خواجه یوسف همدانی از عارفان بزرگ قرن پنجم هجری است. او یکی از موجدان بزرگ طریقت نقشبندیه و پیشرو طریقت خواجگان و از عارفان صاحب کرامت است و به اعتبار کراماتش از ارتباطات ذهنی خاصی برخوردار بوده است. در این مقاله با استناد به اقدم منابع، به بررسی و نقد و تحلیل زندگی، احوال، آثار، شاگردان، روایات و کرامات او میپردازیم.
سیوطی در این رساله متعرض کرامات ابن عربی شده است.
آثار عطار نیشابوری به دو دسته تقسیم میشود؛ آثار منظوم او عبارتند از: دیوان اشعار او که شامل غزلیات، قصاید و رباعیات است. مثنویات او عبارت است از: الهینامه، اسرارنامه، مصیبتنامه، وصلتنامه، بلبلنامه، بیسرنامه، منطق الطیر، جواهر الذات، حیدرنامه، مختارنامه، خسرونامه، اشترنامه و مظهر العجایب. «مظهر العجایب» مثنویای است منسوب به او که در ذکر فضایل حضرت علی (ع) و کرامات آن حضرت سروده شده است. این مثنوی نزدیک به نه هزار بیت دارد و در انتساب آن به عطار تردید فراوان وجود دارد. در انتهای این کتاب، یکی دیگر از آثار عطار به نام «مظهر الاسرار» منتشر شده است.
در اين مقاله بر مبناي نقد اسطورهاي به تئوري تناسخ گياهي در شعر شاعران معاصر همچون سهراب سپهري و احمد شاملو پرداختهايم و جلوههاي قداست گياهان در پرتو استحاله روحاني و معنوي باز نموده شده است. همچنين نگرش اساطيري و شاعرانه سپهري و شاملو در اين بعد، با ارايه شواهد شعري ايشان تبيين شده است. هدف از اين پژوهش آن است که نشان دهيم آموزههاي عرفاني و معنوي در قالب يک ارتباط تثليثي متشکل از تئوري چرخه زايش، زنده بيني و آنيميسم گياهي و انگارههاي انساني، نباتات جهت بيداري و آگاهي انسان و رسيدن به شناخت واقعي در تفکر برخي از شاعران بزرگ به صورت خودآگاه يا ناخودآگاه نمودار شده است.
بينش دوگانهپرستي يا دوآليسم، نمودار جدال مستمر ميان قواي دوگانه در طبيعت است. در پرتو اين نمايش آييني، همواره نيكي، روشني، زندگي، فرشته و ... بر بدي، تاريكي، مرگ، ديو و ... پيروز ميشود. اما بر مبناي عصيان و نوانديشي در شعر معاصر خصوصا در انديشه سپهري تاريكي، مرگ، شب، مرداب، لجن و ... مقولاتي قابل ستايش هستند و همواره روشني از دل تاريكي بر ميآيد و مرگ پايان حقيقت تصور نميشود. در اين مقاله اين نازنين بيني و بينش عارفانه كه تا اندازهاي مطابق با تفكرات بودايي است در هشت كتاب سپهري مورد بررسي و پژوهش قرار گرفته است.