قلقشندی دانشمند مصری در ترجمه بخشی از کتابش با عنوان صبح الاعشی فی صناعه الانشاء اوضاع جغرافیایی تاریخی ایران در قرن نهم هجری را با دقتی درخور توجه تشریح نموده است. وی با صداقت و امانت علمی، کلیه آثار و منابعی که در این فصل را با استناد بدانها نگاشته است ذکر کرده و بدین ترتیب بر اعتبار علمی کتابش افزوده است. صبح الاعشی فی صناعه الانشاء که در دوران حکومت ممالیک در مصر، همزمان با حکومت تیموریان در ایران تالیف شده، کتابی است در چهارده جلد شامل، یک مقدمه، ده مقاله و یک خاتمه. عناوین کتاب شامل این موضوعات است: ذکر تفصیلی ممالکی که در اختیار اولاد چنگیز خان است مملکت ایران، بخش اول: مملکت جنوبی ایران، بخش دوم: مملکت شمالی ایران، بخش سوم: رودهای مشهور، گفتار چهارم: درباره راههایی که به مراکز این سرزمین میرسد و ذکر مقداری از مسافات میان شهرها، گفتار پنجم: در بعضی مسافتهای بین شهرهای این مملکت.
در این مجموعه سیزده مقاله درباره جنبههای مختلف تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، رجال شناسی و ادبی منطقه و مردم((لرستان)) با این عناوین گردآمده است : ((لرستان در دایرهالمعارف اسلام/ مینو رسکی زروان لرستانی))، ((سید جعفر کشفی/ مجتبی مقدسی))، ((یک روز از زندگانی گونگادین/ عبدالکریم جربزهدار))، ((بازگیرها/ علیداد برزویی))، ((پیشنهاد انضمام حکومت ولایات ثلاث به ایالت بروجرد و لرستان/ غلامرضا عزیزی))، ((چهار سند تاریخی درباره دالوندها/ حمیدرضا دالوند))، ((کارگزاران لرستان/ سید فرید قاسمی))، ((وجه تسمیه تاریخی بدرآباد/ سعادت خودگو))، ((نمایش در خرمآباد/ هرمز زندی))، ((قدم خیر/ توکل حیدرزاده خرمآبادی))، ((یک ترانه لری/ شیرین وطندوست))، ((سالنامه دانشسرای مقدماتی پسران بروجرد/ سید فرید قاسمی)) و ((یادگارهای ماندگار/ عبدالله آفاق)) .
در جلد اول این مجموعه زنان نامآور ایرانی، از عهد باستان تا دوره انقراض ساسانیان معرفی شدهاند. برخی از این زنان عبارتاند از: ماندانا، سپاکو، آریان، اسپارترا، آتوسا، مروئه، رخسان، اباکیش، فدیمه، پارمیس، آمی تیس، ساندوسه، مانیا، رکسانه، ایندوک، برسین، آپامه، رینا، رودگون، رام بهشت، انوشه دخت، آذر ناهید، نرسی دختک، پوران و آزرمیدخت. گفتنی است در کتاب، فراوان به روایات هرودت، دیاکونوف، کتزیاس، و گزنفون استناد میشود. پایان کتاب شامل "گاه شناسی " است که در آن محدوده تقریبی تاریخ حیات هر یک از شخصیتهای تاریخی متن، تعیین شده است.