کتابخانه مجازی ادبیات

در مورد موضوع کتاب در مقدمه آمده است: "کار ترجمه کتاب تاریخ الکتاب، اثر سوند دال، نویسنده دانشمند و رئیس هیات امنای دانشگاه کپنهاگ را آغاز کردیم، نویسنده ای که در کتابش سرمایه علمی عظیمی را با تحقیق ژرف فراهم آورده است، به طوری که آن را در ردیف نادرترین کتابها در نوع خود قرار می دهد و شامل بحثی فراگیر و مفصل درباره تاریخ کتاب از ابتدای پیدایش آن و از کهن ترین دوران تاکنون، در سرزمینهای مختلف جهان است. مولف این کتاب بحث را از مصر که گاهواره تمدن و مادر کتاب در چین و آشور و بابل و آنگاه در مورد طومارهای پوستی که به دست یونانیها، رومیها و رهبانان قرون وسطا نوشته شده اند، به تحقیق می پردازد و سپس آخرین مراحلی را که کتاب تا امروز پیموده و به دست ما رسیده است مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده، در ضمن این مباحث، کاربرد کاغذ را از ابتدای اختراع آن در چین، تا وضعیت کنونی آن در پیشرفته ترین کشورها بیان می کند. سوند دال در بحث خویش تنها به تاریخ کتاب اکتفا نمی کند، بلکه به همراه آن تاریخچه پیدایش کتابخانه ها را نیز از دوره پیش از میلاد، در زمان تسلط فراعنه بر مصر و هنگامی که کاهنان آمون و رع مدیریت کتابخانه ها را به عهده داشتند بیان می کند. این کاهنان شاگردانشان را چون امروز برای انجام این وظیفه به دقت تربیت می کردند.....خلاصه کلام آن که این کتاب دارای شش بخش مهم است که مباحث تاریخی مفصل را از کهن ترین دوران تا امروز در بردارد به این شرح: 1.ماده کتاب و شکل آن 2. جلد کردن کتاب 3. مصور سازی کتاب 4. تاریخ چاپ کتاب 5. تشکیلات تجارت کتاب و قوانین آن 6. تاریخچه کتابخانه ها در کشورهای مختلف جهان..."

بر اساس تعریف سازمان یونسکو «کتاب» عبارت از تک‌نگاشت یا نشریه‌ای غیرادواری است که حجم آن بدون شمارش صفحات جلد از 48 صفحه بیشتر باشد و کمتر از آن را جزوه می‌نامند؛ ولی به طور کلی امروزه منظور از کتاب مجموعه‌ای از اوراق چاپی است که در میان جلدی قرار گرفته است. در این جزوه به مراحل تولید و نشر کتاب از کاغذ تا چاپ و اقتصاد کتاب پرداخته شده است.

این کتاب که گوشه‌ای از نفوذ عمیق سعدی را در یکی از وسیع‌ترین و پرجمعیت‌ترین مناطق جهان اسلام ـ شبه قاره ـ نشان می‌دهد، این اهمیت را برای ایرانیان دارد که گواهی بر تأثیر فرهنگ اسلامی آنان و زبان و ادب فارسی است در کشورهای همسایه و مشتمل است بر فهرستی از چاپ‌های فراوان آثار یک ادیب و شاعر صاحب‌دل ایرانی در شبه قاره و نیز آثار دیگران در پیرامون آنها. با مقایسه میان این چاپ‌ها و چاپ‌های آثار سعدی در ایران، نمایان می‌شود که طبع آثار سعدی در شبه‌قاره بسیار پیش‌ر از موطن اصلی او آغاز شده است.

در این کتاب به این پنج موضوع پرداخته شده است: جهان اسلام: از دوران دست‌‌نویس‌ها تا عصر چاپ، رواج چاپ در شبه قاره و آغاز چاپ آثار فارسی، آغاز چاپ سنگی و رونق چاپ آثار فارسی، انحطاط چاپ فارسی، سیری کوتاه در فهرست‌نویسی کتاب‌های فارسی.