کتابخانه مجازی ادبیات

تذکره مجالس النفائس، اثر میر نظام‌الدین علی‌شیر نوائی، در سال 896ق، تألیف شده است. این اثر فهرستی است از از فضلا، شعرا و گویندگان قرن نهم هجری قمری. در این کتاب دو ترجمه از مجالس به اهتمام و با مقدمه علی‌اصغر حکمت ارائه شده است. اولین بخش کتاب با نام لطائف‎نامه مشتمل بر مقدمه، نه مجلس و یک خاتمه است که مجلس نهم در نه قسمت ارائه شده است. این بخش از کتاب، حاوی شرح حال 574 شخصیت است که شرح حال شخصیت آخر در خاتمه ذکر شده است. در خاتمه کتاب شرح حال میر کمال‌الدین شاه حسین به‌عنوان شخصیت 574 ذکر شده است. بخش دوم کتاب با ترجمه حکیم شاه محمد قزوینی مشتمل بر مقدمه و شرح حال 549 شاعر است که در ضمن هشت بهشت ارائه شده است.

زندگینامه علمی دانشوران اثر بودان دوبوالوران و پینل فیلیپ، ترجمه‌ای است از کتاب «Dictionary of Scientific Biography» (نیویورک، 1981م)، که زیر نظر احمد بیرشک منتشر شده است. این کتاب، شرح مختصر زندگی و کار علمی بیشتر از هزاران مرد و زن از سراسر جهان است که با تلاش علمی و عملی و نوشتن کتاب‌ها و مقاله‌ها در رشته‌های اخترشناسی، پزشکی، روانشناسی، ریاضی، شیمی، علوم اجتماعی، علوم طبیعی، فلسفه، فناوری و فیزیک، به پیشرفت تمدن بشری، خدمت کرده‌اند.

ترکستان نامه یا ترکستان در عهد هجوم مغول، اثر واسیلی ولادیمیروویچ بارتولد(۱۸۶۹- ۱۹۳۱ م) با ترجمه کریم کشاورز، تاریخ هفتصد ساله ترکستان را از زمان حضور اعراب مسلمان تا پایان استیلای مغولان، به تفصیل معرفی نموده است. کتاب که از دو جلد تشکیل شده است، شامل مقدمه و متن می‌باشد که متن آن، شامل پنج فصل است و عصر نوینی را در تاریخ آسیای میانه و تا حدی ایران، می‌گشاید. فهرست محتویات جلد اول و دوم: در جلد اول، پس از یادداشت مترجم و فهرست، شرح زندگانی بارتولد(از پطروشفسکی)، مقدمه چاپ دوم متن روسی (از پطروشفسکی) و مقدمه مؤلف بر چاپ اول روسی در سال ۱۹۰۰ ذکر شده است. در ادامه، دو فصل از فصول پنج گانه متن کتاب، در این جلد ذکر می‌شود: 1.جغرافیای ما وراء النهر؛ تحقیق این فصل شاه کاری است از تحقیقات جغرافیایی است. 2.آسیای میانه پیش از قرن دوازدهم میلادی؛ در این فصل، از وضع زندگی مردم ما وراء النهر و شیوه ی حکومت و نظام طبقاتی آنان به تفصیل سخن می‌رود. در جلد دوم می خوانیم: 3.قراختائیان و خوارزم شاهیان؛ در فصل سوم چگونگی ساختار و وضعیت حکومت ها به طور مبسوط ذکر می شود. 4.چنگیز خان و مغولان؛ جریان پیدایش امپراطوری صحرانشینی چنگیزخان و ویژگی‌های ساختمان آن، مورد بحث این فصل است. 5.ترکستان در زیر سلطه مغولان؛ این فصل، نخستین بار است که از روی دست نوشته بارتولد که در بایگانی فرهنگستان علوم شوروی محفوظ بوده است، منتشر می‌شود. کتاب حاضر جلد نخست این مجموعه است. این کتاب به قلم واسیلی بارتولد و با ترجمه کریم کشاورز در سال 1352 توسط انتشارات بنیاد فرهنگ ایران در 1200 نسخه و در تهران منتشر شده است.