کتابخانه مجازی ادبیات

شعر متعهد یکی از سلاحهای بسیار مهم تبلیغات اسلامی است بویژه اگر سراینده آن شاعری باشد که در پی شهادت بوده، به فیض آن برسد. شاعران شهیدی که اشعار متعهد سیاسی سروده سپس به فیض شهادت رسیده و این کتاب ویژه آنان می‌باشد عبارتند از: 1. عبدالله به رواحه که در نیمه اول قرن اول بوسیله رومیان به شهادت رسید. 2. کمیت که در نیمه اول قرن دوم بوسیله امویان اسیر، زندانی و سپس به فیض شهادت نایل آمد. 3. سدیف که در نیمه اول قرن دوم بوسیله عباسیان به شهادت رسید. 4. دعبل که در نیمه اول قرن سوم بوسیله عباسیان به شهادت رسید. 5. ابن رومی که در نیمه دوم قرن سوم بوسیله عباسیان به شهادت رسید 6. ابوفراس حمدانی که در نیمه دوم قرن چهارم بدست یک مزدور به شهادت رسید. 7و8. بدیع الزمان همدانی که در قرن چهارم و طغرایی اصفهانی که در نیمه اول قرن ششم به شهادت رسید. در این کتاب 7 بخش برای 8 شاعر شهید در قرن اول، دوم، سوم، چهارم و ششم وجود دارد که در آغاز هر بخش زندگینامه سیاسی هریک از شاعران شهید بررسی، سپس اشعار متعهد و سیاسی آن شاعر ارائه و بعد از ترجمه اشعار، شرح مفصل تاریخچه کسانی که این شاعران علیه آنان شعر سروده‌اند نوشته شده است. همچنین اشعار متعهد و سیاسی حضرت امام علی نقی (ع) و شاعرانی مانند حسان بن ثابت و فرزدق در قرن اول و سید جمیری در قرن دوم بطور خلاصه بررسی شده است.

این کتاب دربرگیرنده چهار نوشتار به این ترتیب است: هنر و ادبیات متعهد، در قلمرو «از خودبیگانگی‌ها»، غرب و غربی‌گری!؟، گلگشتی در چشم‌انداز فرهنگ روشن‌اندیشی.

يکي از مباحثي که به ندرت در بررسي آثار مورد توجه قرار مي‌گيرد، انتخاب عنوان يک اثر ادبي و يا انتخاب اسامي قهرمانان است. نويسندگان نام‌هاي مختلفي بر آثار و قهرمانان خود مي‌نهند و آنان در اين انتخاب گاهي نام قهرمان اصلي را براي آثارشان بر مي‌گزينند. در بسياري از موارد، نام قهرمان يک اثر به طور تصادفي انتخاب مي‌شود، اما گاهي نويسنده در اين انتخاب، هدفي را نيز دنبال مي‌کند. يکي از نويسندگاني که در انتخاب عنوان اثر و القاب قهرمانان خود دقت بسيار صرف کرده، رومن رولان نويسنده فرانسوي و خالق رمان ژان کريستف است. وي براي قهرمان خود در اين اثر، عنوان «ژان کريستف کرافت» را انتخاب کرده است. در اين مقاله سعي مي‌شود به انگيزه‌هاي رومن رولان براي انتخاب اين نام در خلق رمان ژان کريستف پرداخته شود تا نگارندگان اين مقاله بتوانند براي پرسش‌هاي زير پاسخ مناسبي بيابند: چرا رولان در رمان ژان کريستف، نام «ژان کريستف کرافت» را براي قهرمان خود برگزيده است؟ آيا رولان با گزينش اين نام کوشيده است به توليد معنا بپردازد؟ عناصر اصلي دخيل براي توليد معنا در اين انتخاب کدامند؟ هدف از اين تجزيه و تحليل آن است که خواننده با يکي از عناصر اصلي و سازنده رمان يعني «نام قهرمان» آشنا شود.

یکی از مباحثی که در بسیاری از آثار ادبی مورد توجه قرار می‌گیرد «عشق» است. هریک از نویسندگان در عرصه ادبیات، تعریف خاصی از عشق ارائه کرده‌اند. بسیاری از آنها در آثارشان به ترسیم «عشق مجازی» پرداخته¬اند و بعضی نیز «عشق حقیقی» را به تصویر کشیده‌اند. از جمله نویسندگانی که در آثارشان به مقوله عشق پرداخته‌اند، تولستوی نویسنده و متفکر بزرگ روسی است. بین سال‌های 1880 تا 1904 زمانی که بحران روحی بر سراسر جهان سایه افکنده بود، تولستوی با ارائه مفهوم جدیدی از عشق، مذهب جدیدی بر مبنای آن بنیان نهاد و در این مذهب مفهومی واقعی از ایمان به خدا و اخلاق ارائه و به جهانیان عرضه کرد. رومن رولان، نویسنده فرانسوی، با خواندن آثار تولستوی و تأمل در آنها، شیفته افکار نویسنده روس شد. وی پس از آشنایی با مذهب تولستوی و اصول اخلاقی او که ترسیم‌گر عشق حقیقی بودند، کوشید در آثارش این عقاید را منعکس و تصویری نو از عشق ارائه کند. بهترین نمونه از آثار رولان که می‌توان تجلی باورهای مذهبی و اخلاقی تولستوی را در آن آشکارا دید، رمان ژان- کریستف است. در این پژوهش برآنیم تا نخست با ارائه تعریفی از مذهب جدید تولستوی، با عقاید مذهبی و اخلاقی وی آشنا شویم، سپس با تکیه بر این باورها به تجلی عشق در رمان ژان-کریستف بپردازیم.