مراحل سلوک در يوگاسوتره، هشت مرحله و در منطقالطير عطار هفت وادي است. سالک طريقت در هر دوي آنها ابتدا از شريعت، اخلاقيات شرعي و قواعد انضباطي آغاز ميکند و به مراحل لطيفتر سلوک قدم مينهد و پس از عبور از اين مراحل به نوعي يگانگي و به اصطلاح، «فنا» (در منطقالطير) يا «سمادهي» (در مکتب يوگا) ميرسد؛ با اين تفاوت ساختاري که سالک عرفان اسلامي در پي وحدت با خداوند است اما سالک يوگايي در پي وحدت با خويشتن. اين مقاله آموزههاي عرفاني در يوگاسوترهها و منطقالطير را با تاکيد بر واديهاي هفتگانه و مراحل هشتگانه سلوک به صورت تلفيقي مورد بررسي و مقايسه قرار ميدهد و اختلافات و اشتراکات آنها را بيان ميکند.
درمورد عطار نيشابوری تاريخ دوران و نوشته های او سهروردی و ابن سينا خلاصه منطق الطير عطار منطق الطير عطار داستان سفر گروهی از مرغان به راهنمايی هد هد به كوه قاف برای رسيدن به آستان سيمرغ است. هر مرغ به عنوان نماد دسته خاصی از انسان ها تصوير می شود. سختي های راه باعث می شود مرغان يكی يكی از ادامه راه منصرف شوند... خداشناسی در كتب مقدس قديم پيش از آميزش ملل هندی و آرامی به دو شكل متمايز ديده می شود الف- خدا در كتب آرامی به ويژه تورات، يك شخص است جدا از جهان كه جهان را از عدم به وجود آورده است. ب- خدا در كتب هندی، به ويژه ودا روح جهان و خود آنست كه در اصطلاح اسلامی پس از سهروردی توحيد اشراقی و تنزيهی ناميده می شود.
فلسفه عرفان تحلیلی است از اصول و مبانی عرفان که در سه بخش تنظیم شده است .بخش اول شامل کلیاتی درباره تصوف و ماهیت عرفان است .بخش دوم به "مقامات" سلوک و بخش سوم به "حالات عرفانی" اختصاص یافته است .در این اثر، محتوای عرفان، خصوصا عرفان اسلامی بررسی و ارزیابی شده است.
باورها و فرهنگ و معتقدات عوام بازتاب چشمگيري در متون ادب فارسي به ويژه در آثار منظوم ما دارند و شاعران پارسيگو به شکلهاي مختلف از آنها بهره گرفتهاند. از اينرو در نظر داشتن اين موضوع، گاه در تصحيح يک متن و تشخيص يک ضبط مرجح، کارگشا خواهد بود. اين مقاله چنين ديدگاهي را دنبال ميکند و نگارندگان بر همين اساس و بنا بر يک باور عاميانه ديرين، دو بيت از حديقه الحقيقه سنايي را بررسي کرده و نظر پيشنهادي خود را درباره آن ارائه دادهاند. همچنين براي مستند شدن گفتار، با طرح بيتهايي چند از شاعران ديگر در پيوند با همين باور عاميانه، صورت مرجح آنها را پيشنهاد کردهاند که ميتواند در آينده در تصحيحها، گزيدهها و شروح حديقه مورد توجه واقع شود.
مهمترين انديشه نهفته در شعر «مانلي» نيما و «رکسانا» شاملو، جسجوي جهان آرماني در آن سوي واقعيت، نگرش بدبينانه و نفرتانگيز به جهان واقعي و تلاش براي آفرينش و القاي دنيايي پر از آرامش و کامراني است تا روح از اضطراب و آشفتگي و درد و رنج اين جهان بياسايد. از آنجا که نيما در اشعار خود، متاثر از سمبوليستهاي قرن نوزدهم فرانسه است نگارندگان برآنند که وي در اعتقاد به جهان آرماني و جنبه سمبوليسم متعالي نيز نميتواند از آنان متاثر نبوده باشد. اين نوشته به بررسي و مقايسه دو شعر مذکور از نظر پيوند و شباهت ميان آنها و چگونگي نگرش شاملو و نيما به دنياي واقعيت، جهان آرماني و خلق آن در شعر خويش و نيز پيشينه اين اعتقاد و علت پيدايش آن ميپردازد، در پايان نيز نشان ميدهد که نيما در کار خود مصممتر و اميدوارتر است و در جهان آرمانياش پا مينهد اما شاملو در آن ترديد دارد و در تلاش خود براي رخنه در فراسوي واقعيت شکست ميخورد.