مقالاتی که در این کتاب گرد آمده، به استثنای سه نوشتار، در دو یا سه سال گذشته در کانادا تهیه شده است. سه مقاله ترجمهپذیری، و دروگر و فردوسی و حافظ، بیست و چند سال پیش در مجلات ادبی تهران به چاپ رسیده بود. هسته مرکزی این کتاب، مانند همزاد پیشین آن مهجوری و مشتاقی پیرامون فرهنگ و شعر و ادب سنتی فارسی است.میتوان گفت که مجموعه مقالات این دو کتاب حاصل نگرش ذوقی یکی از اهل علم به فرهنگ ایران است. نگارنده کوشیده است که خرد را با ذوق به میزان مناسب و معتدلی در آمیزد. بخش آغازین کتاب، مقایسه گونهای میان چهار شاعر بزرگ ایران را در بر میگیرد. دو مقاله سفیر پر تدبیر و دروگر از شاهنامه فردوسی الهام پذیرفته، ولی پیام فرهنگی و اجتماعی و سیاسی روز در آن انباشته شده است.
عده ای از دوستان دکتر عبدالحسین زرین کوب که در آبان ماه سال گذشته (2533) همزمان با برگزاری هشتمین جشن فرهنگ و هنر به دعوت اداره کل فرهنگ و هنر استان لرستان به خرم آباد سفر کردند تا در مراسم بزرگداشت وی که از طرف فرهنگ و هنر استان ترتیب یافته بود شرکت جویند مقالاتی بخاطر این مجلس تهیه کردند که اکنون به عنوان ارمغانی برای زرین کوب در مجموعه حاضر منتشر می شود. مجموعه حاضر در حقیقت تنها شامل مقالات آن عده از دوستان اوست که دعوت فرهنگ و هنر استان لرستان را توانسته اند اجابت نمایند...
شهناز مرادی کوچی(-۱۳۳۷)، پژوهشگر است. «شناختنامه فروغ فرخزاد»، به بررسی جنبههای مختلف آثار ادبی فروغ میپردازد. نویسنده در مقدمه کتاب آورده است:« از اواسط ۱۳۷۵ تحقیق دامنهداری درباره فروغ فرخزاد و آثار او را آغاز کردم. بیاغراق همه آثار نظم و نثر او و نقدها و سوگنامههایی را که درباره او نوشته شده است جمعآوری کردم. پس از حدود سه سال مجموعه عظیمی از نقد و بررسی شعرهای فروغ، گفتوگوهای او، داستانهای کوتاه، خاطرات، نامهها، نقاشیها، طراحیها، دست خطها و عکسها و فیلمهایش و گزارشها و اشعاری که در سوگ او نوشته شده است فراهم کردم. در آغاز، به هیچوجه، قصد انتشار آنها را نداشتم، اما، بهتدریج، دریافتم که در لابهلای این مجموعه نوشتهها و یادداشت و نقدهایی، اعم از نظم و نثر، وجود دارد که بسیاری از دوستداران نسلِ متأخر فروغ و آثارش از وجود پارهای از آنها بیاطلاعاند. وقتی به فکر انتشار آن مجموعه افتادم بلافاصله دریافتم که بایستی حجمی بیش از پنج برابر مجموعه حاضر در نظر گرفته شود، که نه به لحاظ هزینه سهمگین چاپ مقدور بود و نه ضرورت انتشار همه آن مجموعه وجود داشت. بنابراین دست به گزینشی سخت و دشوار زدم، و مطالب جمعآوری شده چند بار از غربال ریزبافتی گذرانده شدند تا به حجم فعلی دست یابم».
پروفسور فضل الله رضا در مورد کتاب می گویند: بخشی از مقالات و سخنرانی های فرهنگی پراکنده من در این کتاب فراهم آمده است. این مقالات در سالهای دور از هم نوشته شده، و بیشتر آن در نیم قرن گذشته در مجلات و مطبوعات ایران به چاپ رسیده است. به هنگام خواندن هر مقالت، اگر تاریخ و جو زمان و مناسبت نگارش یا گفتار ملحوظ ذهن خواننده قرار گیرد نکته ها آشکارتر می گردد.این کتاب هدیه ناچیزی است از برون مرز به همه پارسی زبانان در لایه های سخنان فرهنگی و شعر و ادب که بسیاری از خوانندگان خود ان گونه مضامین را به از من می شناسند یک پیام معنوی که جان کلام است پیام گرم آشناسی و همدلی ایرانیان جهان و آرزوی سرفرازی و پیروزمندی ایشان و پایندگی فرهنگ ایران. بیان شوق و ارادت نگارنده که از راه دور به گوش دل خوانندگان می رسد همان است که همه در دل داریم و قلم فاخر آن نویسنده توانا به زیبایی و ایجاز خوش رقم زده است: ایران را از یاد نبریم. در این زمان فرهنگ ما همتای سند هویت و منشور استقلال ماست...
آنچه در این دفتر عرضه میشود بخشی از سخنرانی هاییست که در تهران توسط پروفسور رضا ایراد شده و مقالات پیوست هم در سالهای بعد در پاریس نگاشته شده اند. عنوان کتاب اشاره ایست به دیدها و اندیشه های نگارنده در سخنرانیها و مقالات این مجموعه.