کتابخانه مجازی ادبیات

در این مجموعه سیزده مقاله درباره جنبه‌های مختلف تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، رجال شناسی و ادبی منطقه و مردم((لرستان)) با این عناوین گردآمده است : ((لرستان در دایره‌المعارف اسلام/ مینو رسکی زروان لرستانی))، ((سید جعفر کشفی/ مجتبی مقدسی))، ((یک روز از زندگانی گونگادین/ عبدالکریم جربزه‌دار))، ((بازگیرها/ علیداد برزویی))، ((پیشنهاد انضمام حکومت ولایات ثلاث به ایالت بروجرد و لرستان/ غلامرضا عزیزی))، ((چهار سند تاریخی درباره دالوندها/ حمیدرضا دالوند))، ((کارگزاران لرستان/ سید فرید قاسمی))، ((وجه تسمیه تاریخی بدرآباد/ سعادت خودگو))، ((نمایش در خرم‌آباد/ هرمز زندی))، ((قدم خیر/ توکل حیدرزاده خرم‌آبادی))، ((یک ترانه لری/ شیرین وطن‌دوست))، ((سالنامه دانشسرای مقدماتی پسران بروجرد/ سید فرید قاسمی)) و ((یادگارهای ماندگار/ عبدالله آفاق)) .

در جلد اول این مجموعه زنان نام‌آور ایرانی، از عهد باستان تا دوره انقراض ساسانیان معرفی شده‌اند. برخی از این زنان عبارت‌اند از: ماندانا، سپاکو، آریان، اسپارترا، آتوسا، مروئه، رخسان، اباکیش، فدیمه، پارمیس، آمی تیس، ساندوسه، مانیا، رکسانه، ایندوک، برسین، آپامه، رینا، رودگون، رام بهشت، انوشه دخت، آذر ناهید، نرسی دختک، پوران و آزرمیدخت. گفتنی است در کتاب، فراوان به روایات هرودت، دیاکونوف، کتزیاس، و گزنفون استناد می‌شود. پایان کتاب شامل "گاه شناسی " است که در آن محدوده تقریبی تاریخ حیات هر یک از شخصیت‌های تاریخی متن، تعیین شده است.

طبقات ناصری منهاج الدین سراج جوزجانی به تاریخ سلسله‌های اسلامی، سلسله غوریان هند و جانشینان آنان و دوره مغول ایران می پردازد. این اثر که مهمترین منبع تاریخی اوایل دوره اسلامی هند به شمار می آید، در سال 657 هجری نگارش شد. منهاج سراج در نگارش طبقات ناصری از کتب تاریخی دیگری چون تاریخ بیهقی، تاریخ ناصری، قانون مسعودی، قصص الثانی، تاریخ یمینی و ... استفاده کرده است. کتاب پیش رو با تصحیح محمد عبدالله چغتائی و مقدمه ای در شرح حال مولف به زبان اردو، مشتمل بر طبقات یازدهم تا بیست و دوم این اثر است. تاریخ سبکتکین، سلجوقیه، سنجریه، ملوک ‌نیمروز و سیستان، ملوک ‌کرد، خوارزمیه، ملوک غور، سلاطین شنسبیه و طهارستان و بامیان، ذکر سلاطین غزنین، سلاطین هند در مغرب و سلاطین و ملوک شمسیه هند عناوین این کتاب را تشکیل می دهند.

طبقات ناصری یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین کتب تاریخی زبان پارسی است که تقریبا هفت قرن پیش از این توسط یکی از دانشمندان خبیر خراسان به نام قاضی سراج منهاج جوزجانی در دهلی نوشته شده است. طبقات ناصری میراث مشترک تاریخی و فرهنگی ایران و افغانستان و در نگاهی وسیع‌تر حتی پاکستان و هندوستان است، زیرا حاوی قسمت مهمی از تاریخ گذشته این کشورها است و مهم‌ترین مآخذ درباره تاریخ اوایل دوره اسلامی هند نیز محسوب می‌شود. مؤلف کتاب جوزجانی در ایام خدمت نزد ناصرالدین محمود کتاب طبقات ناصری را در حدود سال های 655 ـ 658 هـ. ق به نام وی تألیف کرد. کتاب حاوی اخبار انبیاء و پادشاهان و خلفای اسلام و سلاطین عرب و عجم تا زمان مؤلف است و آن را بر اساس طبقات مختلف تقسیم کرده و با تاریخ مغول خاتمه می‌یابد. بخش اعظم کتاب طبقات ناصری به تاریخ غوریان و سلاطین هندو شمسیه که در واقع بندگان سلاطین غوری بودند، اختصاص دارد که در طبقات هفدهم تا بیست و دوم به ذکر آنان پرداخته است. در قرن ششم هجری غوریان تنها سلاطین مستقل و نیرومند بخش شرقی قلمروی خلافت محسوب می‌شدند و منهاج سراج که در دامان این خاندان پرورش یافته بود، علاقه خاصی نسبت به آنها ابراز می‌دارد. در واقع اهمیت کتاب طبقات ناصری نیز بیشتر از لحاظ تاریخ غوریان و ملوک هند و چگونگی هجوم مغول و ویرانگری‌های آنان است که غالبا مؤلف شاهد عینی بوده و یا از قول منابع معتبر تاریخی و افراد موثق و معتبر به نقل آن پرداخته است.