سرزمین بلوچستان که در منتهی الیه مرز جنوب شرقی کشور ایران قرار دارد، از گذشتههای دور دارای مجد و عظمت بوده و در ازمنه تاریخی دورودراز خود، حوادث تلخ و شیرین بسیاری را پشت سر گذاشته است. هدف از تألیف و نگارش این کتاب، معرفی سرزمینی با ویژگیهای خاص و شناسایی جامعهای با فرهنگ و تمدن درخشان و مشخص از گذشتههای بسیار دور تا به امروز است. این کتاب به نه بخش و 28 فصل تقسیم شده و در هر فصلی، یکی از مسائل کلی درباره این منطقه مورد بحث قرار گرفته است.
در این مجموعه سیزده مقاله درباره جنبههای مختلف تاریخی، فرهنگی، اجتماعی، رجال شناسی و ادبی منطقه و مردم((لرستان)) با این عناوین گردآمده است : ((لرستان در دایرهالمعارف اسلام/ مینو رسکی زروان لرستانی))، ((سید جعفر کشفی/ مجتبی مقدسی))، ((یک روز از زندگانی گونگادین/ عبدالکریم جربزهدار))، ((بازگیرها/ علیداد برزویی))، ((پیشنهاد انضمام حکومت ولایات ثلاث به ایالت بروجرد و لرستان/ غلامرضا عزیزی))، ((چهار سند تاریخی درباره دالوندها/ حمیدرضا دالوند))، ((کارگزاران لرستان/ سید فرید قاسمی))، ((وجه تسمیه تاریخی بدرآباد/ سعادت خودگو))، ((نمایش در خرمآباد/ هرمز زندی))، ((قدم خیر/ توکل حیدرزاده خرمآبادی))، ((یک ترانه لری/ شیرین وطندوست))، ((سالنامه دانشسرای مقدماتی پسران بروجرد/ سید فرید قاسمی)) و ((یادگارهای ماندگار/ عبدالله آفاق)) .
دکتر ویورل باجاکو استاد زبان فارسی دانشگاه بخارست در طول حیات علمی خویش همواره سعی در شناساندن ایران و ادب فارسی به مردم رومانی داشته و در این راه چه از نظر انتشار کتابها و مقالات و چه از لحاظ آموزش زبان فارسی دمی فارغ نبود. کتاب حاضر مجموعه تعدادی از مقالات دکتر باجاکو است که در طول سالهای گذشته برای مجلات ادبی ایران ارسال کرده و در مجلات مختلف از جمله سخن، هنر و مردم، آینده، دانشکده ادبیات.. به چاپ رسیده اند. وی در این مقالات سعی دارد که رابطه فرهنگی و تاریخی ایران و رومانی را در طی قرون گذشته به خوانندگان فارسی زبان بشناساند و بر این نکته تاکید دارد که این دو سرزمین با وجود بعد مسافت به وجوه مستقیم و غیر مستقیم در ارتباط بوده اند.آنچه در این مقالات به چشم می خورد گذشته از دقت علمی و دستیابی به منابع دست اول شیفتگی وی به فرهنگ ایرانی و ادب فارسی است...
هدف از تألیف این کتاب، شناساندن نام آوران و افتخار آفرینان سیستان از روی بیطرفی و بر پایه مآخذ و منابع معتبر تاریخی است. این سرزمین از گذشته های دور تا به امروز، خاستگاه صدها سیاست پیشه، سردار، دانشمند، شاعر، عارف و… بوده است. بعنوان نمونه می توان از یعقوب لیث، امیر حمزه، فرخی سیستانی، ابو سعید سجزی و… نام برد که بعضی از آنان شهرتی جهانی هم دارند. از آنجا که فراهم آوردن نام و نشان همه بزرگان سیستانی امکان پذیر نیست، کتاب حاضر مجموعه ای است مشتمل بر زندگینامه گروهی از آنان؛ و نیز معرف اوضاع اجتماعی، سیاسی و روابط ارباب حکومت با مردم آن دیار.
در مجموعه حاضر اطلاعاتی درباره موقعیت جغرافیایی، وجه تسمیه و پیشینه تاریخی 241 شهر ایران گردآوری شده است .در ابتدای کتاب، مطالبی درباره جایگاه جغرافیایی، ناهمواری ها، آب و هوا، پوشش گیاهی و زندگی جانوری سرزمین ایران، همچنین خاستگاه ایرانیان، نام ایران و پیشینه تاریخی این مرز و بوم آمده است .کتاب با عکس هایی از آثار تاریخی و مراکز دیدنی شهرهای شرح شده، همراه است.