کتابخانه مجازی ادبیات

فرخی یزدی به چنان درک و شناختی از به‌کارگیری اصطلاحات و تعبیرات نوین در غزل سیاسی دست یافته بود که غزل‌هایش با وجود روانی و زلالی، سهل ممتنع به نظر می‌آمد؛ از این‌رو جای آن دارد که واژگان و اصطلاحات ناب اشعار او گردآوری شود که در این کتاب به این مهم اقدام شده است. در این کتاب تقریباً کلیه اصطلاحات، ترکیبات، تعبیرات، واژه‌های خاص و تمثیلات از خلال اشعار او گردآوری شده و آنگاه با استفاده از فرهنگ‌های رایج به جستجوی معانی و توضیح آنها پرداخته شده است.

این کتاب نمونه‌هایی از نثر و شعر سالهای بیداری ایران و ادب امروز است همراه با شرح و تحلیل نمونه‌ها. کتاب شامل یک پیشگفتار و پنج بخش است. در هر بخش تنی چند از برگزیدگان را شناسانده و از کار آنها نمونه‌هایی آورده است. در طرح این کتاب آنچه بیشتر ارزش آموزشی دارد شرح واژه‌ها و جمله‌ها و ارزیابی کار هر شاعر یا نویسنده است اگرچه بسیار فشرده و کوتاه. کتاب حاضر در سال 1354 توسط محمد استعلامی نوشته و انتشارات دانشگاه سپاهیان انقلاب ایران آن را چاپ کرده است.

سیدعمادالدین نسیمی، شاعر و متفکّر حروفی در قرن هفتم هجری بود. وی به ترکی و فارسی و عربی شعر سروده ‌است؛ ولی دیوان عربی او در طول زمان مفقود شده است. دیوان نسیمی حاوی قالب های متنوع شعری از قبیل غزل، قصیده، رباعی و ... است و بیشتر به زبان ترکی است. به علت تأثیری که طریقت حروفی به دیگر عقاید عرفانی داشته، بسیاری از شعرهای بکتاشی و علوی به نسیمی نسبت داده شده است. این دیوان نسیمی بر اساس یک نسخه نویافته کهن و هفت نسخه کهن دیگر فراهم آمده و به روش علمی تصحیح شده است.

زمستان سال 63 به اشارت استاد ارجمند دکتر شفیعی کدکنی به دیدار شادروان دکتر خانلری می‌رفتم برای تهیه فرهنگ لغات و اصطلاحات کتاب «سمک عیار» که بعدا به عنوان بخشی از کتاب «شهر سمک» منتشر گردید. در همان زمان نیز مصاحبه‌ای با دکتر خانلری صورت گرفت که نخست در مجله آینده و سپس در انتهای کتاب «هفتاد سخن» انتشار یافت. همزمان با این دیدارها برای استفاده از اطلاعات و یادداشت‌های شادروان اخوان ثالث به کاشانه او نیز گذری داشتم و در میان صحبت‌ها از اندوه و دلمردگی‌های دکتر خانلری برای اخوان روایت می‌کردم.