کتابخانه مجازی ادبیات

استقرار خدایی یکتا در آسمان دور از دسترس (حال آنکه خدایان کهن در میان گیاهان و حیوانات می‌زیسته‌اند)، احساس موجودی تبعید شده را در آدمی پدید می‌آورد. بنابر روایتی قدیمی، آفرینش نه از روی تدبیر که اثر خالقی ناسزاوار و هستی از آن نیز بدتر آزمونی است برای رهایی توسط مسیح. در مورد اول، لااقل می‌توان پنداشت که ماجرای کره خاک، هیچ مفهومی جز آنچه ما بدان نسبت می‌دهیم ندارد و بدین سان از عرفان بی‌قید و بند تا بکت و سیروان می‌توان سیری برای اندیشیدن ترسیم کرد. در مورد دوم، زندگی تنها محل گذر است. نه محل سکنا. رفتار اخلاقیی که اساساً بر نفی سازگاری بنا شده است، به ایمان وابسته است و باید ایمان را حفظ کرد؛ به ویژه از آن رو که هیچ چیز نمی‌تواند ایمان را مستدل سازد.

در معرفت‌شناسي ادبيات رمانتيك و عرفان اسلامي، خيال جايگاه ويژه‌اي دارد. در اين مقاله، تلاش بر اين است تا نشان داده شود كه: اول، معرفت‌شناسي رمانتيسيسم با معرفت‌شناسي عرفان اسلامي، از لحاظ ارزش و اهميت‌دادن به خيال، بسيار نزديك به هم‌اند. به عبارت ديگر، در اين نظام‌هاي فكري، خيال ابزار مهم شناخت است. دوم، زيربناي معرفت‌شناسي خيال‌گراي رمانتيك و همچنين عرفان اسلامي وحدت است، بر خلاف معرفت‌شناسي عقل‌گرا كه مبناي آن ثنويت است. سوم، معرفت‌شناسي مبتني بر خيال، گونه‌اي از وجودشناسي را مطرح مي‌سازد كه با وجود‌شناسي عصر خرد و همچنين وجودشناسي فلسفي مبتني بر عقل، كاملا متفاوت است. وجودي كه خيال آن را درك مي‌كند، ثابت و ايستا نيست، بلكه پويا، متغيرن وسيال است. اين وجودشناسي در ادبيات رمانتيك و عرفان اسلامي، مشابه است. چهارم، اگر چه ديدگاه‌هاي رمانتيسيسم و عرفان اسلامي درباره جهان شباهت‌هاي بسياري به يكديگر دارند، اما تفاوت‌هاي چشمگيري نيز دارند كه آنها را از هم ممتاز مي‌كند. در پايان اين مقاله، اين اختلاف‌ها نيز مورد بررسي قرار مي‌گيرند. در اين مقاله براي تبيين ديدگاه رمانتيسيسم درباره خيال و ارزش و جايگاه آن در معرفت‌شناسي، به نظريات شاعران و نويسندگاه رمانتيك انگليس، به ويژه كولرج، شلي، و كيتس اشاره مي‌شود، و در ارتباط با عرفان اسلامي، ديدگاه‌هاي شيخ اكبر، محي الدين ابن عربي كه بنيادگذار عرفان نظري است، خصوصا در كتاب او، فصوص الحكم، مورد بررسي قرار مي‌گيرد.

عراق سرزمین آکنده از شعر و مالامال از شاعران است وکمتر شهر و روستایی در آن یافت می‌شودک شاعری از آنجا برنخاسته باشد. از آنجاکه در محیط‌های عربی اسلامی تحت استعمار درگذشته، هماره فضایی از بازگشت و عقب گرد، ارتجاع‌گرایی، تحریم نمودن نداهای جدید و جرم شماری هر صدای تازه‌ای حاکم بوده است؟ نوگرایی پیوسته جرمی بزرگ و حرکتی پا عواقب و پیامدهای ناشناخته، همراه با نا ایمنی شمرده می‌شد. از این‌رو با وجود آنکه اروپا در سایه آرامش خویش و در اضطراب نگهداشتن دیگرکشورهای مستعمره، از نعمت فرهنگی وسیع و میدان‌های نوگرایی متنوع و افکاری باز برخوردار بود و پیوسته به تلاش‌های نویی در امور تجربی و علمی و نیز در ادبیات و هنر و سنت دست می‌یازید، سرزمین‌های تحت استعمار در آتش جهل و عقب‌ماندگی و استبداد می‌سوختند و عراق یکی از سرزمین‌های زخم دیده از ستم استعمار بود و"بیاتی" یکی از طلایه‌داران حرکت جدید و پویای ادبیات و شعر بودکه ققنوس وار در عصر سخت شعله کشیدن حرکت‌های انقلابی از خاکستر خویش دوبار سر بر آورد.

ترجمه به معنی یافتن نزدیک‌ترین و دقیق‌ترین معادل برای واژگان زبان مبدأ و حفظ روش و سیاق گوینده، از دیرباز و در طول تاریخ، پیوسته مورد توجه عام و خاص بوده و از ابزارهای مهم ارتباطی بشر به شمار می‌رفته است. علاقمندی انسان‌ها به آگاهی از فرهنگ، ادب و اندیشه ملت‌ها و اقوام و انسان‌های دیگر و نیازمندی آنها به علوم و فنون دیگر، در کنار اختلاف و تفاوت‌های زبانی موجود در جوامع انسانی گوناگون ترجمه را به عنوان یک موج مؤثر در جریان و سیر تاریخ اندیشه و فرهنگ انسانی نوعی تبادل و دادوستد اندیشه، مطرح می‌نماید. شروع رسمی ترجمه در میان اعراب نیز به روزگار پیامبر اسلام(ص) برمی‌گردد. حضور مسلمانان غیرعرب در مدینه، سفرهای تابستانی و زمستانی قریش، تجارت با ایران و روم و ارسال سفرا از جانب پیامبر(ص) به سایر کشورها، نیاز به ترجمه را ملموس‌تر می‌سازد. در این مقاله، ضمن ارائه تعریف، اهمیت وسابقه تاریخی ترجمه، به بررسی نمونه‌هایی از ترجمه رباعیان خیام به عربی، ترجمه گلستان سعدی به صورت نثر مسجع و دو ترجمه فارسی از معلقات سبع پرداخته شده و از انواع ترجمه قدیم، آزاد، جدی و همسان، سخن به میان آمده است.