کتابخانه مجازی ادبیات

ایرانیان در گستره فرهنگ و دانش، سابقه ای طولانی دارند. آنان با تلاش های خستگی ناپذیر، گذشته درخشانی را آفریدند و در فرهنگ انسانی، نقش عمده ای ایفا کردند. وزش نسیم آزادی بخش اسلام بر ایران و تلاقی دو فرهنگ ایرانی و اسلامی مناسبات دین و فرهنگ را به همراه داشت و ثمرات میمون و مبارکی برای بشر به بار آورد. این فرهنگ ایرانی-اسلامی پویا، غنی و گسترده بود، به طوری که مرزهای جغرافیایی را درنوردیدند و در شمال آفریقا هند و حتی اروپا راه یافت. بررسی این مناسبات و چگونگی خدمات متقابل ایران و اسلام ازبایسته های پژوهشی روزگار ماست. از همین رو دبیرخانه "دین پژوهان" با دعوت از متفکران و اندیشوران، غوررسی در این موضوع را وجه همت خویش قرار داد و در سلسله مقاله هایی که اینک پیش روی شماست زوایای این مهم را کاوید...

موضوع کتاب بدایه العربیه دوره صرف و نحو زبان عربی برای سال اول دبیرستانهاست که مطابق برنامه جدید وزارت فرهنگ در سال 1334 توسط محمدتقی کمال تالیف شده است

خسرو و شيرين نظامي، بي‌شک، يکي از شاهکارهاي غنايي ادب ايران و جهان است. چنين اثر ژرفي در کنار التذاذ هنري حاصل از آن، توانايي آن را دارد که همواره مورد باز انديشي و تامل قرار گيرد تا بدين وسيله بتوان با ژرف‌انديشي و غور در ساختمان صوري، محتواي دروني، بلاغت حاکم بر بافت آن و ساير توانش‌هاي ساختاري نهفته در آن، موارد ارزشمندي را يافت. از آنجا که صورت و ساخت شعر به ترتيب در دو محور افقي و عمودي به طور همزمان گسترش مي‌يابد در بررسي کمال شعري هر اثر بايد بتوان با اتکا به اصولي صورت و ساخت اثر را به طور مستقل و جدا مورد بررسي قرار داد. به همين دليل، محور کلي اين مقاله بررسي امکانات ساختاري و صوري نهفته در خسرو و شيرين نظامي است. بخش اول، تلاشي است در بررسي آن دسته از امکانات ساختاري که در محور عمودي شعر، خود را نشان مي‌دهد. بخش دوم، امکانات صوري را در چهار محور جدا مورد بررسي قرار مي‌دهد. درک اين دو دسته از توانايي‌ها يقينا بيانگر اهميت‌ چنين منظومه‌اي و اهميت ‌بازانديشي در آن است.

از آنجا كه متون اسلامي چون: قران، احاديث و ساير اثار مربوط به معارف اسلامي از ديرباز و از زمان رسمي شدن پارسي دري در ادبيات ان تاثير جدي داشته؛ بررسي تاثير اين منابع و چگونگي ان درشعر پارسي از اهميّت فوق العاده اي برخوردار است. دراين مقاله، نگارنده ضمن اشاره به متون ديني بعنوان پشتوانه ادبيّات جهان و ايران و با در نظر گرفتن تاريخ شكل‌گيري پارسي دري، سعي كرده است تاثيرات كلام علي (ع)‌ را در اثار منظوم شاعران سده‌هاي نخستين (‌قرن چهارم تا پايان قرن هشتم هجري) ‌مورد بررسي و تحليل قراردهد. براين اساس، با اتكاء به نهج‌البلاغه كه جنبه ادبي ان بسيار قوي است و شواهد تاريخي نشان مي‌دهد همواره مورد توجه شاعران و اديبان عرب و عجم بوده، سعي شده است بيانات مولاي متقيان دراشعار شاعراني چون: فردوسي، سنايي، نظامي، ناصرخسرو، اسدي طوسي و ديگر شاعران اين دوره، رديابي گردد. بررسي انجام شده نشان مي‌دهد اكثر شاعران اين روزگار به تبع بهره‌گيري از ايات قران و احاديث نبوي به سخنان خداوندگار كلام، علي (ع) ‌نيز توجه تام و تمام داشته و از رهگذر بلاغت و فصاحت ان بزرگوار، اشعار خود را مزيّن و پرمايه ساخته‌اند. همچنين نشان داده شده است كه به اقتضاي زبان ان روزگار، موضوعات نهج‌البلاغه در شعر پارسي، بيشتر بصورت ترجمه، اقتباس و اخذ مضمون بازتاب دارد و در اين مورد عبارات عربي بسيار اندك است.