کتابخانه مجازی ادبیات

کتاب حاضر به بررسی تاریخ روابط خارجی کشورمان از آغاز سلطنت صفوی تا سلطنت رضا شاه پهلوی می پردازد. این کتاب در نه فصل به تاریخ روابط خارجی ایران از زمان صفویه تا جنگ جهانی دوم و زمان استعفای رضا شاه پرداخته است. فصل اول این کتاب شامل توضیحاتی در مورد دوران جنگ های ایران و عثمانی از قیام شاه اسماعیل صفوی تا معاهده صلح استانبول از سال های 1500 تا 1590 است. در فصل دوم نویسنده به دوران شکوه و عظمت ایران از استرداد سرزمین های از دست رفته تا عهدنامه صلح قصرشیرین پرداخته است. فصل بعدی به دوران آرامش اختصاص یافته و تا سقوط اصفهان ادامه دارد. در فصل چهارم اشاره به سقوط صفویه و استقرار قاجاریه دارد و دوران پرآشوب آن زمان را به تصویر کشیده است. فصل پنجم کتاب شامل دوران جنگ های ایران و روسیه از فتح تفلیس تا معاهده ترکمانچای است. فصل های بعدی نیز به ترتیب دوران اختلافات ایران و انگلیس از شورش هرات تا معاهده صلح پاریس، دوران رقابت های استعماری از انتزاع ترکستان و بلوچستان تا قرارداد تقسیم ایران به مناطق نفوذ، دوران اشغال نظامی ایران از کودتای محمد علی شاه تا کودتای سوم اسفند را به تصویر کشیده است. در فصل نهم که آخرین فصل این کتاب است تاریخ دوران پهلوی از زمامداری سردار سپه تا پایان جنگ دوم جهانی در سال 1947 آورده شده است.

خسرو معتضد در مقدمه کتاب معماران عصر پهلوی در مورد موضوع و روند نگارش کتاب می گوید: "برای تهیه زندگی نامه بیش از 1000 تن از شخصیتهای سیاسی اجتماعی فرهنگی و اقتصادی عصر حاضر از 1300 تا 1375 کوشش شده است از کلیه منابع کتبی و سندی، مصاحبه ها، محاوره ها، جراید، گزارش ها و خبرهای کوتاه و تفسیرها استفاده شود و در عین حال متون به گونه ای تدوین گردد که خشک و تنها در خور استفاده محققان نباشد دیگران هم بتوانند ان را بخوانند. در جلد اول کتاب معاصران عصر پهلوی زندگی نامه پنجاه و هفت تن از تاریخ سازان دوران معاصر با بی طرفی تمام و با تبدیل اطلاعات به روز اورده شده است. آقایان نجفقلی پسیان و امیر سعید الهی و اینجانت خسرو معتضد نگارش زندگی نامه ها را برعهده داشته و هر کدام در حد وقت و توانایی خود انها نوشته و تنظیم کرده ایم. هدف از این کتاب بی احترامی و اهانت به چهره های متوفا یا در قید حیات در 75 سال اخیر نبوده.بل هدف اساسی روشنگری و برطرف ساختن مبهمات و ترسیم یک سیمای تقریبا واقعی از چهره های مزبور میباشد."

اثر حاضر ترجمه ای است از سه مقاله ارزشمند دو ایران شناس برجسته یعنی آقای ایلیاگرشویچ و خانم مری بویس که هر دو از متخصصان برجسته زبان و ادبیات ایران دوره پیش از اسلام هستند و ایراندوست. مقاله اول بنام "ادبیات ایران باستان" از ا. گرشویچ در سالهای 1955-59 به زیر چاپ رفت. وی تمام آثار ادبی بازمانده اوستایی و فارسی باستان را بررسی نموده و منابع مربوط به آنها را با دیدی عمیق و گسترده مطالعه کرده است. مقاله دوم بنام "ادبیات فارسی میانه" و نیز مقاله سوم به عنوان "ادبیات مانوی در ایرانی میانه" اثر گران سنگ مری بویس استاد ممتاز مطالعات ایرانی در دانشگاه لندن است. وی آثار بازمانده ادبیات دوره میانه و آثار مانوی را بطور کامل و جامع و با استناد به مراجع و منابع متعدد کنکاش نموده است.

در این نوشتار طرح‌ها و مطالعات ایران‌شناسی معرفی شده است که به ترتیب عبارتند از: طرح گردآوری و تدوین متون مانوی، برنامه «داریوش»، طرح ساسانیکا، انتشار گِل‌مُهرهای ساسانی و طبقه‌بندی لوح‌های عیلامی به دست کارشناسان ایرانی.