«خلاصة‌الاخبار فی بیان‌ احوال‌الاخیار» تألیف غیاث‌الدین محمد خواندمیر در سلسلۀ تواریخ عمومی جای دارد که در عهد تیموریان تألیف شده است و اهمیّت آن در قسمت‌های نزدیک به عهد مؤلف و شرح احوال معاریف عهد، افزایش می‌یابد. این کتاب تاریخ از ابتدای آفرینش تا سال 905 هجری قمری است. مؤلف این کتاب غیاث‌الدین بن همام‌الدین مشهور به خواندمیر، نوۀ دختری میرخواند است. مؤلف طبق تصریح خودش چون کتاب «روضة‌الصفا»ی جدش را عظیم و بزرگ دانسته، برای استفادۀ بیشتر، آن کتاب را خلاصه کرده و «خلاصة ‌الاخبار» نامیده و بیست‌وسه سال بعد دوباره با استفاده از همان «روضة‌الصفا» و منابع دیگر «حبیب‌ السیر» را خلق کرده است. بنابراین این سه کتاب مانند سه ضلعی هستند که مثلث منابع تاریخ ایران را تشکیل می‌دهند. هر سه کتاب شخصیت حقیقی و حقوقی خاص خود را دارند. مطالبی در هر کدام از این سه کتاب هست که در آن دو تای دیگر نیست. خواندمیر شاعر هم بوده و اشعار زیادی از خودش در این کتاب آورده است.

منابع مشابه بیشتر ...

6681733c1cd87.jpg

بلند آفتاب خراسان (یادنامه استاد محمدتقی ملک الشعراء بهار به مناسبت پنجاهمین سالگرد درگذشت او)

"بلند آفتاب خراسان "مجموعه‌ای است مشتمل بر نوشته‌ها و سروده‌هایی که پس از درگذشت "محمدتقی ملک‌الشعرای بهار "در مراسم تشییع جنازه وی و طی چند سال به مناسبت‌های مختلف از جمله مراسم یادبود آن استاد در نشریات فارسی به چاپ رسیده است .این مجموعه متشکل از دو جلد است که جلد اول آن در سه بخش تنظیم شده است :بخش اول مشتمل است بر گزارش‌ها، مقاله‌ها و تحقیقات مختلف مربوط به زندگی و شخصیت بهار ;بخش دوم، برگزیده‌ای است از اشعاری که در رثای استاد سروده شده است ;بخش سوم حاوی چند مطلب در نقد و معرفی کتاب "بهار و ادب فارسی "است که نگارنده در سال 1351در دو مجلد آن را انتشار داده است .(این مطالب، اشاراتی است چند درباره نویسندگی ملک الشعرای بهار) .

668171ae7bbe3.jpg

روح مجرد: یادنامه موحد عظیم و عارف کبیر حاج سید هاشم موسوی حداد

سید محمدحسین حسینی طهرانی

سید هاشم موسوی حداد یکی از عارفان نامیِ شیعه و از شاگردان برجسته‌ی سید علی قاضی بود. سید هاشم در شهر کربلا متولد شد و در نجف اشرف به تحصیل علمِ دین پرداخت. این طلبه‌ی وارسته هیچ در بند دنیا و تجملات مادی نبود، و از درآمد حاصل از نعل‌سازی، به ساده‌ترین شکل ممکن روزگار می‌گذرانید؛ در واقع لقب حداد (به معنی آهنگر) با توجه به حرفه‌ی ایشان به وی اطلاق شد. سید هاشم حداد در سال 1279 متولد شد، و به سال 1363 از دنیا رفت. از وی نامه‌هایی چند به جامانده، که توسط شاگردشان، سید محمدحسین حسینی طهرانی گردآوری شده، و ذیل کتاب روح مجرد در اختیار علاقه‌مندانِ این موحد نامی قرار گرفته است. در کتاب نامبرده همچنین، در باب مهم‌ترین رئوس فکری و جالب‌توجه‌ترین اعتقادات دینی حاج سید هاشم موسوی حداد نیز بحث شده است. کتاب روح مجرد در قالب دوازده بخش کلی تنظیم گشته است. سید محمدحسین حسینی طهرانی که خود یکی از بزرگان حوزه و از عالمان شاخص دوران به شمار می‌رود، در کتاب روح مجرد نهایت همّ خود را به کار برده تا فقط پاره‌ای از روشنای روح و قطره‌ای از دریای ایمان یار و استاد خود، حاج سید هاشم را بر ما که مخاطبین کتاب او هستیم، آشکار سازد. از بخش‌های جالب توجه کتاب صوتی روح مجرد، خصوصاً باید به قسمت‌هایی اشاره کرد که در آن‌ها اشاراتی به علاقه‌ی حاج سید هاشم به عرفانِ مولوی و ابن عربی شده است؛ علاقه‌ای که البته انتقاداتی را از سوی برخی از ظاهربینان متوجه ایشان نمود؛ اما به هر رو، مانعی در غور حاج سید هاشم در حالات عرفانی نشد.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

56831a16239aa.jpg

دستور الوزراء

غیاث الدین بن همام الدین معروف به خواند میر

درباره غیاث الدین بن همام الدین معروف به «خواند میر» صاحب «حبیب السیر» اطلاعات زیادی در دست نیست. وی نواده میر خواند صاحب کتاب روضه الصفاست. وی در جوانی به دستگاه سلطان حسین بایقرا راه یافته و میان او، سلطان حسین و وزیرش علیشیر نوایی و پسر سلطان، بدیع الزمان پیوندی بوده است. غیاث الدین چندی بعد به ملازمت بدیع الزمان در آمده است. وی در سال 934 ق به دربار بابر رفته است. مرگ وی نیز در 942 در هندوستان واقع شده است. از این نویسنده شش اثر به فارسی به جا مانده است. دستور الوزرای (تالیف 906 ق) او شامل احوال وزرای اسلام تا پایان دوره تیموریان است. وی بار دیگر در 916 ق در آن نظر کرده و وزیرانی را بر آن افزوده است. درباره وزرای عصر تیموری و سلطان حسین بایقرا مطالب سودمندی در این کتاب بیان شده است. دکتر سعید نفیسی این تصحیح را از روی دو نسخه انجام داده است. نسخه اساس آن متعلق به عباس اقبال درست تر بوده ولی نسخه دوم که مربوط به نسخه بازبینی شده نویسنده بوده، کامل تر بوده است. این کتاب در سال 1317 تصحیح و در 1355ش به چاپ دوم رسیده است.

نثر/متون کهن/تاریخی
کتاب