کتابخانه مجازی ادبیات

این کتاب نتیجۀ سه فصل کاوش پروفسور دیوید استروناخ و همکارانش در پاسارگاد بوده و یکی از بهترین منابع موجود برای شناخت «هنر عتیق» هخامنشی و مقایسۀ آن با دوران قبل و همچنین با «هنر کلاسیک» زمان داریوش به بعد به شمار می‌رود. شهر پاسارگاد شاید تنها نمونۀ شهر کاملی باشد که در صورت ادامۀ پژوهش‌های باستان‌شناسی و در مرحلۀ اول صیانت از آن، بتوان در مرحله‌های بعدی ضمن مرمت و ثبت و ضبط مدارک و غور در خصیصه‌های مانده‌های آن، پایه و اصول طراحی معماری و برنامه‌ریزی شهری و همچنین مبانی شهرسازی ایرانی را در درازمدت استخراج و معرفی کرد، نیز بر حسب مورد طرحی برای قابل مراجعه‌کردن فضای آرام و موقر آن با قید احتیاط تدارک دید. مطالب کتاب حاضر فراتر از دستاوردهای استروناخ از کاوش و پژوهش‌های باستان‌شناسی پاسارگاد در سال های 1961-1963 است، در حقیقت نامبرده کارنامه‌ای از کلیۀ فعالیت‌های باستان‌شناسی فراهم آورده که از سال 1905 آغاز شده بود. این کتاب پانزده سال پس از انجام آخرین کاوش‌های باستان‌شناسی پاسارگاد در سال 1978 به چاپ رسیده است. محتوا و فضای کتاب آکنده است از مدارک و استناد فرهنگی، هنری، معماری و شهرسازی مردم بومی این سرزمین که زمینه‌های معرفی هویت تاریخی هر یک از آنها نیز در خلال این فرصت پانزده‌ساله به نحوی شایسته فراهم آمده است.

ر این کتاب که از سوی "اداره کل میراث فرهنگی استان تهران "انتشار یافته تلاش شده جغرافیای تاریخی و محوطه‌های باستانی و بناهای تاریخی فرهنگی شهرستان "شمیران "(یکی از فرمانداری‌های نه گانه تهران)، شامل "لواسان " و "رودبار قصران "به تفصیل و همراه با عکس معرفی گردد .ابتدای کتاب شامل اطلاعاتی است درباره موقعیت و اهمیت جغرافیایی شمیران، تقسیمات کشوری و فرمانداری شمیران، جغرافیای تاریخی و وجه تسمیه رودبار قصران داخل، کوه‌ها و رودها و راه‌های رودبار قصران، اقوام ساکن در طبرستان قبل از مهاجرت آریایی‌ها، تاریخ رودبار قصران از دوره آشوری‌ها و مادها و هخامنشیان تا دوره قاجار (به ویژه دوره علویان آل بویه، غزنویان، اسماعیلیان، مرعشیان، چلاویان، جلالیان، تیموریان و آل کیا) .سپس آثار باستانی و تاریخی فرهنگی "دشت لار"، "لواسان بزرگ "و "رودبار قصران"، به ترتیب و تفکیک شهرها و روستاهای آنها معرفی شده‌اند که عموما شامل محوطه‌های باستانی، قلعه‌ها، امامزاده‌ها، کاروان‌سراها، قبرستان‌ها، رباطها، تپه‌های باستانی، مساجد و حسینیه‌ها، حمام‌ها، کاخ‌ها، مناظر طبیعی، باغ‌ها و سایر بناهای باستانی تاریخی است . در پایان کتاب فهرست منابع و فهرست محوطه‌ها و بناهای تاریخی فرهنگی شمیران (لواسان و رودبار قصران)، همچنین نقشه موقعیت جغرافیایی آثار یاد شده (نقشه باستان شناسی) آمده است

باستانشناسی ایران وظائف خطیر بس فراوان و گوناگون برعهده دارد که طبعا در حال حاضر تنها قسمت بسیار مختصری از ضروری ترین و مقدمترین آنها را انجام میدهد و با توجه به آنچه در ظرف سالهای گذشته در مورد این عامل مهم تاریخ و فرهنگ واقعی ایران که یکی از ارکان قومیت و ملیت مردم این مرز و بوم بشمار می‌رود معمول گردیده است می‌توان امیدوار بود که شیفتگان خدمت در راه این هدف تابناک در آینده بیشتر بتوانند در رشته های مختلف آن به مقصود خود نائل آیند و گامهای بلندتر بردارند. چون در مجلد حاضر قسمتی از ثمره مطالعات و زحمات همکاران باستانشناسی بنظر دوستداران این رشته خدمت فرهنگی می‌رسد نگارنده مناسب دید در آخرین فصل آن به نمونه هایی از تلاشها و مجاهدتهایی که در گذشته و حال در راه خدمت به آثار تاریخی به عمل آمده و می‌آید اشاره نماید و ضمنا شمه‌ای از آنچه نیل به انجام آنها در آینده مورد آرزوی علاقمندان واقعی به آثار ملی و همچنین کارکنان باستان شناسی ایرانست مذکور دارد...