شناخت اقوام و قبایل و تاریخ و تاریخچه زندگانی و مسقط الرأس طوایف بخش مهم بلکه اهم تاریخ سیاسی ـ اجتماعی کشورهای کهنسال را شکل میدهد که بدون اطلاع دقیق از آن، شناخت تاریخ عمومی عمیقاً میسر نیست. در این کتاب نویسنده به تاریخ ایل کهنسال و دیرپای بیگدلی پرداخته است. جلوه و فعالیت همهجانبه تاریخی این ایل و تبار بیگدلی ـ بیگدلی شاملو ـ شاملو با روی کارآمدن خاندان صفوی اوج میگیرد و ایرانشمول میشود؛ حتی در تأسیس سلسله صفویه فعالترین هفت ایل بزرگ قزلباش شمرده میشوند.
در این مجموعه سیزده مقاله درباره جنبههای مختلف تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، رجال شناسی و ادبی منطقه و مردم((لرستان)) با این عناوین گردآمده است : ((لرستان در دایرهالمعارف اسلام/ مینو رسکی زروان لرستانی))، ((سید جعفر کشفی/ مجتبی مقدسی))، ((یک روز از زندگانی گونگادین/ عبدالکریم جربزهدار))، ((بازگیرها/ علیداد برزویی))، ((پیشنهاد انضمام حکومت ولایات ثلاث به ایالت بروجرد و لرستان/ غلامرضا عزیزی))، ((چهار سند تاریخی درباره دالوندها/ حمیدرضا دالوند))، ((کارگزاران لرستان/ سید فرید قاسمی))، ((وجه تسمیه تاریخی بدرآباد/ سعادت خودگو))، ((نمایش در خرمآباد/ هرمز زندی))، ((قدم خیر/ توکل حیدرزاده خرمآبادی))، ((یک ترانه لری/ شیرین وطندوست))، ((سالنامه دانشسرای مقدماتی پسران بروجرد/ سید فرید قاسمی)) و ((یادگارهای ماندگار/ عبدالله آفاق)) .
در جلد اول این مجموعه زنان نامآور ایرانی، از عهد باستان تا دوره انقراض ساسانیان معرفی شدهاند. برخی از این زنان عبارتاند از: ماندانا، سپاکو، آریان، اسپارترا، آتوسا، مروئه، رخسان، اباکیش، فدیمه، پارمیس، آمی تیس، ساندوسه، مانیا، رکسانه، ایندوک، برسین، آپامه، رینا، رودگون، رام بهشت، انوشه دخت، آذر ناهید، نرسی دختک، پوران و آزرمیدخت. گفتنی است در کتاب، فراوان به روایات هرودت، دیاکونوف، کتزیاس، و گزنفون استناد میشود. پایان کتاب شامل "گاه شناسی " است که در آن محدوده تقریبی تاریخ حیات هر یک از شخصیتهای تاریخی متن، تعیین شده است.
شناخت اقوام و قبایل و تاریخ و تاریخچه زندگانی و مسقط الرأس طوایف بخش مهم بلکه اهم تاریخ سیاسی ـ اجتماعی کشورهای کهنسال را شکل میدهد که بدون اطلاع دقیق از آن، شناخت تاریخ عمومی عمیقاً میسر نیست. در این کتاب نویسنده به تاریخ ایل کهنسال و دیرپای بیگدلی پرداخته است. جلوه و فعالیت همهجانبه تاریخی این ایل و تبار بیگدلی ـ بیگدلی شاملو ـ شاملو با روی کارآمدن خاندان صفوی اوج میگیرد و ایرانشمول میشود؛ حتی در تأسیس سلسله صفویه فعالترین هفت ایل بزرگ قزلباش شمرده میشوند.