جناب میرابوالقاسم فندرسکی از اساطین حکمت و درعین حال تقریبأ کم شهرت عهد صفوی است. این حکیم علیرغم علّو شأنش در حکمت و فنون ریاضی مجهول القدر است و آثار مختصری ازو بدست رسیده. در تعیین مشرب فلسفی او اختلاف است برخی به اشراقی بودنش حکم کرده و اکثر به چند بیتی از قصیده یائیه میر متمسک می‌شوند که مضامین آن، عقیده گوینده اش به مثل افلاطونی را به ذهن متبادر می‌سازد. برخی دیگر نیز قائل به مشائی بودن او می‌باشند و البته آنچه از مباحث فلسفی صریح میر برمی‌آید جز عقیده اخیر را تأیید نمی‌کند. میر فندرسکی سالیانی را در هندوستان به سیر آفاقی و انفسی سپری کرد و سخت از عرفان هندی متأثر گشته بود شرح او بر کتاب ((جوک باسشت )) یادگار آن ایام است. وی در طول حیات خود مورد تکریم و تعظیم شاهان صفوی و سلاطین هندوستان بود ولی هرگز روح بزرگش مسخر اعتباریات نگردید ودرکمال استغنا عمر شریفش را بسر برد. آنچه از میر بدست رسیده اکثر به صورت جزوات کم حجم وتعلیقه گونه‌ای است که همگی نشانگر ادراک فوق‌العاده میر و تبحر در تقریر مباحث حکمی است. نثری روان و شیوا دارد و به شدت از تصنع و تکلف‌گریزان است و متکلفین را فرومایه می‌داند. برخی از آثار وی عبارتنداز: رساله صناعیه، شرح جوک باسشت، جوابیه میر به آقا مظفر کاشانی، رساله الحرکه، میرفندرسکی سرانجام در سن 80 سالگی در سال 1050 قمری دعوت حق را لبیک گفت و در قبرستان تخت فولاد اصفهان به خاک سپرده شد.

منابع مشابه بیشتر ...

6582f5f0cebc0.jpg

پشت پرده، نگاهی گذرا بر آثار نستعلیق نویسان از دوره صفویه تا عصر حاضر

حسن دانشفر

دانشفر همدانی در اواخر عمر کتابی منتشر کرد با عنوان «پشت پرده، نگاهی گذرا بر آثار نستعلیق نویسان…» و در آن کتاب انتقادات و ایراداتی ادبی در شیوه‌ی نگارشی اساتید درجه اول خوشنویسی کشور ازجمله: عبدالله فرادی، عباس اخوین، کیخسرو خروش، یدالله کابلی و غلام‌حسین امیرخانی وارد دانست....

64870e16d9dfd.jpg

اردبیل در عصر صفویه

رئوف موسوی

اردبیل جزیی از ایران زمین است که همیشه در تاریخ این کشور پایگاه و جایگاه مهمی چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام خصوصا در زمان صفویان داشته است و توانسته در تاریخ ایران، نام و آوازه بسیار بلندی را برای خود به جای بگذارد و این نام و خاطره در ذهن تمام ایرانیان هست و خواهد بود.باری که شهر تاریخی و باستانی اردبیل به استناد تاریخ قدمت آن به بیش از سی قرن می‌رسد در زمان صفویه دوره مجد و علاء را پیموده است، لذا شهر اردبیل نیز سیر قهقرایی خود را پیموده و به وضع کنونی درآمده است. هدف کلی این پژوهش مطالعه و شناخت اوضاع اردبیل در زمان صفویه می‌باشد و سعی شده سیمای اردبیل را آن طور که بوده بررسی شود و به همین منظور تحقیق فوق در قالب وضعیت آن زمان انتخاب شده است بدین ترتیب هدف کلی طرح شامل موارد زیر می‌باشد: 1. نگاهی به شهر اردبیل 2. اوضا اجتماعی، فرهنگی و مذهبی و اقتصادی اردبیل 3. اردبیل از دیدگاه جهانگردان 4. دانشمندان، نویسندگان و شاعران اردبیل 5. آثار و بناهای تاریخی اردبیل.

دیگر آثار نویسنده بیشتر ...

60fd065668360.png

تسنیم المقربین: شرح فارسی منازل السائرین خواجه عبدالله انصاری

از خواجه عبدالله انصاری آثاری زیادی بر جای مانده که از مهم‌ترین آنها، «منازل السائرین» است؛ این کتاب در مشارق و مغارب جهان اسلام مورد توجه بوده و بیش از هر کتاب دیگر در موضوع منازل و مقامات مورد اقبال طالبان و سالکان قرار گرفته است. نظر به سبک جذاب و نثر پخته و شیوای عربی و تضمین آن بر مطالب عالیه و اینکه در میان نظایر خود به بهترین شیوه‌ای قابل تعلیم و تعلم درآمده است، از همان آغاز مورد توجه خاص اهل عرفان قرار گرفت و شروحی بر آن نگاشته شد. «تسنیم المقربین»، شرح فارسی«منازل السائرین» است که توسط شمس الدین محمد تبادکانی طوسی به رشته تحریر درآمده است. شارح در ذیل هر جمله از کتاب، به ترجمه و شرح آن پرداخته است. وی این شرح را با عنایت تام به شرح کاشانی نگاشته است، بدون اینکه هیچ‌گونه اشارتی به آن شرح داشته باشد. وی به جز خاتمه‌ای که در پایان شرح آمده و فصولی که در آخر هر باب از ابواب صدگانه افزوده شده است، غالب مطالب را از شرح کاشی اخذ کرده است تا آنجا که «تسنیم المقربین» را باید تحریر فارسی شرح کاشی دانست.

نثر/متون کهن/عرفانی
کتاب
5a800b73e1b38.png

نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران «درباره نسخه‌های خطی»؛ دفتر سیزدهم

سیزدهمین مجلد از دفتر «درباره نسخه‌های خطی» بعد از سالیان دراز توقف، به سال 1387 و به کوشش سیدمحمد طباطبایی بهبهانی منصور منتشر گردید. در این مجلد این فهارس به چشم می‌خورد: فهرست کتاب‌های خطی کتابخانه خانقاه نوربخش (نعمت‌اللهی)، فهرست اجمالی 490 نسخه خطی در کتابخانه وزیری یزد، نسخه‌های خطی مجموعه اهدایی غلامحسین سرود به کتابخانه مجلس شورای اسلامی، معرفی نسخه‌های خطی تذکرة العارفین، فهرست کتاب‌های چاپ سنگی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران و ... .

کلیات/فهارس
کتاب