کتابخانه مجازی ادبیات

"بلند آفتاب خراسان "مجموعه‌ای است مشتمل بر نوشته‌ها و سروده‌هایی که پس از درگذشت "محمدتقی ملک‌الشعرای بهار "در مراسم تشییع جنازه وی و طی چند سال به مناسبت‌های مختلف از جمله مراسم یادبود آن استاد در نشریات فارسی به چاپ رسیده است .این مجموعه متشکل از دو جلد است که جلد اول آن در سه بخش تنظیم شده است :بخش اول مشتمل است بر گزارش‌ها، مقاله‌ها و تحقیقات مختلف مربوط به زندگی و شخصیت بهار ;بخش دوم، برگزیده‌ای است از اشعاری که در رثای استاد سروده شده است ;بخش سوم حاوی چند مطلب در نقد و معرفی کتاب "بهار و ادب فارسی "است که نگارنده در سال 1351در دو مجلد آن را انتشار داده است .(این مطالب، اشاراتی است چند درباره نویسندگی ملک الشعرای بهار) .

سید هاشم موسوی حداد یکی از عارفان نامیِ شیعه و از شاگردان برجسته‌ی سید علی قاضی بود. سید هاشم در شهر کربلا متولد شد و در نجف اشرف به تحصیل علمِ دین پرداخت. این طلبه‌ی وارسته هیچ در بند دنیا و تجملات مادی نبود، و از درآمد حاصل از نعل‌سازی، به ساده‌ترین شکل ممکن روزگار می‌گذرانید؛ در واقع لقب حداد (به معنی آهنگر) با توجه به حرفه‌ی ایشان به وی اطلاق شد. سید هاشم حداد در سال 1279 متولد شد، و به سال 1363 از دنیا رفت. از وی نامه‌هایی چند به جامانده، که توسط شاگردشان، سید محمدحسین حسینی طهرانی گردآوری شده، و ذیل کتاب روح مجرد در اختیار علاقه‌مندانِ این موحد نامی قرار گرفته است. در کتاب نامبرده همچنین، در باب مهم‌ترین رئوس فکری و جالب‌توجه‌ترین اعتقادات دینی حاج سید هاشم موسوی حداد نیز بحث شده است. کتاب روح مجرد در قالب دوازده بخش کلی تنظیم گشته است. سید محمدحسین حسینی طهرانی که خود یکی از بزرگان حوزه و از عالمان شاخص دوران به شمار می‌رود، در کتاب روح مجرد نهایت همّ خود را به کار برده تا فقط پاره‌ای از روشنای روح و قطره‌ای از دریای ایمان یار و استاد خود، حاج سید هاشم را بر ما که مخاطبین کتاب او هستیم، آشکار سازد. از بخش‌های جالب توجه کتاب صوتی روح مجرد، خصوصاً باید به قسمت‌هایی اشاره کرد که در آن‌ها اشاراتی به علاقه‌ی حاج سید هاشم به عرفانِ مولوی و ابن عربی شده است؛ علاقه‌ای که البته انتقاداتی را از سوی برخی از ظاهربینان متوجه ایشان نمود؛ اما به هر رو، مانعی در غور حاج سید هاشم در حالات عرفانی نشد.

یکی از مزارات معروف شهر بزرگ و باستانی قاهره مشهد مقدس سیده نفیسه دختر حسن بن زید بن حسن بن علی بن ابی طالب (ع) می‌باشد، این روضه منوره بیش از هزار و دویست سال است زیارتگاه اهالی مصر بوده و دوستان اهل بیت پیغمبراکرم (ع) در آن مقام مقدس و مکان پاک به عبادت و پرستش خدواند متعال می‌پردازند.سیده نفیسه از بانوان فاضل و زاهد بود که به همراه شوهرش اسحاق موتمن فرزند امام جعفر صادق (ع) در مصر زندگی میکرد. سیده نفیسه در هنگام اقامت خود در مصر مورد توجه مسلمانان قرار داشت و بعد از وفات نیز در همان جا به خاک سپرده شد. نگارنده در سال 1353 مزار سیده نفیسه را زیارت کردند. و چون تاکنون کتاب و رساله ای به زبان فارسی در حالت و خصوصیات این بانوی بزرگ نوشته نشده بود نگارنده رساله ای به این مضمون نگاشت تا حالات او بر همگان روشن شود.

در این کتاب بعد از ذکر مباحثی مقدماتی چون اسلام در خراسان، اوضاع اجتماعی خراسان، مذاهب و فرق در این منطقه و ....، در بخش اول به آستان قدس رضوی پرداخته شده و درباره جنبه‌های مختلف آن مباحثی مطرح شده است؛ از قبیل ضریح‌های حرم، توسعه حرم، محراب‌های حرم، کتیبه‌های حرم، رواق‌های حرم و .... . در بخش دوم به اداره اماکن متبرکه در آستان قدس رضوی پرداخته شده است. بخش سوم کتاب اختصاص به بررسی مراکز علمی، فرهنگی و هنری آستان قدس دارد. در بخش چهارم این کتاب مؤسسات درمانی و بهداشتی آستان معرفی شده‌اند. صنایع و کارخانجات آستان قدس در بخش پنجم کتاب آورده شده‌‌اند. بخش ششم کتاب اختصاص به بررسی کشاورزی و دامداری در آستان قدس دارد. مبحث موقوفات رضوی در بخش هفتم آورده شده است. درباره خدمات و عمران مجموعه آستان قدس در بخش هشتم سخن گفته شده است. در خاتمه کتاب نیز از مسجد جامع گوهرشاد و ویژگی‌های آن به لحاظ کتیبه‌ها، گلدسته‌ها و .... مباحثی مطرح شده است.