فولکلور هر قوم که عبارت از بازیها و قصهها و افسانهها و آهنگهای موسیقی و ترانهها و لغات و امثال و کنایات محلی آنان میباشد، در شناسایی احوال روحی و طرز تمدن آنها اهمیت بسزایی دارد و به همین سبب ملتهای زنده در گردآوری کلیه این مظاهر عقلی و فکری نیاکان خود سعی بلیغ مبذول میدارند. در این کتاب 63 بازی از بازیهای محلی ایران گردآوری شده است که برخی از آنها از روی نسخه ناقصی است که مربوط به تاریخ شوشتر میباشد.
نگارنده در ابتدای کتاب یادآور میشود که "موسیقی عامیانه ناظر بر وقایع مهم زندگی از جمله تولد تا مرگ است .این هنر بنابه مقتضیات زمان و مکان و موضوع فرق پیدا میکند و در واقع بیان احساسات پاک و صادقانه مردم است که در فرم و قالب مناسب با موضوع و فعالیت ارائه میشود .موسیقی عامیانه ایران در تمام اشکال خود سرشار از مضامین اسلامی است و این امر جزء ویژگیهای این هنر ساده و بی پیرایه نیز محسوب میشود ."وی در این کتاب نغمهها و سرودههای عامیانه را در قالب یازده موضوع که عمدتا نام و نشانی از مولای متقیان علی (ع) دارند گردآوری و بررسی نموده که عبارتاند از" :ترانههای کار"، "دامداری"، "اعتقادات و باورهای عامیانه در خصوص ابزار موسیقی"، "نغمات و دعاهای رمضان"، "موسیقی در آیینهای نوروزی"، "دوبیتیهای عامیانه"، "متلها یا قصه ترانههای عامیانه"، "لالاییها"، "نغمههای عروسی"، "نغمههای حماسی " و "ترانههای مذهبی ."در بخش انتهایی کتاب، "منابع و ماخذ "و "نمایه "فراهم آمده است .
در "فرهنگ اصطلاحات عامیانه جوانان "علاوه بر معنای هر واژه یا اصطلاح، در صورت لزوم، به مقوله دستوری، زبان منبع، مترادفها و متضادها اشاره شده است .این فرهنگ با مثالها و توضیحاتی نیز همراه است .
زبان گزارنده یا تعبیرکننده یا ارزندهترین نیروهای شگفتیآور دستگاه اسرارآمیز مغز است، دستگاهی که تجلی گاه اراده، عاطفه و خرد آدمی است. انسان با نیروی سخن گفتن همه خواستها و گرایشها و اندیشههای گوناگون خویش را باز میگوید و با اجتماع خود از این راه پیوند استواری برقرار میکند. همچنانکه محیطهای طبیعی و خانوادگی و اجتماعی هر یک تاثیرهای مختلفی در تن و نیروهای درونی انسان از آغاز زادن و بلکه از هنگام زیستن نطفه در شکم مادر میبخشد، چنین تأثیرهایی خواه و ناخواه در زبان هم پدید میآید و در هر اجتماع و هر عصر اصلها و قاعدههای زبان از لغت گرفته تا صرف و نحو و دیگر دانشهای آرایشی سخن دستخوش تحولها و تغییرهای گوناگون میگردد.
محمد پروین گنابادی در سال ۱۲۸۲ در کاخک گناباد متولد شد و در سال ۱۳۵۷ بر اثر بیماری و در گمنامی و زندگی فقیرانه ای بدرود حیات گفت. او خود در مقدمه، درباب کتابش می نویسد: «چند تن از جوانان عزیز و پاک دل برخی از نوشته های حقیر را که در طی چندین سال در برخی از مطبوعات و مجلات منتشر شده بود را مورد عنایت قرار دادند و برآن شدند که آن ها را گردآوری کنند و به عنوان گزینه ای از مقاله ها برای چاپ آماده سازند. سرانجام این دوستان پاک نهاد در طی مدتی قریب به دو سال درحدود 500 صفحه گرد آوردند و این نوشتارها را آماده ی چاپ کردند... ». کتاب پیش رو مجوعه ای است از نوشتارها و یادداشت های مختلف گنابادی که در روزنامه ها و مجلات متعددی در طول سالیان متمادی به چاپ رسیده اند. مقالات و متن های مندرج در کتاب، موضوعات و مباحث گوناگونی را در بر می گیرند. این کتاب در سال 1356 توسط انتشارات امیرکبیر، شرکت سهامی کتاب های جیبی و همکاری انتشارات فرانکلین در تهران و در 2000 شمارگان منتشر شده است.