مورخان و پژوهشگران متقدم و متاخر عمربن خطاب را واضع مبدا گاهشماری هجری قمری بر پایه تاریخ هجرت حضرت محمد (ص) میدانند. اما اسناد و مدارکی نشان میدهد که نخستین روزهای پس از هجرت و در زمان حیات پیامبر به عنوان مبدا گاهشماری مسلمین به کار گرفته شده است. در فصل نخست کتاب حاضر این گونه اسناد و مشخصات گاهشماری هجری قمری مورد بحث قرار گرفته است. فصل دوم به شرح گاهشماری مسیحی با توجه به اصل و منشا مصری آن و تغییراتی که به دفعات برای تطبیق طول سال شمسی در آن راه یافته است اختصاص دارد. تقویمهای دائمی، چند صد سال تقویم را یکجا بدست میدهد و برای تعیین صحت و سقم تاریخ و وقایعی که مورخان ضبط کردهاند بکار میآید. در فصول سوم و چهارم انواع گوناگون تقویمهای دائمی گاهشماریهای هجری قمری و مسیحی شرح شده است. تبدیل تاریخ گاهشماریهای مختلف به یکدیگر موضوع بحث فصل پنجم کتاب را تشکیل میدهد.
قریب به 15 سال پیش، ویژگی های "کبیسه خماسی" نظر نگارنده را به خود جلب کرد، چون فاصله کبیسه خماسی نسبت به کبیسه ماقبل آن، به طور غیرمتعارف، پنج سال می باشد و این اختلاف زمانی موجب انطباق دائمی سال جلالی با سال شمسی حقیقی می گردد ولی تا آن تاریخ قاعده علمی دقیقی برای بیان توالی کبیسه های خماسی بیان نشده بود و عادی یا کبیسه بودن هر سال از روی نتایج رصد همان سال مشخص می شد. به منظور متمایز ساختن سال های کبیسه خماسی از کبیسه عادی، در راقم سطور این تمایل پدید آمد که تا جدول مطردی جست و جو کند و تشخیص سال های کبیسه خماسی را بر پایه های مطمئنی استوار سازد. معهذا تلاش های اولیه ای که در این راه صرف گردید عقیم و بی ثمر ماند تا بلاخره پس از چند سال فترت کوشش جدیدی آغاز شد و چگونگی توالی کبیسه های خماسی در مرحله یکم و مبداء تاریخ جلالی در مرحله دوم روشن گردید. چند سال پیش از آن که حساب توالی کبیسه های خماسی به دست آید از سال های زندگی زرتشت رفع ابهام به عمل آمد و تاریخ بعثت زرتشت در سال 918 ق.م مشخص گردید در حالی که در مآخذ انتشار یافته، دوران ظهور زرتشت از 6000 تا 570 سال پیش از میلاد نوشته شده است...
از زمانی که انسان تمدن خود را آغاز نهاد و نوشتن آموخت و خواست که از گذشته خود مطلع باشد و آیندگان را از حال خود و گذشتگان خویش باخبر سازد، به نگارش سرگذشت طولانی بشریت و نمایاندن تمدنهای بشری پرداخت، این اصل را احساس کرد که نیاز به مشخص کردن زمان وقایع و حوادث بر تمام مسائل برتری دارد... در بخشی از این کتاب گفتارهای ما اختصاص دارد به بیان و توضیح چگونگی آشنایی انسان به این قبیل قضایا و حل مسائل مربوط به آن و کشف رموز طبیعت و استفاده از آنها جهت اختراع تقویم. در بخشی دیگر از این کتاب گفتار ما در خصوص تقویمهایی است که به این منظور از قدیم الایام در عرصه گیتی در میان و اقوام و صاحبان ادیان پیدا شده اند و بیان خصوصیات فرهنگی و جنبه های دینی و قومی آنها منظور نظر می باشد. در بخشی دیگر از کتاب از اصول و قواعد استخراج تقویمها سخن رفته است، این امر اگرچه به طور اجمال و به صورت اختصار بیان شده است ولی خالی از فایده نخواهد بود زیرا کتابها و آثاری که از اصول استخراج تقویمها سخن می گویند متاسفانه هنوز در قفسه های کتابخانه ها خاک می خورند کمی آشنایان به علم نجوم و بی توجهی که از زمانهای قبل به این علم شده است علاقمندان را مایوس ساخته و تلاش آنان به جایی نمی رسد ....
هندوستان تنوع شگفت و بیمانند زندگی و سرشار از تناقضهای پیچیده و همزیستی معماگونه تضادهای بیشمار است. جمهوری موز، شهر خدایان، مملکت هفتادودو ملت، کشور راهآهن، سرزمین سینما و ... ظاهری دارد، و هفتاد باطن که کشف آن فقط از عهده تندهوشان صبوری برمیآید که دشوار شیرین سالها زیستن با هند را بر خود هموار کنند. این سفرنوشت نیز تنها نگاه ساده مسافری به هندوستان است که نه داعیه داوری دارد و نه بر حقانیتی اصرار. در واقع این نوشته صرفاً کوششی است در ترسیم دیدهها و تعریف شنیدهها با زبانی ژورنالیستی که به شدت از تاریخنگاریهای تحقیقی گریزان است.
رسالههای وافری در زمینه عروضی از سوی متقدمین و معاصرین به رشته تحریر درآمده است؛ ولی کتابی که دریچه دشوار عروض را بهویژه مبحث وزن به همراه ازاحیف و همچنین تقطیع اشعار با افاعیل عروضی که یکی از مهمترین مباحث عروض میباشد، از هم بگشاید، دیده نشده است. در این کتاب نویسنده کوشیده در حد توان به ازاحیف رایج در شعر فارسی و همچنین انحای گوناگون تقطیع بپردازد.