدوی دامغانی و ...) نادرستیها و نارسائیهای چاپ نخست را تا حد زیادی سامان بخشند. کتاب در 1100 صفحه با چاپ افست و صحافی نسبتاً خوب از سوی «شرکت انتشارات علمی و فرهنگی» نشر یافته و 230 صفحه تلخیص و تعلیقات و فهرست آن کارگشای دانشپژوهان است. نقد نویسی بر «دره نادره» و بررسی همه جانبه آنچه استاد شهیدی در تصحیح و توضیح آن کردهاند کاری است سودمند که رامشی دیگر میجوید و در این آشفته جانیها، دست و دل من از آن کوتاه است. بنابراین در این گفتار، تنها به اظهار نظر درباره «اشعار عربی کتاب» که ذوقیترین و احتمالاً فنیترین بخش «دره نادره» است بسنده میشود و به اختصار از چگونگی متن و ترجمه برخی از این شعرها که بیشتر جای بحث داشته. سخن میرود.