کتابخانه مجازی ادبیات

در پژوهش حاضر کوشیده شده ضمن بررسی تاریخی تحولات اجتماعی مانند نقش مذهب و چگونگی حرکت‌های مذهبی سیاسی، تغییرات تشکیلات اداری در چارچوب رویدادهای سیاسی و اقتصادی ایران عصر قاجار معرفی و ارزیابی شود. افزون بر آن مباحث تنظیمات و قوانین در دوران‌ قاجار تاسیس انجمن‌ها و احزاب و گسترش آن‌ها از جمله موارد قابل توجه در بررسی حاضر است. در آغاز کتاب منابع این اثر و محتوای آن‌ها معرفی شده است. روند گسترش تاریخی قاجار، حکومت‌های عصر قاجار، ساختار حکومت در دوران قاجار (نظام و تشکیلات اداری حکومت، و تقسیمات کشوری و اداری)، سازمان لشکری در دوران قاجار، سیاست مذهبی در عصر قاجار، طبقات و سلسله مراتب اجتماعی در عصر قاجار، تنظیمات و قوانین در دوران قاجار، سیاست‌های فرهنگی در عصر قاجار، روابط خارجی ایران در دوران قاجار، امتیازها و قراردادهایی که از جانب اتباع و یا دولت‌های بیگانه با ایران منعقد شده است، جنبش‌های اجتماعی ایران در عصر قاجار، و گسترش گروه‌ها و احزاب سیاسی در عصر قاجار.

کتاب اساطیر یونان اثری است از ف. ژیران به ترجمه دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور و چاپ انتشارات مکتوب. کتاب حاضر به معرفی اسطوره های یونانی که موجوداتی فرازمینی با ویژگی های شگفت آور بودند می پردازد و تحلیلی از تاثیراتی که این اسطوره ها بر فرهنگ بشری و ادب و هنر یونان و جهان برجای گذاشته اند ارائه می دهد. “اساطیر یونان” مطالبی درباره چگونگی پیدایش ایزدان و اطلاعاتی پیرامون ایزدان زمین، ایزدان قهرمان و اسطوره هایی چون آتنا، هرا، آپولن، هرمس، آرس، آفرودیت، پوزئیدون، ایزدبانوی جهان زیرین و… در اختیار می گذارد و داستان ها و افسانه هایی را که پیرامون آن ها وجود دارد ارائه می دهد.

رنگ در هنرهايي مانند نقاشي و معماري ماده اصلي به حساب مي‌آيد. در ادبيات و شعر فارسي نيز مقوله رنگ از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است. شاعر به کمک ذخاير واژگاني بنابه قريحه شاعرانه‌اش، تابلوهايي خيالي و نگارين ترسيم مي‌کند و بر اساس عناصر رنگين طبيعت به رنگ‌آميزي اين تابلو مي‌پردازد. از جمله مضاميني که اکثر شعرا عموما و نظامي خصوصا به آن پرداخته‌اند، مبحث پيري و جواني است. توصيفات و تصاويري که از جواني و پيري در شعر نظامي نمود چشمگيري دارد، توصيف آن بر اساس عنصر رنگ است. شاعر گنجه به کمک عناصر رنگين طبيعت و نيز به مدد استعارات خيالي، از خصوصيات ظاهري دو نسل جوان و پير تصويرگري مي‌کند. رنگ سفيد، سياه و سرخ رنگ‌‌هايي هستند که به صورت مستقيم و غيرمستقيم (استعاري) در اوصاف جواني کاربرد دارد و رنگ‌هاي زرد و سفيد در کنار پيري نمود پيدا مي‌کند. از اين نظر پژوهش در اين زمينه مي‌تواند هر چه بيشتر و بهتر، زيبايي‌هاي تصوير نظامي در خصوص پيري و جواني را بازگو کند. نگارنده در اين مقاله کوشيده است به بررسي و تحليل تصاوير و مضامين مختلف جواني و پيري بر اساس عنصر رنگ بپردازد.

شاعران ایرانی از آغاز پیدایش زبان فارسی، کم و بیش به قرآن کریم و احادیث توجّه داشته‌اند. این توجّه در سده‌های هفتم و هشتم با گسترش معارف اسلامی و اندیشه‌های عارفانه به اوج خود می‌رسد. مولانا حسن کاشی، شاعر پارسی گوی شیعی سده 7 ـ 8 ه . ق به اقتضای تربیت خانوادگی، علاقه شخصی، ذهنیّت مذهبی و سنّت انعکاس معارف اسلامی در شعر پارسی با این منابع معرفتی آشنایی عمیق داشته و در اشعار خود به ویژه در قصاید به مناسبت‌های مختلف از آنها بهره گرفته است. موضوع پژوهش حاضر بررسی تأثیر قرآن و حدیث در شعر اوست و پس از اشاره‌ای به احوال شاعر، به شیوه‌های مختلف استفاده وی از قرآن و حدیث از جمله تلمیح، تصویر، اقتباس، ترجمه، تأویل و تفسیر و حلّ پرداخته شده است. هم چنین ترکیباتی که شاعر در به کارگیری آنها وامدار قرآن و حدیث است، بررسی شده؛ در نهایت اهداف شاعر از کاربرد قرآن و حدیث از جمله استشهاد و استناد، تشبیه و تمثیل، تعلیل و توجیه، برهان و استدلال، تبرّک و تیمّن، توصیف و بررسی گردیده است. این پژوهش بیانگر تأثیرپذیری گسترده شاعر از قرآن کریم و به میزان کمتر از احادیث است. شیوه غالب اثرپذیری او تصویری و بیشتر با هدف توصیف به ویژه توصیف و منقبت حضرت علی (ع) است.